شفقنا افغانستان- واشنگتن پست نوشت: جنگ در افغانستان به یک فصل جدید و آشفتهتری وارد میشود. روز دوشنبه، شش عضو ارتش امریکا در حملهای که ظاهراً انتحاری بود در بگرام کشته شدند. در همین حال، داعش در کشور حضور رو به رشد دارد و یک جنگ خطرناک قدرت در درون گروه طالبان ظهور کرده است.
در اوایل ماه جاری، شایعات مرگ ملا اختر محمد منصور، رهبر طالبان، در سراسر منطقه واکنشهای قویای را به دنبال داشت. منصور ظاهراً در جریان تیراندازی میان جناحهای رقیب طالبان در جلسهای در کویته پاکستان زخمی شد؛ چیزی که چشم انداز مذاکرات صلح میان حکومت مرکزی در کابل و طالبان را تیرهتر ساخت. چند روز بعد، پیام صوتی منسوب به او، در تلاشی به منظور کاستن از نگرانیهای حامیان منصور در میان طالبان، منتشر شد. اما شایعه مرگ یا زخمی شدن او همچنان در میان اعضای کلیدی حکومت افغانستان، از جمله عبدالله عبدالله رییس اجرائیه که در ۷ ماه دسامبر تصریح کرد که رهبران طالبان در واقع در جریان تیراندازیها زخمی شده است، همچنان اوج دارد.
حقیقت هرچه باشد، اختلاف در میان طالبان بیشتر میشود که میتواند به خشنتر و بیثباتتر شدن این گروه منجر شود – درست همانطوری که حکومت اوباما تلاش دارد مسیرش را با خروج برنامهریزی شده نیروهای امریکایی از افغانستان تنظیم کند. جنرال جان اف کمپبل، فرمانده ارشد امریکایی در افغانستان، قبل از جلسه سنای امریکا در ماه اکتوبر گفت که ایالات متحده به برنامه جدیدی برای افغانستان نیاز دارد و تاکید کرد که دینامیزمهای سیاسی و استراتژیکی در جریان یک سال گذشته در کشور تغییر کرده است، از جمله ظهور داعش و مرگ ملا عمر، رهبر طالبان، که در تابستان سال جاری گفتوگوهای صلح را متوقف کرد. یک گزارش اخیر حکومت امریکا دریافت که اوضاع امنیتی در افغانستان از ماه جون ۲۰۱۵ تا ماه نوامبر ۲۰۱۵ وخیمتر شده است.
در حالی که جناحهای رقیب طالبان همچنان برسر جانشین برحق ملا عمر با یکدیگر میجنگند، اوضاع احتمالاً آشفته خواهد ماند. باورها برآنند که از زمان مرگ ملا عمر، گروه طالبان به سه جناح اصلی میان ملا منصور معاون پیشین ملا عمر، ملا محمد رسول نورزی فرمانده میدان نبرد در ولایت زابل و مولوی عبدالجلیل معیین وزیر خارجه طالبان تجزیه شده است.
طالبان که زمانی پاسخ تفرقه قومی در افغانستان و دوران پر هرج و مرج پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان خوانده میشد، دیگر یک نهاد یکپارچه نیست که بتواند افغانها را تحت یک هویت دینی متحد بسازد. کشف مرگ ملا عمر در سال ۲۰۱۳، به هویت طالبان بهعنوان یک نهاد وحدت بخش پایان داده است.
قرار گزارشها، درگیریها در ولایتهای ننگرهار، زابل و هلمند میان نیروهای منصور و نیروهای رسول به مرگ ملا منصور دادالله، فرمانده وفادار به رسول، منجر شد. همزمان با این که جنگ داخلی میان فرماندهان وفادار به رسول و منصور فروکش نکرده است، تعداد زیادی از روستانشینان از ولایت هرات فراری شدهاند.
جنگ داخلی همراه با اشتیاق حکومت مرکزی برای دستیابی به توافق صلح، احتمالاً رقابت بین جناحهای طالبان خشونت آمیزتر خواهد کرد. همزمان با این که ظاهراً گروههای رقیب حامی پیدا میکنند و پیش از توافق احتمالی صلح قدرت شان را تحکیم میبخشند، تلاشها برای تصرف مراکز جمعیتی کلان، مانند سقوط موقتی قندوز یا حملات جسورانه بر تاسیسات کلان، مانند محاصره اخیر میدان هوایی قندهار، تکرار خواهد شد.
کاخ سفید به آرامی با این تغییرات سریع خودش را وفق میدهد. با دیدار نوازشریف، نخست وزیر پاکستان و جنرال راحل شریف، رییس ستاد ارتش پاکستان در ماه اکتوبر و نوامبر سال جاری، حکومت اوباما بر اهمیت همکاریهای منطقهای و نقشی که پاکستان در تامین صلح در منطقه بازی میکند، تاکید دارد. برای فصل جنگ آینده، حکومت امریکا به حفظ کمک نظامی یکنواخت به نیروهای افغانستان و اعمال فشار همزمان بر حکومت پاکستان برای حمایت از مصاحبه میان نیروهای میانهرو طالبانی که هنوز با اسلام آباد در ارتباط هستند، با حکومت مستقر در کابل، نیاز خواهد داشت.
پیامدهای آن برای پنتاگون میتواند شامل بسی چیزها باشد. نشانههای بیشتر شدن عملیات نیروهای ویژه در ولایت جنوبی هلمند نشان میدهد که کاخ سفید و پنتاگون مایل اند از ماموریت «آموزش، مشاورهدهی و کمک» برای خنثا کردن پیشرفتهای طالبان فراتر برود. با از دست رفتن ولایت هلمند، این ولایت به پایگاه استراتژیک طالبان در جنوب، دسترسی به تریاک برای تامین مالی عملیاتهای انها و به ابزار خوب چانهزنی برای نیروهای ضد حکومتی در هرگونه مذاکرات صلح تبدیل خواهد شد.
یک نقش قوی نیروهای امریکایی روحیه نیروهای نوپای امنیتی افغانستان را که در این فصل جنگ تلفات بیسابقهای را متحمل شدهاند و شدیداً به تقویت روحیه نیاز دارد، تقویت خواهد کرد و برای نیروهای هوایی افغانستان زمان خواهد خرید. یک نقش جنگی قویتر و فعالتر در افغانستان، ناراضیهای بالقوه طالبان و گروههای انشعبای را متقاعد خواهد ساخت تا از حکومت مرکزی حمایت کنند. اما حداقل درک این مهم است که در گروه طالبان چه کسی علیه چه کسی در جنگ است. صرف در صورتی که این جنگها فروکش کنند، صلح در این منطقه چهره نمایی خواهد کرد.
منبع: واشنگتن پست / شاون سنو
ترجمه: حمید مهدوی- اطلاعات روز
انتهای پیام