شفقنا افغانستان- هشت تن از دستاندرکاران پروژه نصب سولر یا «چراغهای آفتابی» در هرات میلیونها افغانی از پول بیتالمال را اختلاس و حیفومیل کردهاند.
به نوشته روزنامه 8صبح، مسوولان محلی در هرات میگویند شماری از کسانی که در این پرونده بهعنوان عاملان اصلی اختلاس به شمار میآیند، از هرات فرار کردهاند. هرچند دادستانی از این افراد نامی نبرده، اما منابع معتبری به ۸صبح گفتهاند که انجنیر عبدالعزیز احراری، رییس پیشین بخش ساختمانی ریاست شهرداری هرات، و همچنان رییس شرکت آسیا نیرو مجری این پروژه، هر دو از هرات فرار کردهاند.
همزمان روزنامه ۸صبح به اسنادی دست یافته که نشان میدهد شرکت قراردادکننده با شهرداری هرات در نصب سولرها تخطیهای کلانی انجام داده که سپس باعث خرابی زودهنگام و ناکارآمدی این سولرها شده است.
بهدلیل نبود برق کافی، قوی و منظم در بسیاری از شهرهای افغانستان در بلوارها و کنار سرکها برای روشنایی از سولرها یا انرژی خورشیدی استفاده میشود. این سولرها در طول روز انرژی مورد نیاز را از خورشید ذخیره میکند و شب هنگام با روشن شدن چراغها از آن استفاده میشود.
براساس یافتههای ۸صبح، طبق قرارداد شهرداری هرات با شرکت آسیا نیرو، قرار بود این شرکت از کمپنی «تاتا» از شرکتهای معتبر هند در حوزه تولید سولرهای آفتابی ۴۰۰ پایه آن را خریداری و در شهر هرات نصب کند، اما مشخص شده که این سولرها از دو کشور میانمار و چین خریداری شده و ضمن آنکه کیفیت مناسبی ندارند پس از گذشت چند ماه خاموش شده و کارآیی خود را از دست دادهاند.
شماری از نمایندگان مردم در شورای ولایتی هرات نیز گفتهاند که هزینه هر پایه سولر براساس قرارداد تا ۱۲۰ هزار افغانی تعیین شده اما مشخص شده است که این سولرها بهدلیل کیفیت پایین آن هر کدام ۶۰ تا ۷۰ هزار افغانی خریداری و درشهر هرات نصب شدهاند.
بخش دیگری از تخطی در این قرارداد نیز شامل پرونده این افراد گردیده است. براساس قرارداد شهرداری هرات با شرکت آسیا نیرو، سولرهای آفتابی تا ۲ سال گرانتی شده محسوب میشدند، اما این سولرها پس از گذشت چند ماه خراب و در مواردی پول ترمیم آنها توسط شرکت تضمینکننده پرداخته نشده است.
آنگونه که از پرونده این افراد مشخص میشود، حتا سولرهای نصب شده تا ۶ سانت کوچکتر از سولرهاییاند که در قرارداد ذکر شده است.
حالا دستکم هشت نفر به اتهام دست داشتن در این اختلاس تحت تعقیب عدلی و قضایی قرار گرفتهاند که از این میان دو نفرشان گفته میشود از هرات فرار کرده و شماری نیز به شمول چند تن از انجنیران بازداشت شدهاند.
اداره سارنوالی هرات تاکید دارد پروندههای این افراد را بررسی کرده و هشت تن از دستاندرکاران این پروژه به شمول هیات نظارتکننده بر این پروژه و همچنان رییس شرکت قرارداد کننده را تحت تعقیب عدلی قرار داده است.
بنا بر ادعای مسوولان سارنوالی هرات، این اختلاس در نصب چهارصد پایه چراغهای آفتابی صورت گرفته که در آن اداره شهرداری و شرکت قراردادکننده در قسمت نصب پایههای سولر تخطیهای واضح انجام دادهاند که از این میان دهها میلیون افغانی حیفومیل گردیده است. اداره سارنوالی هرات پرونده عاملان اختلاس این چهارصد پایه سولر داخل شهری را تکمیل و به دادگاه فرستاده است.
شهرداری هرات چهار سال پیش به همکاری یک شرکت خصوصی ۴۰۰ پایه چراغ¬های آفتابی را در پنج نقطه داخل شهر نصب کرد، اما بعدها مشخص شد که این سولرها خلاف قرارداد نصب شدهاند.
اسنادی که به دسترس رسانهها قرار گرفته نشان میدهد شرکت قراردادکننده با هماهنگی مسوولان پیشین اداره شهرداری هرات تمامی تجهیزات چراغ¬های آفتابی را خلاف قرارداد نصب کرده است.
مسوولان سارنوالی هرات میگویند حدود ۲۸ میلیون افغانی در این پروژه حیفومیل شده است که این نشان میدهد بین اداره شهرداری و شرکت قراردادکننده سازش وجود داشته است.
سمیعالدین رهین، رییس سارنوالی استیناف هرات بهتازگی در یک نشست خبری گفته است که سه تن از مهندسان این پروژه را بازداشت کرده اما مسوولان پیشین شهرداری و رییس شرکت قراردادکننده فرار کردهاند.
این قضیه ماههاست که تحت بررسی اداره سارنوالی است.
اقدامات عجولانه و ناکارآمدی سولرها
بسیاریها استفاده از انرژی خورشیدی برای روشن ساختن شهرها در افغانستان را روش مناسبی از همان ابتدا نمیدانستند، هرچند افغانستان از جمله کشورهایی است که به خوبی میتوان بهدلیل آفتاب درخشانش از این نوع انرژی در آن استفاده کرد، اما آنچه میشود به تازگی از روند نصب سولرها در هرات و بسیاری از شهرهای افغانستان استنباط کرد، عدم مدیریت درست دولت و نبود نظارت کافی از چنین پروژههایی است که از این میان پول هنگفتی به جیب کسانی میرود که از ضعف حکومتداری استفاده سوء کردهاند.
افغانستان با مختصات جغرافیایی و بهدلیل قرار داشتن بر کمربند تابش خورشیدی در میان کشورهایی قرار دارد که از پتانسیل خوبی برای استفاده از انرژی خورشیدی و یا تبدیل آن به سایر انرژیها برخوردار است. در ۹۰ درصد از خاک افغانستان تقریبا بیش از ۳۰۰ روز آفتاب موثر وجود دارد و میزان تابش خورشیدی در آن بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع است.
دو منطقه در جهان یعنی صحرای استرالیا و کویر مرکزی ایران بیشترین میزان تابش خورشید در طول سال را دارا هستند؛ زیرا در این نقاط تقریبا هیچ روز ابری وجود ندارد و افغانستان دراین زمینه مقام سوم را داراست.
اما بهنظر میرسد که افغانستان نه در زمینه استفاده از آفتاب و انرژیاش و نه هم استفاده از برق صادراتی پیش از شروع کار، کارشناسی درستی صورت گرفته باشد. پیش از نصب سولرها در هرات، ابتدا پایههای چراغهای شهری برای استفاده از برق شهری نصب شد، اما دیری نپایید که استفاده از این چراغها بهدلیل ولتاژ پایین برق وارداتی خاتمه یافت و میلیونها افغانی پولی که به این منظور خرج شده بود نتیجه ملموسی در پی نداشت.
پس از آن ۷۰۰ پایه سولر و انرژی آفتابی در شهر هرات نصب شد، اما بسیاری از این سولرها حتا پس از کمتر از یک ماه استفاده، بازدهی خود را از دست داده و به ستونهای بیخاصیتی تبدیل شدند که هیچ بهرهای از آن برده نشد و مشخص شد که قراردادکنندگان این سولرها ناکارآمدترین نوع سولر را در شهر هرات نصب و میلیونها افغانی از پول حکومت را حیفومیل کردهاند.
مسوولان شهرداری هرات بارها اعلام کردند که ترمیم سولرهای خراب شده تا مدت زمان گرانتی شده به دوش شرکتهای قراردادکننده میباشد، شرکتهایی که ظاهرا هیچگاه به این تعهد خود پایبند نبودهاند.
حالا بسیاری از چراغهایی که قرار بود با انرژی خورشیدی شبهای تاریک هرات را روشن کنند خاموش ماندهاند و ناکار آمد و بهنظر میرسد که هیچ چیزی نمیتواند میلیونها افغانی پول بیتالمال را دوباره برگرداند، حتا دستگیری و مجازات عاملان این اختلاس.
انتهای پیام