شفقنا افغانستان – در نشانه‌ی دیگری از یک سال دشوار پیش‌روی رییس‌جمهور اشرف غنی، حامیان معاون آماده‌ی نبرد او روز چهارشنبه در یک ولایت شمالی علیه آنچه به حاشیه راندن جناح‌شان در حکومت خواندند، اعتراض کردند. معاون رییس‌جمهور، جنگ‌سالار پیشین جنرال عبدالرشید دوستم عملا به‌دلیل یک پرونده‌ی جنایی علیه او و محافظانش که به ربودن یک رقیب سیاسی و شکنجه و تجاوز به او متهم هستند، تحت بازداشت خانگی قرار دارد. اما این پرونده به دیوار خورده است و معاون رییس‌جمهور ظاهرا از یک لحظه‌ی آسیب‌پذیر برای غنی به‌منظور حل آن در جاده‌ها استفاده می‌کند، نه در دادگاه‌ها.
مقام‌های نزدیک به آقای غنی می‌گویند که رییس‌جمهور با چالش‌های کلانی در ماه‌های پیش رو مواجه است. ستیزه‌جویان طالب و افراد وابسته به دولت اسلامی اخیرا یک‌سری حملات وحشیانه را در سراسر کشور انجام داده‌اند و این را واضح ساخته‌اند که آن‌ها در ماه‌های آینده نیروهای امنیتی آقای غنی را بیشتر آزمایش خواهند کرد. آقای غنی هم‌چنین با تحولات سیاسی تازه‌یی مواجه است که بسیاری از متحدان دوران انتخابات [اش] را بیگانه ساخته است. آنچه که به هرج‌ومرج سیاسی می‌افزاید، بازگشت قریب‌الوقوع گلبدین حکمتیار، یک جنگ‌سالار قدیمی و بخشی از شورشی که آقای غنی با او در خزان سال گذشته موافقت‌نامه‌ی صلح امضا کرده بود، است. بازگشت آقای حکمتیار، یکی از تفرقه‌اندازترین چهره‌ها در سیاست افغانستان، برای دیگر جناح‌ها ناراحت‌کننده است. او در شرق افغانستان دیده شده و قرار گزارش‌ها به کابل می‌آید، شهری که در جنگ داخلی در دهه‌ی ۱۹۹۰ آوار شد و او در این جنگ نقش عمده‌یی بازی کرد. او از آن زمان تاکنون برنگشته است.
صادقی‌زاده‌ی نیلی، عضو پارلمان افغانستان گفت که اشتباهات غنی در سال پیش رو احتمالا او را شبح‌زده خواهد ساخت. او گفت رییس‌جمهور تلاش کرده است قدرت و تصمیم‌گیری را دور خودش و یک تیم کوچک متمرکز سازد که به بیگانه شدن حتا نزدیک‌ترین متحدانش منجر شده است.
آقای نیلی گفت که اگر آقای غنی به این رفتار ادامه بدهد، «اوضاع طوری خواهد شد که آن را کنترل نخواهد توانست». اعتراض روز چهارشنبه علیه غنی که به گفته‌ی شرکت‌کنندگان حدود ۲۰۰۰ تن را شامل بود، توسط دفتر جنرال دوستم سازمان‌دهی شده بود. حامیان و دستیاران او گفتند این اعتراض، در ولایت جوزجان، آغاز اعتراض‌های دیگر در ولایت‌های شمالی در آینده است. مسعوده عمری، یکی از مشاوران جنرال دوستم، گفت: «ما صدای‌مان را بلند کردیم تا حقوق خود را بخواهیم که به ما داده نشده است و اجازه بگیریم معاون اول رییس‌جمهور به دفترش بیاید».
عنایت‌الله بابر فرهمند، رییس دفتر جنرال دوستم، به جمعیت گفت حکومت می‌خواست «رهبر شما را حذف فیزیکی کند». سال گذشته چندین بار به همراهان این جنرال در ولایت فاریاب حمله شد و دستیاران او عناصری در حکومت را به نقش داشتن در آن متهم کردند.
حکومت آقای غنی برای فهم این‌که با جنرال دوستم چه کند، تقلا کرده است؛ جنرالی که به ربودن احمد ایشچی، رقیب سیاسی ۶۳ ساله‌اش، شکنجه‌ی او و تجاوز به او با نوک یک سلاح متهم است.
دادستان کل آقای غنی یک پرونده‌ی جنایی را علیه جنرال دوستم و نُه محافظ‌اش باز کرده است و بسیاری از افغان‌ها امیدوار بودند که عدالت تامین شود. اما این پروند ماه‌ها به درازا کشیده است و بسیاری از افغان‌ها احساس می‌کنند بعید است معاون رییس‌جمهور تحت پیگرد قرار بگیرد.
به گفته‌ی یک مقام ارشد افغانستان که اجازه‌ی صحبت کردن علنی را نداشت، حکومت به‌دنبال وادار کردن جنرال دوستم به تبعید در ترکیه برای بار دوم، به‌عنوان یک راه‌حل آبرومندانه، است. این مقام گفت که آقای غنی دوبار در مورد این برنامه با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، صحبت کرده است و یک بار یک هواپیمای ترکی در کابل فرود آمد تا جنرال را ببرد، اما جنرال دوستم حاضر به ترک [کشور] نشد.
در عین زمان، پس از رشته‌حملات ستیزه‌جویان در ماه‌های اخیر، به‌شمول حمله‌یی در هفته‌ی گذشته در ولایت بلخ که در آن ۱۰ بمب‌گذار انتحاری طالبان در بزرگترین پایگاه ارتش در شمال نفوذ کردند و سربازان غیرمسلح را قتل‌عام کردند، فشار بر حکومت آقای غنی در حال افزایش بوده است. وزارت دفاع می‌گوید ۱۳۵ سرباز کشته شدند، اما بسیاری از مقام‌ها می‌گویند که این تعداد به احتمال زیاد بسیار بالاتر است، احتمالا حدود ۳۰۰ تن.
از لحاظ سیاسی نیز تنش‌ها بالا است. هفته‌ی گذشته، آقای غنی احمدضیا مسعود، «نماینده‌ی ویژه‌اش برای حکومتداری خوب» که ارشدترین مقام تاجیک در مبارزات انتخاباتی‌اش و یکی از متحدان مبارزات انتخاباتی‌اش بود، را برکنار کرد. کارمندان آقای مسعود، یک روز پس از برکناری رییس‌شان، از ورود به دفترشان منع شدند، محافظان آن‌ها خلع‌سلاح شده و به خانه‌های‌شان فرستاده شدند. به گفته‌ی برخی از مقام‌ها و تحلیلگران، آقای حکمتیار نیز شاید یک متحد دردسرساز برای آقای غنی باشد. آقای نیلی، یک عضو پارلمان، گفت: «رییس‌جمهور غنی حکمتیار را می‌آورد که به حکومتش بپیوندد، اما باتوجه به توانایی آقای حکمتیار و حمایت مردمی از او، فکر نمی‌کنم وقتی او بیاید رییس‌جمهور غنی توانایی کنترل او را داشته باشد».
نیویارک تایمز/مجیب مشعل و نجیب‌الله سخن‌یار
ترجمه: حمید مهدوی
انتهای پیام
www.af.shafaqna.com
