شفقناافغانستان- «ژو مینگ» در وبسایت چینی «گلوبال تایمز» نوشت:
در مرغزارهای بیکرانی که پوشیده از برف است و در جادههای ناهمواری که بر حاشیهی پرتگاههای عمیق واقع شده است، جای پای سربازان «ارتش سرخ» چین دیده میشود که مسیر «پیادهروی طولانی» [در سالهای ۱۹۳۴-۱۹۳۵] را پیمودهاند. این منظره را یک دانشجوی چینی از دریچهی یک عینک «واقعیت مجازی» تجربه میکرد، انگار که واقعا خودش در این محیط ناگوار حضور داشت.
این یکی از دورههای نظریهی ایدئولوژیک و سیاسی است که انستیتو تکنولوژی پکن راهاندازی کرده است و دانشجویان میتوانند با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، پیادهروی طولانی را که ارتش سرخ بیش از ۸۰ سال پیش پیموده بود، از سر بگذرانند.
یک دانشجو به خبرگزاری «شینهوا» میگوید: «در گذشته ما اغلب از طریق کتابهای درسی و سخنرانی با ماجرای پیادهروی طولانی آشنا میشدیم، که معمولا تاثیر اندکی داشت. حالا میتوانیم پیادهروی طولانی را با عینکهای واقعیت مجازی تجربه کنیم، که بسیار تجربهی تاثیرگذاری است.»
برای اساتید دانشگاههای چین، تدریس دوره ایدئولوژیک و سیاسی دربارهی مارکسیسم، افکار مائو تسهدونگ، و درس اخلاق، کار دشواری است. این کلاس، که سالهاست بوی کسلکنندگی و ملالت میدهد، بهترین جا برای دانشجویان بوده است تا چرت بزنند یا بازی کنند، و خرخوانی را برای شب امتحان بگذارند. اساتید هم بی علاقه بودند، و اغلب عین مطالب کتابها را تکرار میکردند.
اما اوضاع در حال تغییر است. در دسامبر ۲۰۱۶، «شی جینپینگ» رییسجمهور چین در یک کنفرانس ملی که موضوعش برنامههای ایدئولوژیک و سیاسی در دانشگاهها بود، بر اهمیت تقویت آموزش سیاسی و ایدئولوژیک در دانشگاهها تاکید ورزید.
شی توصیه کرد آموزش اصول اخلاقی به فعالیت اصلی در پرورش استعدادها تبدیل شود و کار ایدئولوژیک و سیاسی در سراسر فرایند آموزشی برقرار باشد.
نهادهای آموزشی موجی را برای تحقق سخنرانی شی به راه انداختند و آن را اولویت کار خود برای سال ۲۰۱۷ قرار داند. تاکید بر آموزش ایدئولوژیک و سیاسی در دانشگاهها ضمنا باعث توسعه و نوآوری در این دورهها در دانشگاههای سراسر چین شده است.
در بسیاری از دانشگاههای سراسر چین، این دوره در حال کسب محبوبیت بین دانشجویان است، چرا که دانشگاهها هر روز بیش از پیش در حال تلاش هستند تا با استفاده از روشهای آموزشی خلاقه دورهی نظریهی ایدئولوژیک و سیاسی را برای دانشجویان جذاب کنند.
«لی لینیینگ» قائم مقام دانشکدهی مارکسیسم در انستیتو تکنولوژی پکن میگوید: «فناوری واقعیت مجازی مطالب مستقیم و شفافی برای تدریس نظریهی ایدئولوژیک و سیاسی فراهم میآورد و روشهای تدریس را غنی میکند. دانشجویان میتوانند رخدادهای آن زمان را در یک محیط مجازی تجربه کنند.»
انستیتو تکنولوژی پکن از سال ۲۰۱۶ دست به کار ترکیب این دورهها با فناوریهای رسانهای جدید شد و دورهی دیجیتالی «حضور دوباره در پیادهروی طولانی» را بر اساس فناوری واقعیت مجازی به راه انداخت.
این دوره با شبیهسازی محیط جغرافیایی، آب و هوا، و دیگر مشخصههای «پیادهروی طولانی» سربازان ارتش سرخ، یک محیط مجازی برای دانشجویان ساخته است تا محاصره و سد راه، مشقت پیادهروی از میان کوههای پر از برف، مرگ و جدایی، و دیگر تجربیات ارتش سرخ در ۸۰ سال پیش را تجربه کنند، و بتوانند حال و هوای پیادهروی طولانی را بهتر درک کنند.
«سان لینگ» که در دانشکدهی فنی و حرفهای «شینگآن» در منطقهی خودمختار مغولستان درس مارکسیسم و لنینیسم را تدریس میکند، پس از آنکه با برخورد سرد دانشجویانش مواجه شد به فکر فرو رفت. او وقتی فهمید کلاس باید بیشتر مرتبط با کار دانشجویان باشد، روش تدریس خود را تغییر داد.
سان میگوید: «دانشکدهی ما استعدادهای فناورانه را پرورش میدهد. دانشجویان ممکن است در ابراز دانستههای خودشان از طریق کلمات ضعیف باشند، اما در کارهای فنی و تخصصی خودشان قوی هستند، بنابراین دورهی مارکسیسم و لنینیسم باید بیشتر با فن حرفهای آنها مرتبط باشد.»
حالا دانشجویان در کلاس سان میتوانند دورهشان را با نوشتن مقالات و طراحی لباس یا پوستر به انجام برسانند. طراحیهایی که آنها ارائه میدهند نیز سان را شگفتزده میکند. برخی دانشجویان برای ترویج افکار «مائو تسهدونگ» تیشرت طراحی کرده بودند، برخی با موضوع افکار مائو پوستر طراحی کرده بودند، و برخی دیگر که در آموزش پیشدبستانی تخصص داشتند، دربارهی توسعهی چین از منظر یک ساختمان مهدکودک حرف میزدند.
با مد زمانه پیش رفتن
«ونگ شیانگمینگ» از اساتید دانشکدهی مطالعات مارکسیسم در دانشگاه «رنمین» چین در کلاس خود به دانشجویان میگوید: «آیا به کمونیسم اعتقاد دارید؟ شاید جوابهای مختلفی برای این پرسش داشته باشید. اما اگر بپرسم دلتان میخواهد به مال و منال دست بیابید، جوابهایتان شاید به طرز بیسابقهای شبیه هم باشد. راستش را بخواهید، ذات کمونیسم همان دنبال ثروت مادی رفتن است. اما کمونیستهای واقعی مال و منال را فقط برای خودشان نمیخواهند، بلکه برای رفاه کل انسانها تلاش میکنند. تا وقتی ما در جایگاه خودمان نهایت تلاشمان را به کار میبندیم تا به مردم خدمت کنیم، در حال پیروی از کمونیسم هستیم. کمونیسم نامرئی نیست. همین دور و بر ماست.»
تعداد زیادی از دانشجویان روش تدریس ونگ را تحسین میکنند. از نظر بسیاری از دانشجویان، کلاس ونگ پر طرفدارترین کلاس شده است به این دلیل که او از سوالات دانشجویان دربارهی نظریه فرار نمیکند، بلد است سوالات را با مثالهای عینی پاسخ دهد، و هیچگاه وعظ و خطابه نمیکند.
ونگ برای اینکه دورهی آموزشی خود را به روز نگه دارد، به دنبال مطالب درسی مرتبط با زندگی روزمره بوده است. او در کلاس خود سریال تلویزیونی «به نام خلق» را تحلیل میکند، و دانشجویان را تشویق میکند که اشعار رییس مائو را قرائت کنند.
یک کار مهم
دورهی نظریهی ایدئولوژیک و سیاسی که یک دورهی اجباری در دانشگاههای چین است، اولین بار در سال ۱۹۸۴ به راه افتاد و نقشی مهم در تحقق آموزش ایدئولوژیک و اخلاقی در بین دانشجویان ایفا کرده است.
دورهی کنونی نظریهی ایدئولوژیک و سیاسی در دانشگاهها عمدتا شامل افکار مائو تسهدونگ، نظریهی دنگ ژیائوپنگ، مبانی حقوق، اصول اساسی مارکسیسم، و نظریهی تاسیس سوسیالیسم با ویژگیهای چینی است.
این دوره نقشی مهم در ترسیم چشمانداز دانشجویان نسبت به جهان، زندگی، و ارزشها ایفا کرده است. در دوره و زمانهی اینترنت که ارزشهای مختلط و ایدئولوژیهای مختلف اشاعه یافته است، و جوانان به خاطر ضعف قوهی داوری ممکن است به راحتی راه را گم کنند، این دوره از اهمیت فراوانی برخوردار است.
وزارت آموزش چین، سال ۲۰۱۷ را سال «ارتقای کیفیت تدریس دورهی ایدئولوژیک و سیاسی در دانشگاهها» قرار داده است تا کیفیت این دوره را افزایش دهد.
طبق طرح وزارت آموزش که در ماه مه رونمایی شد، تصحیح کتابهای درسی، ایجاد خط مشی، و نظام ارزیابی برای اساتید متخصص در این دوره، به عنوان قدمهایی در مسیر هدف فوق در حال بررسی است، تا اساتید تشویق بشوند و انرژی بیشتری را وقف فعالیت خود کنند.
منبع: Global Times / Xu Ming
ترجمه: شفقنا