شفقناافغانستان- سازمان بینالمللی مهاجرت در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است از ابتدای سال ٢٠١٧ تاکنون حدود ١٣٠ هزار مهاجر و پناهجو با عبور از دریای مدیترانه وارد اروپا شدهاند، که در این مدت ٩٨٠٧٢ نفر وارد ایتالیا شدهاند در مجموع بیش از ١٢٠٩٧۵ نفر تا ٢٣ آگوست از طریق مدیترانه وارد کشورهای اروپایی شدهاند. تعداد مهاجران و پناهجویانی که در مدت مشابه سال قبل وارد اروپا شده بودند به بیش از ٢٧١ هزار نفر رسیده بود. اتحادیه اروپا از سال ٢٠١۵ تاکنون با بدترین بحران مهاجرت در تاریخ روبهرو شده است. سازمان ملل پیشبینی کرده است ۵۶ درصد از افرادی که از محل زندگی خود آواره شدهاند از آفریقا و خاورمیانه هستند و اغلب از کشورهایی هستند که زیرساخت و منابع مناسبی برای حل مشکلات موجود ندارند.
محمود فاضلی؛ کارشناس مسایل بینالملل در روزنامه اعتماد نوشت، ورود صدها هزار مهاجر به کشورهای اروپایی از خاورمیانه و شمال آفریقا، اتحادیه اروپا را با چالشهای جدی روبهرو کرده و هریک از کشورهای اروپایی جداگانه نیز به دنبال مدیریت این بحران هستند. اخیرا آلمان با مصر به توافقی به منظور مقابله با موج ورود مهاجرانی که از این کشور شمال آفریقا عازم اروپا میشوند، دست یافته است. این اقدام برلین، بخشی از یک تلاش گستردهتر آلمان برای همکاری با چند کشور به منظور مبارزه با دلایل مهاجرت مهار نشده به اروپا است. به زعم آنها این توافق جدید منابع بیشتری را در اختیار مصر قرار خواهد گذاشت تا با استفاده از آنها اقدام به اجرای برنامههای آموزشی به منظور کمک به اشتغال مردم کند و اعتبارات بیشتری نیز صرف تحصیل مصریها در آلمان خواهد کرد. همچنین آلمان به مصر کمک خواهد کرد تا تاسیساتش برای میزبانی از پناهجویان سوری و دیگر آوارگان را در این کشور بهبود بخشد. دو کشور همچنین توافق کردند همکاری نزدیکتری برای مقابله با قاچاقچیانی که مهاجران را به شکل غیرقانونی از طریق دریای مدیترانه وارد اروپا میکنند، داشته باشند. البته قاهره تاکید کرده است در توافقنامه مذکوربندی مبنی بر اسکان اتباع خارجی یا ایجاد اردوگاههایی برای پناهندگانی که از دیگر کشورها اخراج میشوند، وجود ندارد.
اداره مهاجرت و همگرایی فرانسه نیز در راستای تشویق پناهجویان به کشورشان اعلام داشته است به هر کدام از پناهجویانی که داوطلبانه به کشورشان برگردند، ٢۵٠٠ یورو پول خواهد داد. این مبلغ در صورتی به افراد پرداخت میشود که این اشخاص تا پایان سال جاری میلادی به کشورشان بازگردند. به گفته معاون انجمن پناهگاه مهاجران چنین اقدامی تاثیر اندکی در حل مهاجرت غیرقانونی خواهد داشت. این انجمن در حال حاضر حدود ٨٠ هزار درخواست پناهندگی دریافت کرده است که فقط ۵ درصد یا کمتر از این تعداد به کشورهای خود باز میگردند. به گفته معاون انجمن مقامات فرانسوی اقدامات کافی برای اسکان و حمایت از پناهجویان صورت ندادهاند و چنین اقداماتی کمکی به حل مساله مربوط به پناهجویان نخواهد کرد.
دولت اتریش نیز اخیرا تدابیر ویژهای را برای افزایش کنترل مرزهای خود در برابر ورود پناهجویان به این کشور به مرحله اجرا درآورده است. بر این اساس افزایش امنیت و کنترل مناطق مرزی ایالت «کرنتن» همسایه کشور اسلوونی، «اشتایرمارک» در نزدیکی مجارستان و خط مرزی ایتالیا و اتریش در دستور کار قرار گرفته و ٩٠٠ نیروی کمکی نظامی و انتظامی به این مناطق اعزام شدهاند. بحران ورود پناهجویان از مرزهای ایتالیا به اتریش در ماههای گذشته باعث بروز تنش در روابط این دو کشور شده است. طی ماههای اخیر افزایش میزان پناهجویانی که از ایتالیا و از منطقه مرزی «کول دو برنه» وارد اتریش شدهاند، مقامات این کشور را نگران کرده است. تنها برای این ناحیه ٧٠ نفر نیروی کمکی اعزام شده است. پلیس مرزی در ماه آگوست سال جاری در منطقه «تیرول» انجام ٣۶ عملیات کنترل و افزایش تدابیر امنیتی را پیشبینی کرده است. «پاپ فرانسیس»، رهبر کاتولیکهای جهان نیز از سران کشورهای جهان خواست تا اقدامات بیشتری برای پناهجویان و مهاجران صورت دهند. واتیکان سیاستی توام با جزییات منتشر کرده است که در آن به رویکرد مناسب در زمینه بحران پناهجویان پرداخته شده است. بر این اساس باید از پناهجویان در موارد مختلف حمایت شود و کشورهایی که این افراد وارد خاک آنها میشوند، در این راستا فعالیت داشته باشند. همچنین انتقال کمکهای انسانی برای اشخاصی که از شرایط جنگی میگریزند از دیگر مواردی است که به آنها اشاره شده است. کمکهای هر چه بیشتر به پناهجویان در زمینه تحصیل و کار و کمک کشورهای ثروتمند به کشورهای پناهندهپذیر از دیگر مواردی است که پاپ بر آن تاکید داشته است.
اختلافات ترکیه با اتحادیه اروپا در زمینه پرداخت هزینه برای پناهجویان همچنان ادامه دارد. گونتر اوتینگر، کمیسر بودجه اتحادیه اروپا درچارچوب قرارداد پناهندگی با ترکیه خواستار پرداخت پول بیشتری از سوی کشورهای این اتحادیه شد. به اعتقاد او کشورهای عضو باید روی دو میلیارد یورو به بالا حساب کنند. اتحادیه اروپایی تا سال ٢٠١٨ با پرداخت شش میلیارد یورو به ترکیه موافقت کرده است. نخستین بخش به میزان سه میلیارد یورو تا پایان سال پرداخت خواهد شد، از این رو اوتینگر در طرح بودجه ٢٠١٨ مبلغی حدود ٣٠٠ میلیون یورو را در نظر گرفته است. اوتینگر برای مبلغ باقیمانده، اعضای اتحادیه اروپا را مسوول میداند. براساس کمک مالی وعده داده شده در توافق پناهجویان، ترکیه ٩/٢ میلیارد یورو به دست آورده، ۶/١ میلیارد یورو نیز در چارچوب توافقهای مختلف به دست خواهد آورد. تاکنون ٨٠٠ میلیون یورو نیز در این راه صرف کرده است. در قرارداد اتحادیه اروپا با ترکیه که از سال ٢٠١۶ دارای اعتبار است، از جمله در نظر گرفته شده که اتحادیه اروپایی بتواند تمامی مهاجرانی را که غیرقانونی از طریق ترکیه به یونان میآیند و پناهندگی دریافت نمیکنند، بازگرداند.