شفقنا افغانستان-نگاهی به روند تاریخ مهاجرت مسلمانان به کشورهای غیر اسلامی درنیم قرن اخیر، به ویژه در یک دهه گذشته که به دلایل سیاسی وبروز بحران ها،ناآرامی ها،خشونت ها وجنگ های داخلی شدت بیشتری به خود گرفته است ونیز بررسی ابعاد فرهنگی ، اجتماعی زندگی مسلمانان مهاجر در ممالک غربی، نشان می دهد که صرف نظر از علل مهاجرت از سرزمین های اصلی،آنچه که خانواده های مسلمان مهاجر را با چالشی جدی مواجه می سازد خطر کم رنگ شدن هویت دینی وفرهنگی آنان به خصوص نسل جوان وکودکان مهاجر است که در شرایطی کاملا متفاوت با سرزمین مادری خود رشد وپرورش می یابند.
هجرت گرچه بخشی از مشکلات این خانواده ها را مرتفع نموده اما در عین حال آنان را با چالشی جدی به نام استحاله دینی وفرهنگی مواجه می سازد، به گونه ای که بیم آن می رود، نسل های آتی مسلمانان وفرزندان آنان دیگر چیزی از باورها ،اعتقادات وآیین های دینی ونیز فرهنگ وهویت ملی خود به یاد نیاورند.
این مهم موجب شده است تا جامعه مسلمانان مهاجر از ملیت های مختلف برای مقابله با این نگرانی، تمهیدات گوناگونی را بیندیشند که از جمله آنها تاسیس مدارس پایان هفته با هدف آموزش های دینی وزبان مادری است.
این گزارش حاصل دیدار خبرنگار شفقنا از مدرسه پایان هفته کودکان افغانی مهاجر در لندن است که در پی می آید:
صبح یک روز شنبه طبق قرار قبلی به منطقه “ومبلی” در غرب لندن در یک مدرسه ابتدایی انگلیسی حاضر شدم.در این مدرسه روزهای شنبه گروهی از خانواده های افغانی، فرزندان خود را برای آموزش قرآن،احکام ونیز آموزش زبان فارسی دری که گویش فارسی زبانان افغان است،می آورند.
یکی از اعضای هیئت امناء به اتفاق مسئولان داخلی مدرسه من را به محل برگزاری کلاس ها هدایت می کنند.
دانش آموزان به تفکیک سن وبعضی نیز به تناسب سطح معلومات شان در زمینه آموزش قران کریم ، احکام اسلامی ویا زبان فارسی در کلاس ها تقسیم بندی شده اند.
نشاط وشادمانی کودکانه در چهره دانش آموزان خردسال موج می زند وتعامل صمیمانه دانش آموزان بزرگتر نیز با معلمان خود بیانگر شورواشتیاق وانگیزه آنان برای فراگیری آن چیزی است که به خاطرش هر هفته گردهم می آیند ویک روز تعطیل خود را در فضایی آکنده از مهر ودوستی در کنار هم سپری می کنند.
دانش آموزان،معلمان،گردانندگان مدرسه وحتی روحانی مدرسه همه از جمعیت مهاجر افغان هستند واز این روست که محیط کلاس ومدرسه بوی وطن را به مشام شان می رساند وشاید چنین فضایی عاملی باشد برای ایجاد انگیزه در حفظ فرهنگ وهویت ملی وقومی خویش.
از یکی از معلمان می پرسم که آیا بچه ها برای فراگیری قرآن با مشکلی مواجه نیستند که در پاسخ می گوید به دلیل اینکه بسیاری از این بچه ها در انگلستان به دنیا آمده ودر این کشور به مدارس انگلیسی رفته اند آموزش زبان عربی در ابتدا کمی مشکل است اما به تدریج که زبان مادری خود یعنی فارسی را نیز در کنار آموزش قرآن فرا می گیرند یادگیری قرآن برایشان ساده تر می شود.
طبق گفته مسئولان مدرسه، این آموزشگاه از شش سال قبل تحت پوشش بنیاد امام حسین(ع) کار خود را آغاز کرد که تاکنون دوره های متعددی را برای فرزندان خانواده های افغانی مقیم لندن برگزار کرده است.
در آغاز فعالیت، تعداد دانش آموزان بین بیست تا سی نفر بود اما اینک بیش از یک صدوبیست دانش آموز دختر وپسر از سنین قبل از دبستان تا شانزده سال در این مدرسه مشغول فراگیری قرائت قرآن کریم،اخلاق،احکام اسلامی ونیز زبان فارسی دری هستند.
مدیر مدرسه در پاسخ به سوالی در باره امکانات آموزشی،بودجه وهزینه های این مدرسه می گوید: ما از هیچ ارگان یا موسسه ای کمک مالی دریافت نمی کنیم وآنچه مورد نیاز است اعم از پرداخت هزینه اجاره مدرسه،امکانات آموزشی نظیر کتاب وچاپ جزوه ،نوشت افزار وپرداخت دستمزد معلمان همه از طریق شهریه های پرداختی توسط خانواده های دانش آموزان ویا کمک های مالی افراد خیر از میان جامعه افغان های مهاجر تامین می شود.
با پرس و جویی اندک در مورد کیفیت ونتایج حاصل از فعالیت های این مدرسه دریافتم که تقریبا اغلب خانواده ها از وجود چنین مدرسه ای راضی به نظر می رسند گرچه آنان نیز مانند مسئولان ومعلمان مدرسه معتقدند که این شرایط پاسخگوی نیاز واقعی فرزندانشان برای حفظ هویت وفرهنگ دینی وملی شان نیست اما وجود آن را در شرایط فعلی بهتر از نبود آن می دانند.
طبق گفته آقای عبدالهادی ساعی مدیراجرایی مدرسه، برای افزایش سطح معلومات معلمان که همگی از جامعه افغان های مهاجر هستند ونیز بالا بردن کیفیت آموزشی،در طول سال چندین نوبت دوره های دانش افزایی برای معلمان برگزار می شود که معمولا در این دوره ها از اساتید زبان فارسی واستادان علوم قرآنی برای آموزش استفاده می گردد.از جمله آقای سید جلال معصومی استاد برجسته وقاری بین المللی قرآن که تقریبا بیشترین برنامه ریزی های آموزشی مدرسه با نظارت ایشان صورت می گیرد وبخشی از کلاس های آموزش قرآن در سطوح بالاتر توسط وی اداره می گردد.
همچنین آقای نوروززاده عضو هیئت امنا بنیاد امام حسین (ع) می گوید:حضور حدود پانزده هزار افغانی در لندن که تقریبا سه هزار نفر از آنان را شیعیان تشکیل می دهند به طور طبیعی داوطلبان حضور در این مدرسه را به شدت افزایش داده است اما متاسفانه امکانات ما محدود است ونگرانی از افت کیفیت آموزشی مانع از پذیرش تعداد بیشتر دانش آموز شده است اما در هر حال امیدواریم که با افزایش امکانات در سال های آتی بتوانیم تعداد بیشتری از فرزندان خانواده های افغانی را در این مدرسه تحت پوشش آموزش های اسلامی وزبان فارسی قرار دهیم.
وی می افزاید،با افتخار می توانم بگویم که دانش آموزانی داشته ایم که بعد از اتمام دوره های آموزشی در این مدرسه توانسته اند جذب مراکز آموزش عالی از جمله کالج اسلامی لندن وحوزه علمیه وابسته به این کالج شوند واین تنها نتیجه کیفیت قابل قبول آموزش وتلاش معلمان واساتید شاغل در این مدرسه ونیز همت دانش آموزان وهمراهی خانواده های آنان است.
از نکات جالب توجه در این مدرسه حضور بعضی از والدین در ساعت های آموزش در محیط مدرسه بود که وقتی دلیل آن را پرسیدم گفتند:بسیاری از خانواده ها از راهی دور فرزندان خود را به این مدرسه می آورند لذا ترجیح می دهند وقت محدود خود را همینجا سپری کنند.
اما ابتکار دست اندرکاران مدرسه فرصتی مغتنم را برای این دسته از والدین نیز فراهم آورده است.تشکیل یک کلاس مجزا برای پدران ومادرانی که ساعت هایی از وقت خود را در انتظار به سر می برند.کلاس هایی با هدف آموزش اخلاق و احکام اسلامی برای والدین توسط یک روحانی که اتفاقا او نیز از جماعت افغانی های مهاجر است.
در میانه روز، هنگامی که صدای زنگ مدرسه را شنیدم دانش آموزان را دیدم که برای دقایقی استراحت به حیات مدرسه آمدند.فضایی با صفا وسرشار از شور ونشاط کودکانه ودانش آموزانی که در یک روز ابری وسرد زمستانی، وجد وشادمانی شان از با هم بودن وبازی های دوران بچه گیT گرمای دلپذیری را به محیط مدرسه بخشیده بود.
با توضیحات گردانندگان مدرسه دریافتم که بنیاد امام حسین (ع) در کنار فعالیت های آموزشی برای کودکان،برنامه های فرهنگی واجتماعی گوناگونی را سامان می دهد از جمله برگزاری مراسم جانبی مذهبی وفرهنگی برای خانواده هابه مناسبت های مختلف در طول سال،تجمع بزرگ خانواده ها در انتهای سال درقالب یک برنامه فرهنگی وتفریحی در محیطی سالم وبا نشاط.همچنین مشارکت در امور خیریه نظیر کمک به محرومان و ایتام در افغانستان که همگی با محوریت مدرسه صورت می گیرد.
عکس هایی که در این گزارش ملاحظه می کنید یادگاری است از حضور خبرنگار شفقنا در لندن،در یک روز سرد زمستانی در جمع دانش آموزان با صفای مدرسه “بنیاد امام حسین”.
جامعه مهاجران افغان وخانواده های مسلمانی که به واسطه جبر زمانه ناگزیر به ترک وطن ودیار خود شده اند،اینک در سرزمین غربت در حالی که با سختی ها ومشکلات دست وپنجه نرم می کنند،اما سرشار از امید برای ساختن فردایی بهتر بویژه برای فرزندان خود هستند.نسلی که در آینده با اتکاء به هویت اسلامی وشیعی ونیز اعتلای فرهنگ ملی خود بتواند موجب سربلندی سرزمین اسلامی افغانستان باشد.
انتهای پیام