شفقنا افغانستان- رییس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، نقش مرجعیت را در حل بحران منطقه نقش اساسی دانست و گفت: علیرغم اینکه کشور عراق با بحران های عمیق ژئوپلیتیکی دست و پنجه نرم می کند باید گفت وجود این تنش ها، کشور عراق را به سمت بحران مرجعیت و ایدئولوژیک هم پیش می برد در چنین شرایطی نه تنها نقش آیت الله سیستانی بلکه مراجع هم تراز ایشان در سایر کشورهای اسلامی هم می تواند به کمک این فرایند بیاید تا عراق را از فرایند موجود نجات دهد.
دکتر کیومرث یزدان پناه در گفت وگو با شفقنا درباره سلوک سیاسی آیت الله سیستانی و آینده عراق اظهار کرد: با توجه به اینکه بحران تمام جغرافیای سیاسی کشور عراق را در بر گرفته نقش مرجعیت دینی می تواند نقش بسیار تعیین کننده ای در حل این بحران های داخلی باشد چراکه منشاء بسیاری از این بحران های متاسفانه اختلافات مذهبی و قومیتی است و در واقع نفوذ اندیشه های نوظهور تکفیری و سلفی، دو کشور عراق و سوریه را دچار بحران عمیقی کرده است. لذا وجود رهبران بزرگ دینی مثل آیت الله سیستانی و در واقع جایگاه گفتمانی این مرجع عالیقدر می تواند در شرایط کنونی خط پایانی برای بحران داخلی عراق باشد.
او ادامه داد: علیرغم اینکه کشور عراق با بحران های عمیق ژئوپلتیکی دست و پنجه نرم می کند باید گفت وجود این تنش ها، کشور عراق را به سمت بحران مرجعیت و ایدئولوژیک هم پیش می برد در چنین شرایطی نه تنها نقش آیت الله سیستانی بلکه مراجع هم تراز ایشان در سایر کشورهای اسلامی هم می توانند به کمک این فرایند بیاید تا عراق را از فرایند موجود نجات دهد. مساله بعد هم حوادث و اتفاقات اخیر کشور عراق است که متاسفانه مسبب آن برخی از گروه های برجسته اسلامی و در رأس آن جریان صدر است که به نظر می رسد این فرایند با توجه به گرفتاری های شدید داخلی عراق و اشغال تقریبا ۳۰ درصد خاک این کشور توسط گروه های تروریستی و از همه بدتر اعلام یک روند غیر متعارف دولت خودساخته اسلامی در این کشور، باعث تشدید بحران می شود.
رییس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران تصریح کرد: مسلما وقتی کشورهایی مثل عراق با این پیشینه و زمینه درونی خود گرفتار بحران می شوند وجود مراجع عالی رتبه دینی و در رأس آن آیت الله سیستانی می تواند به این تخاصمات پایان دهد. در واقع اتاق فرماندهی عمده این تنش های درون ساخته به خارج از مرزهای عراق و برخی از کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و در راس آن ایالات متحده آمریکا کشیده می شود که متاسفانه با ترسیم یک سناریوی مدیریتی امنیتی و با دامن زدن به ناامنی ها خود را به عنوان منجی امنیت منطقه معرفی می کند و در کشورها مداخله می کند و به نظر من عراق باید سرمشق و الگویی برای کشورهای اسلامی باشد.
یزدان پناه با بیان اینکه آیت الله سیستانی همواره تاکید بر وحدت مذهبی و قومی دارد اظهار کرد: نگاه ها و منشور حضرت آیت الله سیستانی همیشه تاکید بر ظرفیت ها و پتانسیل های داخلی و وحدت داخلی همه گروه های مذهبی و قومیتی در این کشور است که اگر عاقلان سیاسی و دینی کشور عراق و حتی اندیشمندان و نخبگان این کشور حول یک محور مشترک و بر اساس تجمیع دیدگاه های خودشان به سمت وحدت عراق پیش روند می تواند تسکین دهنده بسیاری از دردها و مشقت هایی باشد که در حال حاضر تمام گستره ژئوپلیتیکی کشور عراق را در بر گرفته است. به هر حال مردم کشور عراق با وجود این همه ناامنی و اختلاف، ترور، خشونت و جنگ در این کشور به ستوه آمدند و طبیعتا ادامه این روند کشور عراق را به سمت فروپاشی و به لبه پرتگاه هدایت می کند.
او گفت: یک اصل هم در احکام مسلم دینی اسلام و هم اصول ارزش های اصلی اسلام آمده که همه انسان ها را از خشونت، درگیری و مداخله در امور یکدیگر منع می کند و مسلما مبنای مرجعیت دینی هم در کشورهای اسلامی از جمله عراق همین بوده و آیت الله سیستانی هم همیشه در رأس همین مسایل قرار داشتند و تاکیدشان بر همین مساله بوده و تنها مرجعی که در طول مدت اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی اقدامات دولت آنها را به رسمیت نشناخت، حضرت آیت الله سیستانی بود که این کار نشان دهنده درک ساختاری از دغدغه های کشور عراق است که نسبت به عواقب مداخله بیگانگان و در راس آن آمریکا همیشه هشدارهای لازم را می دهد و ما امروزه نتیجه آن را در این فرایند می بینیم.
این استاد دانشگاه، خط مشی و دیدگاه های حضرت آیت الله سیستانی در زمینه مداخله آمریکا را ثابت دانست و اظهار کرد: از نظر آیت الله سیستانی به هیچ عنوان این فرایندها پذیرفته شده نیست و نه تنها در دیدگاه ایشان بلکه در دیدگاه بسیاری از اندیشمندان اسلامی هم همینطور است. بنابراین امروزه کشور عراق به نقطه عطفی نیاز دارد که این دیدگاه ها را حول محور یک نگاه مشترک که در راس آن دیدگاه آیت الله سیستانی قرار دارد تجمیع کنند تا دولت آمریکا و ارتش این کشور را متقاعد کند که صحنه عراق را ترک کنند و از نابودی این کشور یا فراهم کردن زمینه آن دست بردارند تا خود مردم عراق، سیاسیون، رهبران و ارتش عراق بتوانند کشور خودشان را سر و سامان دهند.
یزدان پناه در خصوص رابطه آیت الله سیستانی با ایران تصریح کرد: مسلما یکی از موفق ترین کشورهای جهان اسلام به ویژه در منطقه جنوب غرب آسیا از نظر نهادینه کردن ساز و کارهای حکومت اسلامی، جمهوری اسلامی ایران است که بعد از تصویب قانون اساسی اصل اول برای اداره حکومت کشور را مبتنی بر ساز و کارهای اسلامی قرار داد و علیرغم همه فراز و نشیب ها جنگ هشت ساله ای که رژیم بعث عراق به ایران تحمیل کرد و همه تحریم ها، همچنان سر پای خود ایستاده و از نظر امنیتی یکی از مقتدرترین کشورهای قاره آسیا و جهان به حساب می آید. مسلما ایران الگوی بسیار مناسبی است و آیت الله سیستانی همیشه در دیدگاه های خود تاکید دارند که ایران الگوی کشورهایی مثل عراق قرار بگیرد تا علاوه بر تحکیم مبانی وحدت در کشور عراق زمینه بروز هر گونه اختلاف و تنش هم در این کشور از بین رود. مسلما نگرش حضرت آیت الله سیستانی به ساختار ایران و ولایت فقیه و در راس آن امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به عنوان یک الگو مورد توجه است و طبیعتا این نگرش و دیدگاه را در ساختار عراق از سوی ایشان می بینیم که ایران را به عنوان الگو معرفی کند تا عراق هم با بهره گیری از ایران از شر این همه ناامنی و بحران داخلی و خارجی خلاصی پیدا کند.
او بیان کرد: خاورمیانه از چند نکته اساسی رنج می برد یکی بحث اختلافات شدید و عمیق تاریخی مذهبی و قومیتی است که الان هم به قوت خود باقیست. مساله دوم اثرات بلندمدت استعمار در بسیاری از کشورهای واقع در این حوزه ژئوپلیتیکی و مساله سوم شرایط فعلی و طمعی است که همچنان قدرت های استکباری نسبت به ثروت های عظیم خدادادی به ویژه در حوزه نفت و گاز دارند. پس خاورمانه نیازمند یک رویکرد است و این رویکرد این است که اگر کشوری توانسته با وجود این بحران ها خودش را مستقل نگه دارد طبیعتا باید الگوی موفقی باشد هر چند جمهوری اسلامی ایران همواره با چالش هایی مواجه بوده و همین الان هم با چالش هایی دست و پنجه نرم می کند اما به هر حال مهمترین نکته این است که ایران توانسته در طول این سالیانی که خاورمیانه جولانگاه قدرت های غربی و کشمکش های مذهبی قومیتی و جنگ بوده خود را از این فرایند دور نگه دارد و به فکر توسعه باشد.
او در پایان خاطرنشان کرد: کشورهای منطقه هر کدام می توانند با در نظر گرفتن اشتراکات مثبت و کنار گذاشتن اختلافات و اختلاف نظرها گام های مثبتی را برای ساماندهی منطقه خاورمیانه و خروج منطقه از بحران و توسعه بردارند. به نظر من برای مراجع عالیقدری مثل آیت الله سیستانی در وهله اول ثبات و آرامش و امنیت کشور و حوزه جهان اسلام مطرح است و در مساله دوم هم معمولا در مشی و مرام و ساختار فکری علمای برجسته دینی چیزی به نام قدرت و کسب قدرت اصلا جایگاهی ندارد بلکه آنها بیشتر به دنبال اجرای درست احکام الهی در سرزمین های اسلامی هستند.
انتهای پیام
برای عضویت در تلگرام شفقنا افغانستان لینک زیر را کلیک کنید: