شفقناافغانستان –حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی به پرسشی درباره دلایل مقایسه رباخواری با عمل زنا پاسخ گفته است.
به گزارش شفقنا متن پرسش مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
س:چه دلایلی سبب شده که رویات اسلامی «ربا خواری» را با عمل زشت «زنا» مقایسه و به آن تشبیه نماید؟
پاسخ اجمالی: در روایات اسلامی رباخوارى با عمل زشت زنا مقایسه و حتی به مراتب بدتر از آن شمرده شده است. این مقایسه ممکن است از این نظر باشد که رباخوارى یکى از عوامل اصلى فقر و اختلاف طبقاتى است؛ و روشن است که یکى از علل فحشا، فقر و فشار اقتصادى است که سبب شکست جوانان در تشکیل خانواده و کشانده شدن آنها به فساد است. اگر ریشه فقر خشکانده شود، لااقل بخش مهمّى از فحشا و فساد اخلاقى از میان خواهد رفت، و آنها که مقدّمات فقر را در جامعه فراهم مى سازند در فساد و انحرافات اخلاقى آن شریک و سهیم هستند.
پاسخ تفصیلی: در بعضی روایات رباخوارى با عمل زشت منافى عفّت مقایسه شده و حتی از آن بدتر شمرده شده است. از جمله در حدیثى مى خوانیم که پیغمبر اکرم(صلى اللهعلیه و آله) به امام على(علیه السلام) فرمود: «یا عَلِیّ، دِرْهَمُ رِباً اَعْظَمُ عِنْدَ اللهِ مِنْ سَبْعینَ زَنیَه…»؛ (اى على! یک درهم از ربا از نظر گناهو معصیت بدتر از هفتاد بار زناست).(۱) حتّى تعبیراتى بسیار تندتر و شدیدتر از این، که نقل همه آنها به درازا مى کشد.
این تعبیر در روایات متعدّد دیگرى وارد شده است ولى با اعداد و ارقام مختلف، در بعضى از روایات معادل ۳۳ بار(۲) و در روایت دیگر معادل ۳۰ بار(۳) و در بعضى معادل ۲۰ بار(۴) و در بعضى معادل یک بار(۵) عمل منافى عفّت شمرده شده است. همه مى دانند اسلامبه شدّت با اعمال منافى عفّت برخورد مى کند، حال باید حساب کرد که زیان و زشتى رباخوارى چقدر زیاد است که درباره آن چنین مى گوید و این از صریح ترین دلایل بر حرمت ربا در اسلاماست.
در اینجا این سوال پیش مى آید که چرا ربا با اعمال منافى عفّت مقایسه شده و از آن بدتر شمرده شده است؟ این مقایسه ممکن است از این نظر باشد که رباخوارى یکى از عوامل اصلى فقر و اختلاف طبقاتى است؛ و روشن است که یکى از علل فحشا، فقر و فشار اقتصادى است که سبب شکست جوانان در تشکیل خانواده و کشانده شدن آنها به فساد است. آری اگر ریشه فقر خشکانده شود، لااقل بخش مهمّى از فحشا و فساد اخلاقى از میان خواهد رفت، و آنها که مقدّمات فقر را در جامعهفراهم مى سازند در فساد و انحرافات اخلاقى آن شریک و سهیم هستند.(۶)
پی نوشت:
(۱). من لا یحضره الفقیه، ابن بابویه، محمد بن على، محقق / مصحح: غفارى، على اکبر، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۳ قمری، چاپ دوم، ج ۴، ص ۳۶۷، باب (النوادر و هو آخر أبواب الکتاب)؛ الخصال، ابن بابویه، محمد بن على، محقق / مصحح: غفارى، على اکبر، انتشارات اسلامى، قم، ۱۳۶۲ شمسی، چاپ اول، ج ۲، ص ۵۸۳.
(۲). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، نورى، حسین بن محمد تقى، محقق / مصحح: مؤسسه آل البیت(علیهم السلام)، مؤسسه آل البیت(علیهم السلام)، قم، ۱۴۰۸ قمری، چاپ اول، ج ۱۳، ص ۳۳۲، باب (تحریمه).
(۳). من لا یحضره الفقیه، همان، ج ۳، ص ۲۷۴، باب (الربا).
(۴). النوادر، اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عیسى، محقق / مصحح: مدرسه امام مهدى(علیه السلام)، مدرسه إمام المهدی(عجل الله تعالى فرجه الشریف)، قم، ۱۴۰۸ قمری، چاپ اول، ص ۱۶۲، باب (الکسب الحرام و الحلال التجاره و الإجاره).
(۵). مکارم الأخلاق، طبرسى، حسن بن فضل، شریف رضى، قم، ۱۴۱۲ ق. ۱۳۷۰ ش، چاپ: چهارم، ص ۴۴۱، الفصل الثالث (فی وصیه النبی لعلی).
(۶). گردآوری ازکتاب: ربا و بانکدارى اسلامى، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: علیان نژادى، ابوالقاسم، مدرسه امام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم، ۱۳۸۰ شمسی، چاپ اول، ص ۲۱.
انتهای پیام
www.af.shafaqna.com