شفقنا افغانستان-احمــد عمران در ماندگار نوشت:به دنبال حادثۀ خونین و تکان‌دهندۀ قول اردوی ۲۰۹ شاهین در بلخ، دو تن از مقام‌های ارشد وزارت دفاع مجبور به استعفا از سمت‌های‌شان شدند. عبدالله حبیبی وزیر دفاع کشور و قدم‌شاه شهیم رییس ستاد ارتش، از سمت‌های‌شان کناره‌گیری کردند. گفته می‌شود که در حادثۀ قول اردوی ۲۰۹ شاهین که به مرگِ بیشتر از ۲۵۰ تن انجامید، غفلت و جُرم هر دو مشهود است. این یافتۀ وزارت دفاع است و به همین دلیل، فرماندۀ این قول اردو به نهادهای عدلی و قضایی سپرده شده است. اما سوال این‌جاست که فقط همین فرد مرتکبِ غفلتِ وظیفه‌یی و جرم در مورد حادثۀ قول اردوی ۲۰۹ شده و دیگران هیچ غفلت و کم‌کاری‌یی در این خصوص مرتکب نشده اند؟
در حال حاضر مقام‌های دولت چنین ادعا دارند. سخنگوی ریاست اجرایی که در مقام دفاع از مسوولان ارشدِ وزارت دفاع قرار گرفته، می‌گوید که حادثۀ قول اردوی ۲۰۹ مستقیماً به مسوولان ارشد امنیتی و به‌ویژه به وزیر دفاع و رییس ستاد ارتش مربوط نمی‌شود. شاید به همین دلیل، به دنبال استعفای این دو مقام ارشد امنیتی، ارگ ریاست جمهوری معذب شد و فوراً آن‌ها را به عنوان سفرای افغانستان به دو کشورِ مهم فرستاد. دو فردی که هیچ‌گونه تجربۀ دیپلماتیک و سیاسی در روابط خارجی ندارند و معلوم نیست که چگونه می‌خواهند از عهدۀ وظایفِ خود بیرون شوند.
اما بحث تنها بر سرِ تجربۀ دیپلماتیکِ این افراد نیست، بل مسالۀ مهم‌تر این است که دولت چگونه می‌خواهد این دو فرد را از حوادث اخیرِ کابل و بلخ تبرئه کند و بدون در نظر گرفتنِ تمام اصول نظامی و اداری، از آن‌ها تقدیر به عمل آورد؟
در این‌که رییس دولتِ افغانستان به ضعفِ حافظه دچار است، نمی‌توان تردید کرد. او از زمانی که به کرسی اقتدارِ افغانستان دست یافته، به صورتِ عجبیی وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی‌اش را فراموش کرده و دقیقاً مخالفِ آن‌ها عمل می‌کند. آقای رییس جمهوری از آغاز به کارِ خود تا این دم از شایسته‌سالاری، فرهنگِ مکافات و مجازات و ایجاد اصلاحات سخن می‌گوید ولی هیچ موردی از این وعده‌ها را در عمل انجام نداده است. او به جای تعمیق فرهنگ شایسته‌سالاری، به کسانی اعتماد می‌کنـد که از نزدیکان و مقربانش باشند، هرچند که ممکن است افراد بی‌تجربه و کم‌سواد هم باشند. او به جای نهادینه کردنِ فرهنگ مکافات و مجازات، کسانی را که باید مجازات شوند مکافات می‌دهد و کسانی را که باید مکافات داده شوند مجازات می‌کند. با این وصف، آقای اشرف غنی انتظار دارد که وضعیت کشور به سمتِ بهبود برود و مردم از او حمایت کنند!
همین حالا رییس جمهوری کشور کسی را به پست وزارت دفاع نامزد کرده که گفته می‌شود هیچ تجربۀ مدیریتی ندارد و حتا به صورتِ جهشی چند رتبۀ نظامی را به دست آورده است. آیا با گماردنِ چنین فردی به پست مهم وزارت دفاع، می‌توان انتظار داشت که امنیت و آرامش به افغانستان برگردد و نیروهای دفاعی کشور در میدان‌های جنگ قربانی نشوند؟
از جانب دیگر، ارگ ریاست‌جمهوری از کجا می‌تواند مطمین شود که غفلتِ وظیفه‌یی در کارِ وزیر دفاعِ پیشین و رییس پیشین ستاد ارتش وجود نداشته است؟ اگر فرمانده قول اردوی ۲۰۹ به اتهام غفلتِ وظیفه‌یی بازداشت شده، بدون شک در این کار تنها نمی‌تواند دخیـل باشد. به همان میزانی که فرمانده قول اردوی ۲۰۹ می‌تواند متهمِ پروندۀ حمله به این قول اردو باشد، به همان میزان وزیر دفاع پیشین و رییس پیشین ستاد ارتش نیز مقصرند و باید مورد بازپرسی قرار گیرند و نه این‌که مورد تقدیر و نوازشِ ملوکانه قرار داده شوند. این چه نوع فرهنگِ مجازات و مکافات است که در این کشور نهادینه شده است؟
مسالۀ دیگر اما این است که سفارت‌خانه‌ها و مراکز دیپلماتیک کشور، سطل‌های زباله نیستند که هر وقت کسی را خواسته باشیم از پیشِ چشمِ مردم دور نگه داریم، به این مراکز بفرستیم. سفارت‌های هر کشوری زبان و عملِ آن کشـور در عرصۀ بین‌المللی است و برای افغانستان فعال نگه داشتنِ این مراکز به دلیل وابسته‌گی‌های سیاسی و مالی به کشورهای دیگر، از اهمیتِ بسیار بالایی برخوردار است. سفارت‌های افغانستان باید از فعال‌ترین بخش‌های دولت باشند تا بتوانند در تأمین رابطه و ارایۀ تصویرِ دقیق و منسجم از وضعیت کشور در سطح جهانی به‌درستی عمل کنند. تنها زمانی دولت‌ها از مراکز دپیلماتیک‌شان در کشور دیگر به عنوان زباله‌دانی استفاده می‌کنند که خواهان رابطۀ دوجانبه با دیگر کشورهای جهان نباشند و یا به دلیل نوع حکومت‌داری کشورهای دیگر از آن‌ها دوری اختیار کنند، آن وقت دولت‌ها مجبور می‌شوند که افراد مخل در داخل را به گونۀ محترمانه از کشور تبعید کنند.
در اوایل سال‌هایی که حزب دموکراتیک خلق قدرت سیاسی را در کشور غصب کرده بود، به دنبال کودتاهای درون‌حزبی و حکومتی، سران دولت چندین بار مخالفانِ سیاسیِ خود را در داخل حزب به خارج از کشور زیر نام سفیر و کاردارِ سفارت تبعید کردند. آیا باز همان روال گذشته دوباره تکرار می‌شود و یا این بار سرانِ دولت برای قدردانی از عزیزان‌شان مراکز دیپلماتیکِ کشـور را به آن‌ها تفویض می‌کنند؟
کسـی که در کُلِ دورۀ وزارتِ خود نتوانست چشم‌های خود را باز نگه دارد تا حداقل متوجه وضعیتِ خود باشد، چگونه خواهد توانست که در کسوتِ دیپلماتی کارکشته از افغانستان در کشورِ دیگر نماینده‌گی کنـد؟
سفارت‌خانه یا زباله‌دانیِ سیاسی
