شفقنا افغانستان–حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی به پرسشی درباره مهدی موعود در روایات اهل سنت پاسخ گفته است.
به گزارش شفقنا متن پرسش مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
پرسش : در روایات اهل سنت مهدی موعود چگونه معرفی شده است؟
پاسخ اجمالی: روایات اهل تسنّن درباره مهدى غالباً کلّى است؛ تنها از کسى از دودمان پیامبر با لقب «مهدى» و با نام «محمّد» سخن مى گوید؛ غیر از چند روایت که تمام مشخّصات پدر یا اجداد او را نقل مى کند و با عقیده شیعه انطباق دارد، مانند: روایتی در کتاب ینابیع الموده که در آن رسول اکرم(ص) منجی موعود را نهمین امام از نسل امام حسین(ع) معرفی می کند. در روایت دیگری پیامبر(ص) فرمود: «اى على … تو امام و پدر امامان یازده گانه اى که همگى پاک و معصومند؛ و از آنها «مهدى» است که زمین را پر از عدل و داد مى کند».
پاسخ تفصیلی: روایات اهل تسنّن درباره مهدى غالباً کلّى است؛ تنها از کسى از دودمان پیامبر با لقب «مهدى» و با نام «محمّد» (همانند نام پیامبر اسلام) سخن مى گوید؛ به استثناى چند روایت که تمام مشخّصات پدر یا اجداد او را نقل مى کند و با عقیده شیعهانطباق دارد، مانند دو روایت زیر:
۱ـ «شیخ سلیمان قندوزى» که از علماى اهل سنّت است در کتاب معروف «ینابیع المودّه» از کتاب «فرائد السّمطین» از ابن عباسنقل مى کند که مردى یهودى به خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) آمد و سوالات فراوانى کرد و پس از دریافت پاسخ خود نور ایمان در قلبش درخشید و مسلمان شد؛ از جمله پرسید:
«وصىّ تو کیست؟ زیرا هر پیامبرى باید وصى داشته باشد، همانگونه که پیامبر ما موسى(علیه السلام) «یوشع بن نون» را وصى (و جانشین) خود قرار داد.»
پیامبر(صلى اللهعلیه وآله وسلم) در پاسخ این سوال فرمود:
«انّ وصیّى علىّ بن ابى طالب و بعده سبطاى الحسن و الحسین تتلوه تسعه ائمّه من صلب الحسین»؛ (وصى من علىّ بن ابى طالب و پس از او دو فرزندزاده من حسن و حسین هستند و پس از حسین نه امام از نسل حسین خواهند بود).
مرد یهودى از پیامبر(صلى اللهعلیه وآله وسلم) خواهش کرد نامهاى آنها را بیان کند، پیامبر(صلى اللهعلیه وآله وسلم) فرمود:
«اذا مضى الحسین فابنه على؛ فاذا مضى على فابنه محمّد؛ فاذا مضى محمد فابنه جعفر؛ فاذا مضى جعفر فابنه موسى؛ فاذا مضى موسى فابنه على؛ فاذا مضى على فابنه محمّد؛ فاذا مضى محمّد فابنه على؛ فاذا مضى على فابنه الحسن؛ فاذا مضى الحسن فابنه الحجّه محمّد المهدى فهولاء اثنا عشر…»؛ (هنگامى که حسین در گذرد فرزندش على؛ و هنگامى که على در گذرد فرزندش محمّد؛ و هنگامى که محمّد در گذرد، فرزندش جعفر؛ و هنگامى که جعفر وفات کند، فرزندش موسى؛ و هنگامى که موسى از دنیا برود، فرزندش على؛ و هنگامى که على دیده از جهان فرو بندد، فرزندش محمّد؛ و هنگامى که محمّد رحلت کند، فرزندش على؛ و هنگامى که على به جهان دیگر بشتابد، فرزندش حسن؛ و هنگامى که حسن با دنیا وداع گوید، فرزندش الحجّه محمّد المهدى جاى او را خواهد گرفت؛ اینها دوازده نفرند (اوصیا و جانشینان من)…).
سپس از چگونگى مرگ و شهادت آنها مى پرسد و پیامبر(صلى اللهعلیه وآله وسلم) پس از توضیحاتى مى فرماید:
«و انّ الثّانى عشر من ولدى یغیب حتّى لایرى، و یاتى على امّتى بزمن لایبقى من الاسلام الاّ اسمه؛ ولایبقى من القرآن الاّ رسمه فحینئذ یاذن اللّه تبارک و تعالى له بالخروج فیظهر اللّه الاسلام به و یجدّده…»؛ (دوازدهمین فرزند من پنهان مى گردد و دیده نمى شود و زمانى براى پیروان من فرا مى رسد که از اسلامجز نام و از قرآنجز خطوط باقى نمى ماند؛ در این هنگام، خداوند تبارک و تعالى به او اجازه قیام و خروج مى دهد و اسلامرا به وسیله او آشکار و تجدید مى کند…).
مرد یهودى پس از قبول اسلاماشعارى مى سراید که ضمن آن اشاره به جانشینان و اوصیاى پیامبر کرده از جمله درباره آخرین آنها مى گوید:
«آخرهم یسقى الظماء و هوالامام المنتظر»(۱)؛ (آخرین آنها تشنگان (حقّ و عدالت) را سیراب مى کند و اوست امام منتظر!).
۲ـ باز در همان کتاب از «عامر بن واثله» که آخرین نفر از یاران پیامبر است که بدرود حیات گفت، از على(علیه السلام) نقل شده که پیامبر(صلى اللهعلیه وآله وسلم) فرمود:
«یا على انت وصىّ، حربک حربى، و سلمک سلمى، و انت الامام و ابوالائمه احدى عشر الّذین هم المطهّرون المعصومون و منهم المهدى الّذى یملا الارض قسطاً و عدلا»(۲)؛ (اى على تو وصىّ منى؛ پیکار تو پیکار من، و صلح تو صلح من است؛ و تو امام و پدر امامان یازده گانه اى که همگى پاک و معصومند؛ و از آنها «مهدى» است که زمین را پر از عدل و داد مى کند).(۳)
پی نوشت:
(۱). ینابیع المودّه، ص ۴۴۰٫
(۲). همان مدرک، ص ۸۵ ، (طبع اسلامبول).
(۳). گردآوری از کتاب: حکومت جهانی مهدی، آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى، انتشارات نسل جوان، قم، ۱۳۹۰ش، نوبت هشتم، ص ۱۹۱٫