شفقناافغانستان-بسیاری از کشورهای محصور در خشکی (Landlocked), مانند افغانستان, از لحاظ اقتصادی ظرفیت کشور شدن را نداشته اند. در واقع ایجاد کشور افغانستان با مرزهای فعلی از همان اول اشتباه بوده است. در اصطلاح علمی به این گونه کشورها سرزمین های ناتوان اقتصادی میگویند (Economically unviable lands). این بدین معنی ست که این کشورها به سختی می توانند پیشرفت کنند, و همیشه برای پیشرفت اقتصادی به کشورهای دیگر وابسته هستند.
این کشورهای محاط به خشکه اگر مانند سوئیس با کشورهای مرفه و پیشرفته ای مانند آلمان, فرانسه, اتریش و ایتالیا همسایه باشند می توانند با اتکا به آنها رشد بسیار راحت تری داشته باشند. و اگر با کشورهایی مانند پاکستان, ایران, تاجیکستان, ازبیکستان… همسایه باشند شرایط سخت تری خواهند داشت. اقتصادانها برآورد میکنند که رشد اقتصادی کشورهای محاط به خشکه معمولا حدود نصف کشورهای همسایه شان می باشد.
برعلاوه دلایل مختلف سیاسی که مانع مستقل شدن کردستان عراق شد, یکی از دلایل عدم موافقت کشورها با استقلال کردستان موضوع محاط به خشکه بودن این اقلیم است. کردستان با وجود منابع نفتی فراوان خویش, باز هم در صورت عدم همکاری ایران, ترکیه, عراق و سوریه با مشکلات زیاد اقتصادی روبرو میشد. در واقع سرزمین هایی (یا کشورهایی) که از لحاظ اقتصادی ظرفیت کشور شدن را ندارند, اگر تبدیل به یک کشور شوند, چیزی شبیه به انگشت ششم دنیا هستند که آنها را نه می شود قطع کرد, و نه می شود نگه داشت.
افغانستان بیشترین مراودات اقتصادی – فرهنگی خود را با کشورهای ایران و پاکستان دارد. یک ایران و پاکستان پیشرفته, ثروتمند, مرفه و دوست, باعث رفاه و پیشرفت در افغانستان نیز خواهد شد. همانطور که ما خواهان عدم همکاری دولت پاکستان با طالبان / داعش افغانی هستیم, باید حمایت از طالبان پاکستانی توسط دولت افغانستان قطع شود. و دولت افغانستان نباید سعی کند تا از پشتون های پاکستانی علیه دولت پاکستان سوء استفاده نماید.
از طرفی دولت افغانستان باید سعی کند تا رابطه نیک و پایداری با ایران داشته باشد, تا از مزایای این رابطه سود ببرد. و همزمان باید در جستجوی راه های بدیل برای تبدیل افغانستان به مرکز ترانزیت آسیا باشد: فراموش نکنیم که افغانستان دقیقا نقطه وصل جنوب آسیا به آسیای میانه از یکطرف, و همینطور نقطه اتصال خاورمیانه به شرق آسیا می باشد. افغانستان باید خانه تمام آسیایی ها باشد: ظاهرا راه دیگری برای برآمدن از این شرایط دشوار نیست!
حسین اعتمادی
انتهای پیام
www.af.shafaqna.com
