«شی جین پینگ» رئیس جمهور و رئیس حزب کمونیست چین، رویای یک چین ابرقدرت را دارد. او سال گذشته گفت که چین می خواهد در جمع بزرگ ترین کشورهای قدرتمند جهان، کاملا در جلو قرار داشته باشد.
نگاهی به نوزدهمین اجلاس حزب کمونیست چین در ماه اکتبر سال گذشته نشان می دهد که شی جین پینگ رهبر حزب کمونیست این کشور برای نخستین بار پس از «مائو تسه تونگ» رهبر انقلاب چین، بر جایگاه قدرتمندترین رهبر حزب خلق چین انتخاب شد. افکار و نام او بخشی از قانون حزبی این کشور را تشکیل می دهد. پس جا دارد این رهبرقدرتمند را بیشتر بشناسیم:
زندگینامه
شی جین پینگ متولد ۱۵ ژوئن سال ۱۹۵۳ در شهر «پکن» و یکی از سه فرزند «شی ژونگ شان» یکی از انقلابیون کهنه کار و بنیانگذاران حزب کمونیست است. او یک خواهر و یک برادر دارد.
پدر و مادرش
پدر و مادر و خواهرش
در کنار پدر و خواهرش
عکس خانوادگی اش
در کنار پدر، مادر، خواهر و برادرش
پدرش از قهرمانان انقلاب و نسل اول رهبران چین کمونیست بود که سه بار توسط مائو از مقام های خود برکنار شد. وی از معدود مقامات چینی بود که در سال ۱۹۸۶ به برکناری «هو یائوبانگ» از مقامات اصلاح طلب حزب اعتراض کرده و در جریان کشتار «تیان آن من» نیز زبان به انتقاد گشود.
شی ژونگ شان پیش از انقلاب فرهنگی در سال ۱۹۶۲ از پست معاونت نخست وزیر پاکسازی شد و نهایتا به زندان افتاد. در آن زمان شی ۱۵ سال داشت.
شی جین پینگ جوان هم مانند بسیاری دیگر از «روشنفکران جوان» آن دوران در سال ۱۹۶۹ برای کار به نواحی روستایی استان «شانکزی» فرستاده شد. اما او زندگی روستایی را تاب نیاورد و به پکن گریخت.
وی در سال ۱۹۸۵ مدتی را در شهر کوچک «موسکاتین» در ایالت «آیوا» برای مطالعه در مورد روش های پیشرفته پرورش خوک، با یک خانواده آمریکایی زندگی کرد.
او فارغ التحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه «چینهوا» در پکن است و از ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۹ مشغول به تحصیل در این رشته بود. او از سال ۱۹۹۸ تا سال ۲۰۰۲، شروع به مطالعه تئوری مارکسیستی و آموزش و پرورش ایدئولوژیک در «کار و شغل» در دانشکده علوم انسانی و اجتماعی پرداخت و دوباره در دانشگاه چینهوا به مدرک دکتری حقوق دست پیدا کرد.
ورود به حزب کمونیست و سیاست
وی پس از پیوستن به حزب کمونیست در سال ۱۹۷۴ مدتی به عنوان دبیر حزب کمونیست در استان «هبئی» خدمت کرد و سپس درسال ۱۹۷۵ به مقام های بالاتری در استان های «فوجیان» و «چجیانگ» ارتقاء یافت.
از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۲، شی به عنوان منشی معاون نخست وزیر و دبیر کل کمیسیون مرکزی نظامی در آن زمان خدمت کرد. این پست موجب شد شی سابقه نظامی به دست آورد.
در سال ۱۹۹۷ وی به عنوان عضو علل بدل در پانزدهمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین منصوب شد.
در سال ۱۹۹۹ وی معاون دبیر کل کمیته حزبی استان فوجیان شد و یک سال بعد دبیرکل شد. در فوجیان، شی تلاش هایی برای جذب سرمایه از تایوان و تقویت بخش خصوصی اقتصاد استانی داشت.
در سال ۲۰۰۰ وی فوجیان را ترک کرد و در «شجیانگ» در همسایگی این استان، به سمت های سیاسی مهمی دست یافت و در نهایت پس از چند ماه برای اولین بار در دوران حرفه ای اش وارد یک پست استانی رده بالا گرفت. در سال ۲۰۰۲ وی به عنوان عضو اصلی شانزدهمین کمیته مرکزی تعیین شد و انتصاب هایش وارد مرحله ملی شد. سمت او در ژجیانگ با موضع گیری های تند و سختگیرانه علیه مقامات فاسد مواجه بود که این موجب طرح نام او در رسانه ملی و جلب توجه رهبران ارشد چین شد.
او در سال ۲۰۰۷ پس از آنکه «چن لیانگ لو» دبیر قبلی حزب در شانگهای به علت فساد مالی از کار برکنار شد جای او را گرفت. مدت کوتاهی پس از آن به عضویت کمیته دائمی حزب درآمد و در سال ۲۰۰۸ معاون رئیس جمهور شد.
شی تنها هفت ماه در شانگهای بود، اما انتصاب های او در پست های مهم منطقه ای سیگنال واضحی فرستاد که شی مورد توجه رهبری چین قرار گرفته است. شی در شانگهای به عنوان ناظر سخت گیر بر اوضاع حزب شناخته شد.
دوران انتصاب های منطقه ای او عاری از هرگونه فساد جدی بود و او با هیچ اپوزیسیون سیاسی جدی مواجه نشد.
او در اکتبر ۲۰۰۷ در هفدهمین کنگره حزب به عنوان نهمین عضو در «کمیته دائمی پلیتبوروی حزب کمونیست چین» منصوب شد. شی حتی جایگاهی بالاتر از «لی کگیانگ» نخست وزیر وقت گرفت که نشان می داد قرار است او رهبر بعدی چین پس از «هو جینتائو» باشد.
او در سال ۲۰۰۸ به عنوان معاون ئیس جمهور منصوب شد و از ۱۷ تا ۲۵ ژوئن ۲۰۰۸ نخستین سفرهای خارجی خود را به کره شمالی، مغولستان، عربستان، قطر و یمن انجام داد.
او و مادرش در حال پیاده روی
دستیابی به کرسی ریاست جمهوری
زمانی که شی دفتر ریاست جمهوری را در سال ۲۰۱۳ به دست گرفت، او وارث وضعیتی اجتماعی ـ اقتصادی بود که بسیار متفاوت از پیشینیانش جلوه می کرد.
در ۱۴ مارس ۲۰۱۶ او جایگزین هو جینتائو شد که پس از دو دوره بازنشسته شده بود.
او در هفته نخست ریاست جمهوری خود به روسیه، تانزانیا، آفریقای جنوبی و جمهوری کنگر سفر کرد.
در دوران ریاست جمهوری جین پینگ یکی از قوانین انتقاد برانگیز دولت چین در مورد مردم این کشور مورد بازنگری قرار گرفت و دولت اعلام کرد که از ابتدای سال ۲۰۱۶ خانواده های چینی می توانند دو فرزند داشته باشند. تا قبل از این همه خانواده های چینی به صورت الزامی تنها می توانستند یک فرزند داشته باشند.
دور دوم ریاست جمهوری او پنج سال دیگر و تا سال ۲۰۲۳ ادامه دارد. شی جین پینگ در این دو دوره ریاست حزب کمونیست چین و ریاست کمیسیون مرکزی ارتش چین را هم برعهده داشته و خواهد داشت.
اعتماد دوباره به شی جین پینگ
حزب کمونیست چین برای دومین بار به ادامه رهبری شی جین پینگ بر حزب و تکرار دوره ۵ ساله ریاست جمهوری وی رای داد، و علاوه بر این نام و دکترین وی را هم تراز با مائو در اساسنامه حزب درج کرد.
در این اقدام نادر، شی جین پینگ و ایدئولوژی اش رسماً در قانون اساسی حزب کمونیست جا داده شد. این اقدام پس از مائوتسه تونگ، دلالت به برنامه شی برای قدرت مند بودن رهبر در چین است.
طبق تحلیل «ویلی لام» پروفسور سیاست در دانشگاه چینی هانکانگ، درج نام شی در قانون اساسی «او را قادر می سازد که مانند مائو، تا زمانی که صحت دارد رهبر مادام العمر باشد.»
این تصمیم بیش از هر چیزی نشان از رضایت کامل اعضای بزرگ ترین حزب سیاسی و حکومتی جهان از رهبر خویش را دارد.
به عبارت دیگر اعضای حزب کمونیست چین با حدود ۸۹ میلیون عضو نشان دادند که از اقدامات شی جین پینگ برای تقویت وحدت در حزب، بهبود وضعیت حزب در اداره امور کشور و تسلط بر امور داخلی و خارجی و موفقیت کمپین گسترده وی برای مقابله با فساد راضی هستند.
عملکرد سیاسی و به ویژه اقتصادی شی جین پینگ نقش عمده ای در رضایتمندی اعضای حزب از وی و رای به تکرار دوره رهبری و ریاست جمهوری وی داشته است.
دستاوردهای اقتصادی
در حوزه اقتصادی دولت شی جین پینگ تلاش کرد از پیامدهای بحران مالی که همچنان بر سر اروپا و آمریکا و دیگر قطب های اقتصادی جهان سنگینی می کند، کمترین آسیب را ببیند، و دید. به گونه ای که در سال های اخیر به رغم کاهش رشد اقتصادی چین، همچنان نرخ رشد اقتصادی این کشور در حدود ۶ تا ۷ درصد ثابت ماند، و رتبه بالای خود در صدر کشورهای دارای رشد اقتصادی را حفظ کرد.
به علاوه ایستادگی تجاری در برابر اروپا و آمریکا و حفظ موازنه مثبت تجاری ۳۵۰ میلیارد دلاری با آمریکا و حدود ۲۰۰ میلیارد دلاری با اتحادیه اروپا نشان از دستاوردهای مثبت شی جین پینگ در تحکیم موقعیت اقتصادی چین در عرصه جهانی را دارد.
در این زمینه، تجارت ۴۵۲ میلیارد دلاری اتحادیه آسه آن با پکن نیز نشان دیگری از تسلط اقتصادی چین بر این منطقه مهم اقتصادی است، به گونه ای که در سال های اخیر چین به جای آمریکا به بزرگترین شریک تجاری آسه آن تبدیل شد.
طرح بلند پروازانه احیای «جاده ابریشم» با محوریت چین و استفاده حداکثری این کشور از ظرفیت سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس جهت تسهیل تجارت چین با غرب نشان از آینده جدیدی دارد که شی جین پینگ به عنوان «رویای چینی» از آن یاد کرد.
باید توجه داشت که در مجموع مدل توسعه اقتصادی چین بیش از اینکه بر نظام سرمایه داری و ظرفیت های مردمی و خصوصی متکی باشد، بر اقتدار سیاسی و مدل سوسیالیستیِ متمرکز و هرمی وار استوار شده است؛ موضوعی که شاخصه آشکار توسعه چینی در مقایسه با توسعه در غرب، و سایر نقاط جهان نظیر برزیل، هند و روسیه به شمار می آید.
تولید بزرگترین هواپیمای آبی – خاکی دنیا و افتتاح بزرگراه خورشیدی تنها دو نمونه از ابتکارات اقتصادی منحصر به فرد اخیر چین محسوب می شوند.
سیاست خارجی
به علاوه، بر اساس برنامه «رویای چینی» شی جین پینگ تلاش کرد چین را در کانون تحولات جهانی قرار دهد، و از انزوا و انفعال در برابر تحولات منطقه ای و بین المللی دور کند.
طبعا این خواسته بلند پروازانه اگرچه برای چینی ها «رویایی» می نمود، اما برای قدرت های جهانی به ویژه آمریکا چیزی جز قوی تر شدن و مدعی تر شدن چین در عرصه جهانی معنا نمی داد. واقعیتی که به صورت طبیعی موجب تشدید تنش میان چین و رقبای بین المللی این کشور به ویژه آمریکا و تا حدودی اتحادیه اروپا شد.
چین در دوره ریاست جمهوری شی جین پینگ به آرامی از انفعال و سیاست خنثی در تحولات بین المللی فاصله گرفت و تلاش کرد به بازیگری فعال در عرصه جهانی تبدیل شود.
دست گذاشتن بر مناطق مورد مناقشه با ژاپن، کره جنوبی و کشورهای جنوب شرق آسیا در دریای چین و دریای زرد، اتخاذ موضعی فعالانه تر در مساله کره شمالی، بازیگری هر چند محدود در مسائل بین المللی مانند موضوع هسته ای ایران و بحران های خاورمیانه از دیگر نمادهای بیدار شدن اژدهای چینی در تحولات سیاسی و امنیتی جهان است.
سیاست داخلی
در سیاست داخلی جین پینگ ابعاد نظارت و کنترل دقیق دیجیتالی را گسترش داد.
با این همه سیاست اعلام شده «رویای چینی» شی جین پینگ که در شعار «تحصیلات بهتر، شغل های با ثبات تر، درآمد بیشتر، امنیت اجتماعی قابل اعتمادتر، مراقبت های پزشکی بهتر، شرایط زندگی راحت تر و محیط زیست زیباتر برای چینی ها» نمود یافته است، موجب ارتقاء تدریجی وضعیت و سطح زندگی در چین شده و خواهد شد و البته به تبع، هیات حاکمه چین را با مطالبات بیشتر اجتماعی مواجه خواهد کرد.
زندگی شخصی
شی جین پینگ تاکنون دوبار ازدواج کرده است. همسر اول وی «که لینگلینگ» دختر سفیر سابق چین در انگلیس بود که از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۲ با او زندگی می کرد.
همسر اولش
دومین همسرش که همان همسر کنونی اش است، «پنگ لی یوان» خواننده مشهور چینی است.
پنگ لی یوان در اوایل دوران کاری اش به ارتش آزادیبخش خلق (نام رسمی ارتش چین) پیوست و به عنوان هنرمند مورد تایید حزب کمونیست، نامی برای خودش دست و پا کرد. او در تلویزیون دولتی حاضر می شد و آهنگ هایی تبلیغاتی می خواند.
لی یوان زمانی با شی آشنا شد که او معاون شهردار شهر شیامن بود، و از همسر سابقش جدا شده بود. آنها بعد از مدت کوتاهی رفت و آمد در سپتامبر ۱۹۸۷ با هم ازدواج کردند.
آنها یک دختر به نام «شی مینگزه» دارند که در سال ۱۹۹۲ متولد شد.
همسر و دخترش در سال ۱۹۹۲
دخترش در سال ۲۰۱۵
