شفقناافغانستان-نقل شده است که آن حضرت علیه السّلام به جابر فرمود: جابر! از مردم روزگار خود پنج چیز را غنیمت شمار: ۱- اگر حضور داشتی شناخته نشوی (تو را نشناسند)، ۲- و چنانچه [از میانشان] غایب شدی جویایت نشوند، ۳- و اگر در جمع [ایشان] بودی رأی و نظرت را نخواهند، ۴- و اگر مطلبی بگوئی آن را نپذیرند، ۵- و چنانچه [از ایشان] خواستگاری کنی تو ردّت کنند.
و تو را به پنج مطلب سفارش می کنم: ۱- اگر مورد ستم واقع شدی، تو ستم مکن، ۲- و چنانچه خیانت شدی تو خیانت مکن، ۳- و اگر تکذیب شدی، تو خشم مگیر (عصبانی مشو)، ۴- و چون تعریف شدی خرسند مباش، ۵- و چنانچه نکوهش شدی بیتابی مکن (نه به تعریفشان خوش باش و نه از ملامتشان بیتابی کن). و پیرامون آن نکوهشی که در باره ات گفته شد اندیشه کن و ببین اگر آن را در خود یافتی، در این صورت سقوط و افتادنت از نظر خداوند هنگام خشمت از حرف درست برای تو مصیبت بارتر از آن ترسی است که از سقوطت در دیده مردم داری. و چنانچه خلاف آنچه در باره ات گفته اند بودی، این خود پاداشی است که آن را بدون زحمت سود برده ای.
و بدان که تو دوست و طرفدار ما شمرده نخواهی شد تا [چنان شوی که] اگر تمام همشهریانت جمع شدند و گفتند: «تو مرد بدی هستی» این سخن محزونت نسازد، و چنانچه گفتند: «تو
مرد خوبی هستی» تو را خوشحال نکند، ولی نفس خود را بر کتاب خدا عرضه دار پس اگر پوینده راه قرآن، و در آنچه بی رغبتی خواسته زاهد بودی؛ و در آنچه به طمع انداخته آرزومند بودی؛ و از تهدیدش ترسان؛ در این صورت پابرجا باش و تو را مژده باد! که بی شکّ آن سخنان که در باره ات گفتند هیچ زیانی به تو نخواهند رساند. و چنانچه جدای از قرآن هستی پس دیگر بخود بالیدنت برای چیست؟ براستی که فرد مؤمن توجّهی خاصّ به مبارزه با هوای نفس دارد تا بر تمایلاتش چیره شود، [و در این مبارزه] گاهی کجی نفس را راست نموده و در راه دلبستگی بخدا هوای نفس را مخالفت می کند، و پاره ای از اوقات، نفس [سرکش] او را بر زمین زده و در نتیجه دل به خواسته هایش می دهد.
ولی خداوند به او جانی دوباره دهد و او نیز جان گیرد، و از لغزش و خطایش درگذرد تا بخود آید و به توبه و ترس پناه برد و بگراید، در نتیجه بینش و شناختش افزون گردد، زیرا که ترسش افزون گشته، و این بدان خاطر است که خداوند [در سوره اعراف، آیه ۲۰۱] میفرماید: إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ، یعنی: «کسانی که پرهیزگاری کردند چون وسوسه ای از شیطان به آنان رسد [خدا را] یاد کنند، پس آنگاه دارای بینش باشند».
انتخاب شفقنا از کتاب ترجمه تحف العقول
انتهای پیام
www.af.shafaqna.com