شفقنا افغانستان- محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز در نشست علنی مجلس این کشور اظهاراتی درباره حقآبه ایران از رودخانه های هیرمند، هامون و هریرود داشت.
ظریف گفته است : اگر برادران و خواهران ما در افغانستان توقع دارند که جمهوری اسلامی ایران سیاستهای حمایتی خود را نسبت به وضعیت مهاجران و توسعه افغانستان با جدیت و دقت دنبال کند ضرورت دارد که موضوع حقآبه ایران در این سه محیط آبی مهم مورد توجه دولت افغانستان قرار بگیرد.
وی همچنین تصریح کرده است : امروز بحث حقآبه و رساندن آب هم در هیرمند، هم هریرود و هم هامون به عنوان یکی از مطالبات اصلی ما در مذاکرات با افغانستان مطرح است؛ قرارداد جامعی که در دولت آقای کرزی با جناب آقای روحانی مورد توافق قرار گرفت یکی از مفاد آن بحث تامین حقآبه جمهوری اسلامی ایران در این سه محل یاد شده است.
این سخنان در حالی بیان می شود که کشور ایران با مشکل کم آبی مواجه شده است و آقای ظریف برای رفع این مشکل روی موضع دولت ایران درباره حقآبه رودهای جاری شده از افغانستان به خاک ایران تاکید دارد.
از زمان جدا شدن افغانستان و ایران از هم، موضوع حقآبه یکی از مهمترین مسایل میان روابط دوکشور بوده است.
طبق قراردادی که در سال ۱۳۵۱ میان عباس هویدا و موسی شفیق دو نخست وزیر ایران و افغانستان امضا شده است، افغانستان مکلف است در هر ثانیه ۲۶ مترمکعب حقآبه ایران را پرداخت کند.
ولایت سیستان و بلوچستان ایران از جمله ولایاتی است که اگر آب هیرمند به آن نرسد با مشکل خشکسالی روبرو می شود.
در سی سال اخیر که مشکل بی آبی در اکثر کشورهای منطقه به یک مساله جدی مبدل شده است، افغانستان مطابق قرارداد ۱۳۵۱ عمل نکرده و بدلیل مشکلات داخلی حقآبه ایران را پرداخت نکرده است.
دولت کنونی افغانستان بارها گفته است که بدلیل کم آبی رود هیرمند در سالهای اخیر و همچنین مشکلات کم آبی داخل افغانستان این قرارداد اجرایی نمی شود و این دولت فعلی افغانستان است که درباره رودخانه هیرمند تصمیم می گیرد.
دیوار کوتاه مهاجران!
از اینسو مهاجرانی که در سه چهار دهه اخیر به ایران مهاجرت کرده اند، باید تاوان کم آبی ایران و سرسختی دولت افغانستان را بپردازند.
هر زمان افغانستان مسیر رودخانه هیرمند را ببندد، سخت گیری برای مهاجرین بیشتر می شود و هر زمان افغانستان شیر آب رودخانه هیرمند را باز کند، مهاجران هم قدری راحت تر نفس می کشند.
به نوعی می توان گفت مساله مهاجران تابع حقآبه ایران از رود هیرمند هستند.
این موضوع به یک قانون نانوشته در روابط دوکشور مبدل شده است، اما هیچ کس بطور مشخص این را بیان نکرده است که اگر افغانستان آب هیرمند را ببندد، ایران در رابطه با مهاجران سخت گیری می کند.
اینبار آقای ظریف به صراحت تمام بیان کرده است که موضوع مهاجران افغانستانی مقیم ایران بستگی مستقیم به حقآبه ایران از رود هیرمند دارد.
این گفته به این معنی است که مهاجران بعنوان یک ابزار سیاسی علیه دولت افغانستان می تواند کاربرد داشته باشد و دیپلماسی آقای ظریف تحت فشار قرار دادن مهاجران است.
اما سوال این است که چرا مهاجران باید تاوان این مساله را بپردازند؟ اگر هیچ افغانستانی در ایران مهاجر نبود، ایران چکار باید می کرد؟
این در حالی است که در سفر اشرف غنی به ایران، موضوع حقآبه مطرح شده و رییس جمهور اشرف غنی گفته است : درباره آب رود هیرمند، دولت افغانستان تصمیم می گیرد و درباره وضعیت مهاجران دولت ایران تصمیم می گیرد.
گویا وزیر خارجه ایران هیچ دیواری کوتاه تر از مهاجران پیدا نکرده است و تاوان معضل کم آبی را هم باید این مهاجران بپردازند.
سیدجمال الدین سجادی
انتهای پیام