در یک ماه گذشته از شهر قندوز پیوسته گزارشهای جنگ و خشونت مخابره شده است، اما در این شهر اتفاقی هم افتاده که نظیرش در دنیا کمتر دیده شده است.
به گزارش شفقنا افغانستان به نقل از بی بی سی، طالبان پس از حمله بر این شهر بیش از شش صد زندانی را آزاد کردند، حالا دوازده نفر از همین زندانیها خود به زندان باز گشته اند و تعداد دیگر هم در تماس با مسئولان زندان گفتهاند که میخواهند باز گردند.
این زندان از اهداف مهم مهاجمان بود و طالبان پس از گرفتن کنترل شهر ۶۰۲ زندانی از خود و بیگانه را آزاد کردند.
نشانه اصابت نخسیتن گلولههای راکت طالبان که ورودی زندان قندوز را به روی زندانیان باز کرد، هنوز دیده میشود.
محمد اسلم کوهستانی، مسئول زندان قندوز از دقایق آخر بیرون شدن از زندان میگوید: “زندان را زمانی ترک کردیم که در داخل شهر هیچ نیروی امنیتی باقی نمانده بود.”
او میگوید حتی فرصت نیافتند که وسایلشان را جمع کنند “دشمن از چند طرف دست به حمله زد و از عقب زندان که باغ و خانههای مردم است، مسیر را مسدود کرده بود، محاصره بودیم و سرانجام پس از جنگ با مهاجمان توانستیم از زندان بیرون برویم.”
نیروهای افغان زمانی که شهر را دوباره تصرف کردند، زندان خاموش بود و خالی.
اما پس از چند روز تعدادی از زندانیان که فرار کرده بودند، دوباره با مسئولان زندان تماس گرفتند و گفتند میخواهند دوره حبسشان را تکمیل کرده و به گونه قانونی از زندان بیرون شوند.
حالا خاموشی زندان شکسته شده و شماری داوطلبانه به پشت میلههای زندان بازگشتند.
محمد زلمی پنجاه ساله به اتهام همکاری با طالبان بازداشت شده بود. یک شب به آزادی اش مانده بود که زندان به دست طالبان افتاد.
او میگوید که همکاری با طالبان یک اتهام بود و او که یک سال و شش ماه زندانی بود، میگوید:”فرصت فرار پیدا شد، اما از قانون سرکشی نکردم. باز گشتم و حالا میخواهم با روی سفید و آزادانه به خانه ام باز گردم.”
من که وارد زندان شدم، وکیل مدافع آقای زلمی برگه آزادی او را از دادگاه آورده بود، در نیم ساعت روند اداری آزادی اش تمام شد و با چهره خندان از دروازه بزرگ چوبی زندان بیرون شد.
غلام سخی زندانی دیگر از ولایت بغلان هنگام قاچاق مواد مخدر بازداشت شده بود. دادگاه او را سیزده سال محکوم به زندان کرده است و اکنون پنج سال از زمان حبسش گذشته است.
او میگوید از اول هم میلی به فرار نداشت اما طالبان همه زندانیان را جبرا اخراج کردند.
او افزود: “طالبان ما را به زور از زندان کشیدند. اگر نمیرفتیم شاید همینجا کشته میشدیم. میخواهم قانونی به خانه و جامعه برگردم. از فرار و پنهان شدن کاری ساخته نمیشود.”
آقای سخی میگوید پس از فرار به خانه اش رفت و امکان این هم وجود داشت که دیگر کسی سراغش را نیابد. اما او از سالهای زندگی در عقب میلههای زندان بسیار آموخته و نمیخواهد در فرار زندگی کند.
او که حالا داوطلبانه بازگشته، امید دارد که دولت افغانستان به ویژه رئیس جمهوری از مدت باقیمانده زندانش بکاهد.
در جریان گفتوگو با زندانیان بودم که یک جوان هم از اتاق دیگر وارد صحن زندان شد. از او پرسیدم که اینجا چه میکند. گفت از ولسوالی دشت ارچی است، به مکتب آمده بود که میان نیروهای افغان و طالبان درگیری صورت گرفت، او در مکتب ماند و بازداشت شد.
میگوید: “هنگامی که نیروهای افغان به ساحه آمدند، من از ترس جنگ در مکتب باقی مانده بودم و آنها مرا بازداشت کردند. پدر و مادرم در قندوز هستند. دولت مرا اشتباها بازداشت کرد اما من نمیخواهم اشتباه کنم. برنامه دارم که دانشگاه بروم و فرد سالمی در جامعه شوم. فرار راه حل نیست.”
زندانیان که پس از فرار دوباره به زندان بازگشته اند، استقبال میشوند، اما هنوز هم جایشان پشت دروازههای بسته است. مسئول زندان میگوید حالا که این ها بازگشته اند، تلاش می کند برای آنها محیط بهتری را در زندان فراهم کند.
شهر قندوز به تاریخ ششم میزان/مهر به دست طالبان سقوط کرد. عملیات نظامی برای بازگیری این شهر دو روز بعد از آن آغاز شد و دولت افغانستان توانست ظرف دو هفته تمام شهر را از حضور طالبان پاکسازی کند.
سقوط شهر قندوز بزرگترین پیروزی گروه طالبان در چهارده سال گذشته بود.
انتهای پیام