شفقنا افغانستان- شماری از فعالان و کاربران شبکههای اجتماعی از نام برده نشدن و چاپ نشدن عکس روح الله نیکپا، تنها مدالآور المپیک افغانستان در کتاب درسی “فرهنگ” اعتراض کردهاند؛ وزارت معارف قول بازنگری کتاب های درسی را داده است.
در این کتاب عکس برخی ورزشکاران مطرح دیگر افغانستان چاپ شده است اما از هیچ ورزشکاری نام برده نشده است.
برخی معترضان گفتهاند که عکس آقای نیکپا به دلیل “تعلق او به قومیت هزاره” در این کتاب چاپ نشده و از او نام برده نشده است و آنها این کار آن را “نهادینه سازی تبعیض از طریق سیستم آموزشی” و “کنترل گردش آزاد اطلاعات از مجاری دولتی” خواندهاند.
میرویس بلخی، وزیر آموزش و پرورش (معارف) افغانستان اما در واکنش به این اعتراضها در شبکههای اجتماعی در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته که “نصاب جدید تعلیمی (آموزشی) زیر کار است”. او افزوده که ورزشکاران متعلق به همه افغانستان هستند و آن را “قربانی برداشتهای سلیقهای خود نکنید”.
روح الله نیکپا، تکواندوکار افغان در بازیهای المپیک ۲۰۰۸ پکن نخستین و تنها مدال المپیک را برای افغانستان کسب کرد.
آقای نیکپا در بازیهای المپیک ۲۰۱۲ لندن نیز در رشته تکواندو با شکست حریفانی از پولند/لهستان، جمهوری آفریقای مرکزی و بریتانیا، توانست برای دومین بار به مدال برنز بازی های المپیک لندن دست یابد.
نثار احمد بهاوی، ورزشکار دیگر افغان که از او در این کتاب نام برده شده و عکس او نیز چاپ شده است هم در المپیک لندن حضور داشت ولی به دلیل مصدومیت شدید، نتوانست مدال بگیرد اما، مقاومت سرسختانه به رغم مصدومیت، سبب شد که شماری از رسانههای غربی و از جمله روزنامه دی ویلت آلمان، او را شجاع ترین ورزشکار المپیک لندن لقب دهند.
تقی امینی، یکی از کاربران در فیسبوک نوشته که “تبعیض علیه هزاره پذیرفته شده، عرفی و قانونی است. دیدشان نسبت به هم صنفی هزاره شان، همسایه هزاره شان، و همکار آینده هزاره شان به همین ترتیب شکل میگیرد.”
یعقوب یسنا، نویسنده افغان با عنوان “غفلت یا تعصب” در صفحه فیسبوک خود نوشته که در تاریخ، آموزش و فرهنگ هر جامعه و کشوری “اشتباه و تعصب” وجود داشته است اما جامعهها و کشورها اشتباههای خود را اصلاح کردهاند و تعصبهای خود را کنار گذاشتهاند.
او افزوده: “ورزشکاران افغانستان از هر قوم و قبیلهای عزیز و گرامیاند و متعلق به افتخارات تاریخی ورزش افغانستان هستند. مدال مسابقات المپیک تکواندو سال ۲۰۰۸ را روحالله نیکپا برای افغانستان آورد. در سایت جهانی تکواندو عکس و کسب مدال روحالله نیکپا موجود است، اما در کتاب فرهنگ صنف (کلاس) یازدهم وزارت معارف با وصف ذکر کسب مدال تکواندو سال ۲۰۰۸، از روحالله نیکپا یاد نشده است.”
کتابهای درسی مکاتب افغانستان بازنگری میشودچرا غلطنویسی فارسی در افغانستان تبدیل به هنجار شده؟واکنش وزیر معارف افغانستان
وزیر معارف گفته است که “ورزش و قهرمانان ورزش افغانستان، از دستاوردهای قابل افتخار کشورند. در کتابهای آموزشی جدید کشور به علاوه سایر افتخارات تاریخی و فرهنگی، انواع ورزش به خصوص بازیهای محلی و چهرههای افتخارآفرین ورزشهای بینالمللی برای نسل امروز و فردا معرفی خواهند شد.”
آقای بلخی تاکید کرده که با بازنگری کتابهای درسی مکاتب، کتابهای موجود از سیستم آموزشی خارج خواهند شد.
وزیر معارف افغاستان با انتقاد از برخی نوشته است: “نیکپاها، بهاویها و راشدخانها را قربانی برداشتهای سلیقهای خود نسازید. اینها متعلق به افغانستان هستند و چهره واقعی گذار به سوی آینده یک افغانستان توسعه یافته. معارف از همه و برای همه است.”
نوریه نزهت، سخنگوی وزارت معارف افغانستان نیز گفته که این کتاب از مضمونهای اختیاری مکتب بود و به دلیل اشتباهات پس از ارزیابی چاپ آن قبلا و تدریس آن نیز در سال جاری متوقف شد.
او با اشاره به اینکه بازنگری کتابهای درسی ادامه دارد، نوشته که دادخواهی و حق طلبی حق شهروندان است، “ما نیز اشتباهات در کار خود را میپذیریم اما تلاش برای دامن زدن تبعیض، تعصب و سیاسی ساختن معارف بدون داشتن آگهی، زشت است و عواقب خطرناکی به دنبال دارد”.
در کتاب درسی چه آمده است
در درس ۲۸، صفحه ۱۷۷ کتاب “فرهنگ” کلاس/صنف یازدهم درباره دستاوردهای ورزشی این کشور از دانشآموزان پرسیده شده که “آیا میدانید جوانان ما در رشته تکواندو مدال برتر را در سال ۲۰۰۸ میلادی نصیب کشور ما ساختند؟”.
در ادامه درس آمده که در مسابقات منطقهای سال ۲۰۰۸ اندونزی چهار ورزشکار کشور شرکت کردند که در نتیجه موفق به گرفتن یک مدال طلا و یک مدال برنز شدند.
در این بخش بدون اشاره به اسم ورزشکاران مدال آور، آمده که در سال ۲۰۰۸ در مسابقات المپیک چین ورزشکاران افغان موفق شدند که در رشته تکواندو برای نخستین باردر تاریخ کشور صاحب مدال برتر شوند. در این فصل همچنین به دستاورد افغانستان در عرصه ورزش کریکت اشاره شده و آمده که این تیم در سال ۲۰۰۸ در سه مسابقه در نیوجرسی آمریکا، بریتانیا و تانزانیا و مسابقات آسیایی به مقام نخست دست یافته است.
در این صفحه عکس نثار احمد بهاوی، با لباس تکواندو و نیز عکس حمید حسن، از بازیکنان تیم کریکت افغانستان نیز چاپ شده است. اما از این ورزشکاران هم نامی برده نشده است.
این کتاب در سال ۱۳۹۰ چاپ شده است. در آن زمان فاروق وردک، وزیر معارف افغانستان بود.
درباره اهداف کتاب نیز آمده که بعد از تدریس آن باید “وحدت و همبستگی ملی و سراسری بین مردم تحکیم هرچه بیشتر” یابد.
در این بخش همچنین آمده است که با این کتاب باید روحیه احترام به فرهنگهای گوناکون مردم در شاگردان تقویت شود و شاگردان به فرهنگ تمام گوشه و کنار وطن آشنا شوند. فهم دانش آموزان در باره فرهنگها توسعه یابد و آنان بدانند تا فرهنگ مردم و کشورش را در سطح جهان معرفی کنند