قرن بیست یک و زن در جامعه مرد سالار افغانستان

شفقنا افغانستان-زندگی در اجتماع مسلتزم حضور همه افراد جامعه است ، زنان،مردان ، کودکان و بزرگ سالان – در تشکیل جامعه سهم برابر دارند با مسوولیت های متفاوت ، اما در جامعه مرد سالار افغانی حضور نیمه از پیکر جامعه کاملا از میان برداشته شده از قریه و قصبات گرفته الی شهر ها این امر نهادینه شده و جامعه مرد سالار با تمام فراز و نشیب ها در جغرافایی حکم روایی میکند ، در ساعاتی از شبانه روز شهر ها عملاً به شهر مردانه مبدل میگردد و گشت و گذار زنان در بسیاری از بخش های جامعه بنا بر قوانین نا نوشته ممنوع میشود اما تا اکنون کسی توجه نکرده چرا در طول چندین دهه جنگ تعداد از فامیل ها جوانان خویش را از دست داده اند و این امر ادامه دارد.
در ادوار تاریخ حکومت های که حقوق زن در صدر برنامه هایشان بود متاسفانه روی کاغذ باقی ماند ، هیچ حکومتی قادر به این نشد که آزادی زنان را در جامعه نهادینه سازد ، بسیاری از تحصیل یافته گان نیز بدین باورند که حضور زنان زیر سایه مرد معنا دارد ، در حقیقت حضور زنان تحصیل یافته و قلم بدست یک نوع هراس را در دل جامعه مرد سالار و مردان شکل داده است ، این مردان از لایه تاریک ذهن خویش قوانین نانوشته خود را در محاکم صحرایی سال های استبداد و نقض حقوق بشری رای اعتماد داده و بر کرسی اجرا نشانده اند.
دید منفی نسبت به نیمه از پیکر جامعه به شدت زیاد شده که میتوان انرا در لایه های جامعه مرد سالار افغانستان حس کرد.
هر زن در این جامعه قهرمان هست ، این قهرمانان که جامعه امروزی را تربیت و پرورش کرده ندامت در ظاهرشان فریاد میکند ، ندامت برای این که چرا چنین جامعه مردسالار را تربیت کرده.
ای زن ! مادر ،خواهر، همسر و دختر این شگفت انگیز ترین موجود هستی را چگونه به تصویر بکاشنم؟
چه شده است که تصور ما نسبت به زنان اینقدر منفی و عقده مندانه شده است؟
اگر زنی را در شهر ، دانشگاه و یا دفتر بینیم نظر ما چیست؟
چرا نمیتوانیم این مسله را بدون در نظر گرفتن جنسیت تحلیل کنیم ، چرا در تصور مان نمی گنجد که یک زن هم میتواند کار کند،درس بخواند برای خرید و ضروریات خویش به بازار برود.
فکری که بعد از این جمله به ذهن تان خطور میکند دقیقاً بررسی کنید ، هر آن چیزی را که فکر کرده اید نشان دهند ذهنیت خود تان است ، و نشان میدهد که در چگونه یک جامعه تربیت شده اید.
جامعه از عموم افراد مسکن گزین ساخته شده و زن مظلوم ترین قشر آن است.
جامعه در حال تغییر است ، بیشترین مردان زنان خویش را رقیبان خویش میپندارند که خود سبب شکل گیری یک جامعه مستبد، مرد سالار و ظالم میشود که فرصت های تحصیل و شغلی زنان را میگیرد.
در جامعه ما چرا اندیشه فرا جنسیتی شکل نمیگیرد؟
حقیقت این است که فرهنگ ما هنوز زن را به عنوان یک انسان و ان هم مستقل قبول نکرده است.
افغانستان بعد از “”سیرالیون” دومین کشور فقیر دنیا است .
برخورد های غیر انسانی طالبان در میانه سال های 1996 الی 2001 و محاکم صحرایی در سال های پسین بدترین نوع نادیده گرفتن حقوق زنان در تاریخ معاصر رقم زد.
زن بودن و مرد بودن جنسیت ادمی را تعین میکند ، در جوامع بسته و کمتر توسعه یافته چون افغانستان ،تقسیم بندی جنسیت در تار و پود اجتماع چنان ریشه دوانده که از ریشه کشیدن آن به سادگی ممکن نیست و نادیده گرفتنش گرهی را هم باز نمی کند.
در جامعه ما زنان جدا از اینکه چه حرفه ای دارند آموزگار،پزشک،روزنامه نگار، در دید جمعی پیش از هر چیز دیگر عضو گروه مشخص زیر نام “زن” هستند. این جامعه مرد سالار نمیگذارد شهروندان این جامعه فقط انسان باشند ، هر لحظه هر ساعت جنسیت زنانه را اغلب هم در قالب یک نارسایی و کمبودی به رخ شان می کشد و ناگزیر زنان به یاد داشته باشند که پیش از هر چیز زن هستند.
زمانی جامعه میتواند شکل اصلاح شده را بخود بیگیرد که خود باوری در زنان شکل گیرد.
خود باوری یعنی تا انجاه که ممکن است از توانایی و نارسایی های فردی خود اگاه بودن است و روز مره اندک وقت گذاشتن و به نیازهای فزیکی و روانی خویش اندیشید است.
با شناخت توانایی ها میتوان تصامیم بهتر اتخاذ کرد ، انسان موجود مکمل نیست هر انسانی توانایی ها و نارسایی های خودش را دارد که میتوان این نارسایی ها و توانایی های را در سطح فردی یا گروهی قابل تفکیک است.
خود باوری زنان افغانستان را در خارج شدن از کلاف تبعیض کمک میکند ولی باید پیامد منطقی خودشناسی فردی یا گروهی باشد زن افغانستان باید به این باور برسد که قبل از زن بود یک انسان است بناً جنسیت را برای یک پله پایین تر نشستن از مرتبه انسانیت به کار نبرند ، نه خود را مظلوم بدانند نه معیوب و نه سزا وار ترحم اجتماع مردسالار ظالم ، زن افغانستان بنا بر معضلات از قبیل سنت گرایی ، فقر و یا بی کیفیت بودن آموزش و پرورش و خیلی چیز های دیگر به درجه ای خود شناسایی نمیرسند که بتوانند مشکلات خود را در اجتماع حل کنند.
در جوامع پیشرفته که زنان به خودباوری دست یافته اند آزاد اندیشی ، ازادی کار ، ازادی در ساحه تحصیل را به ارمغان اورده است.
مشکل زنان افغانستان تظاهری است از یک بیماری، نه خود آن بیماری مهلک که امروز همه ساکنان این سرزمین از ان رنج میبرند.
ساختار اجتماعی مان امروز از خانواده گرفته تا پارلمان و ادارات دولتی دچار بحران عمیق در پروسه تقسیم بندی درست نقش های جنسی هستند.
اعتدال و برابری جنسی در هیچ کدام از ساختار های اجتماعی اتخاذ نمی شود هرچند تغییر اجتماعی یک روند وقت گیر است و حوصله و پیگیری می طلبد اما بالاخره باید از جای اغاز شود.
از دیدگاه اسلام قران کریم زن را همان گونه می بیند که در طبعیت هست از این رو هماهنگی کامل میان فرمان های قران و زمان های طبعیت بر قراراست.
در واقع زن و مرد دوستاره اند عدم توجه به وضع طبیعی زن موجب پامال شدن حقوق او میگردد از دیدگاه اسلام زن حق تحصیل و کار را دارد عصر تحولات اقتصادی و اجتماعی فرهنگی دست آورد بزرگ حقوقی را برای جامعه به خصوص زن ها به ارمغان اورده است ، لغو بردگی ، برابر نژادی، ازادی و عدالت تماماً دست اورد های است که در اجتماع شکل گرفته چنان که در جامعه افغانستان دیده میشود بانوان از سطح وزارت ها الی پارلمان راه یافته اند.
حضور 51 درصد زنان در ارتش ملی ، 40 درصد در پولیس ملی و 16 در صد امنیت ملی ، از جمع 249 کرسی پارلمان تعداد 68 کرسی برای زنان و در جمع 102 کرسی سنا تعداد 23 کرسی زنان نشان دهند تحولات است که در اواخر شکل گرفته است.
با این هم عدم دست رسی به قانون مبارزه خشونت علیه زن مشکلات جدی در برابر زنان شمرده میشود.
اسلام هرگز تبعیض نژادی ، رنگ ، زبان قوم و جنسیت را نمی پذیرد، نازل شدن سوره به نام زن و زندگی حضرت خدیجه افتخار بزرگ است برای زنان.
زن با تمام فداکاری هایش در جامعه افغانستان روزگار سیاه ی دارد و به حاشیه رانده شده است.
زن بودن در افغانستان شهامت می‌خواهد
با وجود مشکلات فامیلی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی، زنان افغان هر روز با تلاش و امید زندگی خودشان را به پیش می‌برند.

نوشته سید عادل “سادات”