شفقناافغانستان- بیانیه محمد کریم خلیلی رییس شورای عالی صلح در دومین نشست پروسه کابل به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین
میهمانان عالیقدر؛ اشتراک کنندگان محترم کنفرانس؛ خانمها و آقایان!
السلام علیکم و رحمت الله و برکاته
خوشحالم که امروز شاهد برگزاریِ دومین نشست “پروسه کابل” با حضور شما نمایندگان محترم کشورهای دوست و سازمانهای اشتراککننده، هستیم و در باره یکی از مهمترین اولویتهای افغانستان یعنی صلح و ثبات پایدار، صحبت میکنیم.
حضور شما را در این کنفرانس، به نوبه خود، خیر مقدم میگویم. همه تان در قلبِ پرمهر آسیا خوش آمدید.
اجازه دهید! به گونه فشرده و گذرا، مسایلی را پیرامون پروسه صلح افغانستان، دستاوردها، فرصتها و چالشها در این زمینه، و اینکه انتظار شورای عالی صلح افغانستان، از این کنفرانس چیست، حضور شما مطرح نمایم.
همه میدانیم که افغانستان نزدیک به چهل سال است که در میان آتش جنگ و خشونت میسوزد. جنگها، آسیبهای زیاد و خسارتهای بس سنگینی را در ابعاد گوناگونِ انسانی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، بر جامعه ما تحمیل کرده است.
اینک وقت آن رسیده است که افغانستان از این وضعیت، نجات داده شود. نجات افغانستان از جنگ، نه تنها به معنای نجات میلیونها انسانِ این سرزمین از آلام و مصایب است؛ بلکه به معنای حل معضلی دارای ابعاد منطقهای و جهانی نیز است.
عالی جنابان!
شورای عالی صلح از هفت ماه پیش بدینسو که تغییراتی در “رهبری” و “راهبرد” آن به وجود آمده، به یک سلسله دستاوردهای مهمی دست یافته است.
ما از طریق راهاندازی یک برنامه وسیع مشورتی و نظرخواهی، توانستیم دیدگاهها و نظریات بخشهای مختلف جامعه را جمعآوری و حمایت آنها را از پروسه صلح، به دست آوریم.
ما نشستهایی را به شکل جداگانه با رهبران جهادی، شخصیتهای ملی، علما، مسؤولان احزاب سیاسی، مدافعان حقوق زنان، فعالان جامعه مدنی، مسؤولان شماری از رسانهها، نهادهای حامی صلح، فرماندهان جهادی، متنفذان قومی، آسیبدیدگان جنگ و نمایندگان شوراهای ولایتی، برگزار نمودیم و نیز هیئتهایی را به زونها و ولایات کشور فرستادیم تا از نزدیک با مردم دیدار نموده و دیدگاههای آنان را نسبت به صلح، گردهم آورند.
نشست سراسری علما در مورد صلح یک دستاورد مهم شمرده میشود. دو ماه پیش، صدها تن عالم دین و روحانی برجسته و شناخته شده، از سراسر افغانستان، در کابل گردهم آمدند و با صدور قطعنامهای از صلح اعلام حمایت کردند.
نتایج همه این نشستها، نشان میدهند که همه مردم افغانستان از صلح به عنوان یک راهکار اساسی، حمایت مینمایند و در این مورد اجماع نظر دارند. بر این مبنا، گفته میتوانیم که پروسه صلح در افغانستان، از حمایت قوی و گسترده مردم و محورهای سیاسی، دینی و مدنی، برخوردار است و شورای عالی صلح، از جریانهای مختلف سیاسی و نیز اقشار گوناگون اجتماعی، نمایندگی میکند.
شورای عالی صلح تلاش کرده است تا مشارکت زنان را در تمام سطوح، از “رهبری” تا بخشهای اجرایی، تأمین نماید. در اصلاحات و تغییراتی که اخیراً در ساختار این شورا به وجود آمده، سطح مشارکت زنان، نزدیک به 16 درصد، رسیده است و این روند ادامه خواهد داشت.
صلح با حزب اسلامی، یکی دیگر از دستاوردهای دولت افغانستان و شورای عالی صلح شمرده میشود. این یک نمونه خوب از موفقیتِ پروسهای به حساب میآید که افغانها، آن را “رهبری” و جامعه جهانی و همکاران بینالمللی، از آن حمایت نموده اند.
علاوه بر آنچه گفته شد، پروسه صلح با توجه به استراتژی مربوطه و نظریات جمعآوری شدهِ مردم و محورهای سیاسی، اکنون از یک نقشه راهِ روشن برخوردار است.
در شورای عالی صلح تلاش صورت گرفته تا ظرفیتها و ساختارهایی ایجاد شود که بتواند صلح را طبق نقشه راهِ یادشده پیش ببرد و از نتایج صلح، به عنوان یک توافق معتبر و لازم الاجرا، حفاظت نماید.
آنچه گفته شد، مسایل مهمی بود که ما بایستی، پیش از وارد شدن به گفتگوی صلح، در زمینه بازسازیِ ساختارها و ظرفیتهای داخل شورا و نیز ایجاد اجماع نظر، در سطح کشور، انجام میدادیم. اکنون ما از این مرحله، فارغ شده ایم و آماده گفتگو با مخالفان مسلح، هستیم.
ما از گفتگو و مذاکره، در هر سطح و لایهای که برگزار شود، استقبال میکنیم.
بنابر این، از مخالفان مسلح میخواهم که از فرصتِ پیش آمده، استفاده نموده و دعوت صلح را بپذیرند! این راهی است که هم مخالفان مسلح میتوانند از آن نفع ببرند و هم مردمی که سالها بار سنگین جنگ را بر دوش کشیده اند، نفع میبرند.
اطمینان دارم که برای مخالفان مسلح واضح است که جنگ راه حل نیست و باید مسیر صلح در پیش گرفته شود.
اعضای محترم جلسه!
صلحی که ما در پی تحقق اش هستیم، از یک منطق روشن برخوردار است. و آن اینکه منظور از “صلح” نه یک بازی برد و باخت؛ بلکه توافق و تراضی عزتمندانهدو طرف است. تراضیای که عزتمندی و بُرد هر دو طرف را در عرصه سیاست تضمین نماید.
روشن است که در فرایند صلح، دو طرف مصالحه، چیزهایی را به دست میآورند و چیزهایی را از دست میدهند؛ اما مطمئن باشیم که صلح به معنای نادیده گرفتن دستاوردهای مهم تاریخیِ افغانستان نیست و نیز به معنای تسلیم شدن مخالفان مسلح، هم نخواهد بود. بر این اساس، صلح با یک میکانیزم معقول و قابل قبول، پیش برده خواهد شد.
با استفاده از فرصت، از آدرس شورای عالی صلح به همکاران بینالمللیِ افغانستان و مردم کشورم، اطمینان میدهم که صلح پایان بحران خواهد بود، نه آغاز یک بحران دیگر!.
با این حال، ما با یک سلسله چالشها و موانع روبرو هستیم. وجود تفاوت دیدگاه میان کشورها در امر صلح افغانستان؛ موجودیت جنگجویانِ مختلفی که از کشورهای دیگر به افغانستان روی آورده اند؛ تجارت مواد مخدر؛ وجود اقتصاد جرمی و گستردگی فقر و بیکاری، از جمله چالشهایی اند که روند صلح را با دشواری، مواجه ساخته اند.
علاوه بر اینها، افراطگرایی و تندروی مذهبی به عنوان یک معضل بزرگ جهانی، افغانستان را نیز متأثر ساخته است.
به رغم این چالشها و موانع، اما زمینهها و فرصتهای خوبی برای صلح نیز وجود دارند که چشمانداز امیدبخشی را نوید میدهد.
با توجه به همین فرصتها، اطمینان داریم که روند صلح در مسیر درست حرکت میکند و نیاز به همکاری و حمایت شما دارد.
اجازه دهید یادآوری نمایم که برای حمایت از صلح افغانستان، قرار است نشستی به ابتکار جمهوری اندونیزیا با اشتراک علمای سه کشور افغانستان، پاکستان و اندونیزیا برگزار شود. امیدوارم این نشست، نتایج خوبی را به همراه داشته باشد. از این ابتکار جمهوری اندونیزیا سپاسگزاری مینمایم.
عالیجنابان!
لازم است موضوعات دیگری را به گونه فشرده، نیز حضور شما مطرح سازم:
یک) ما از اینکه کشورهای جهان و منطقه، در سال 2001، نسبت به مسایل افغانستان، تفاوتها در دیدگاههای شان را کنار گذاشته و در اجلاس تاریخی بن، متحداً برای نجات افغانستان، دست به کار شدند، تشکر میکنیم. این همسویی و فیصله جهانی، افغانستان را وارد یک مرحله جدیدی از حیات سیاسی شان، ساخت. اکنون در یک صفحه دیگر، در مورد صلح نیز به چنین حمایتِ “قاطع”، “متحدانه”، “همسو” ضرورت است. ما انتظار داریم که باردیگر جامعه جهانی و کشورهای منطقه، متحد شوند و در حمایت از صلح افغانستان و به نتیجه رساندن آن، “وحدت نظر” و هماهنگیِ دیگری را به نمایش گذارند.
صلح و ثبات در افغانستان به نفع همه کشورهای جهان، به ویژه کشورهای منطقه است. آرزومندیم، همه باهم در پرتو منافع مشترک، به نقطهای برسیم که نه تنها احساس نگرانی از یکدیگر نداشته باشیم؛ بلکه به عنوان “یار” و همکار همدیگر، باهم به سوی افقهای تازهای از پیشرفت و توسعه، گام برداریم.
روشن است که صلح افغانستان با صلح جهان پیوند دارد. کما اینکه معضلِ “جنگ” در این کشور بخشی از معضل جهانی شمرده میشود. از سوی دیگر، روشن است که هزینه صلح کمتر از هزینه جنگ است. دوام جنگ، خلاءهایی را ایجاد میکند که از یکسو منجر به پیدایش و ظهور حلقههای جدیدی از جنگطلبان میگردند و از سوی دیگر، قوتها و ظرفیتهای موجود برای حل معضل را نیز به تدریج کاهش میدهد.
دو) توقع میرود که همکاران بینالمللی و کشورهای منطقه کمک و حمایت نمایند تا روند صلح تحت مالکیت و رهبری افغانها پیش برده شود. فکر میکنم این تنها میکانیزمی است که میتوان به نتایج آن امیدوار بود.
سه) روند صلح بدون پشتیبانی بازسازی و توسعه اقتصادی، به جایی نمیرسد. شورای عالی صلح ضمن اظهار سپاس از همکاری و سهمگیریِ کشورهای جهان و منطقه در بازسازی و نوسازی افغانستان، آرزومند است که از روند صلح با پروگرامهای مفیدِ توسعهای و انکشافی، حمایت صورت بگیرد تا محلهایی که در آن، صلح برقرار میگردد، تغییرات مثبت را در زندگی شان تجربه نمایند.
چهار) یکی از عواملی که مسیر صلح را هموار میسازد، این است که دولت افغانستان با حمایت جامعه جهانی، مخالفان مسلح را مطمئن بسازند که آنان بعد از صلح، زندگی بهتر و متفاوتی را تجربه خواهند کرد. امیدوارم یکی از نتایج این کنفرانس، ایجاد همین اطمینان باشد.
پنج) شورای عالی صلح تعهد قوی در ایجاد شفافیت دارد. این شورا در حال حاضر، با کمترین هزینه، در یک فضای همکارانه و شفاف، مسؤولیتهای مربوطه خویش را پیش میبرد. من به همکاران بینالمللی افغانستان اطمینان میدهم که شفافیت را در امور این شورا به وجود آورده ایم و به عنوان یک تعهد به آن ادامه میدهیم.
شورای عالی صلح یک نهاد مستقل، بیطرف و غیرجانبدار است. ما از هفت ماه بدینسو، تمام بخشها و ساختارهای شورا را بر اساس همین راهبرد و رویکرد یعنی استقلال و بیطرفی، تنظیم نموده ایم.
من به شما اطمینان میدهم که این شورا در جریان کارش، تعهدات خویش را در قبال نظام حقوق بشر، حقوق زنان و دیگر دستاوردها و ارزشهای جهانی، ملی و اسلامی، رعایت خواهد کرد.
بار دیگر، از حضور گرم و دوستانه همه اشتراککنندگانِ این کنفرانس و از همه کشورهایی که از روند صلح افغانستان، حمایت کرده و مینمایند، تشکر و قدردانی مینماییم.