- خبرگزاری شیعیان افغانستان | Afghanistan – Shia News Agency - https://af.shafaqna.com -

پیامدهای جهانی یک قتل!

شفقنا افغانستان_ قتل خاشقجی، چندین موج سنگین و طوفانی غیر قابل کنترل همچون ابری بهاره را با تراکمی از زایش های جدید در داخل خود بوجود آورده و زمینه های جدیدی از تحولات غیرقابل پیش بینی را ایجاد کرده وخود مسبب امواج چندگانه شده است.

قتل فجیع  خاشقجی در سرکنسولگری سعودی دراستانبول  وهمزمانی چند رخداد، ترامپ را دریک شرایط کاملا معکوس همچون بازیکنان یک تیم  بازنده ای که در دقیقه آخر بازی ودقیقا در وقت اضافه  بازی، یک گل به خودی، اعصاب و روان همه متحدین ترامپ را به نفع حمایت از ارزش های حقوق بشری و مظلومیت قتل یک خبرنگارمنتقد سعودی، هدایت کرده است.

در این میان قتل خاشقجی، چندین موج سنگین و طوفانی غیر قابل کنترل همچون ابری بهاره را با تراکمی از زایش های جدید در داخل خود بوجود آورده و زمینه های جدیدی از تحولات غیرقابل پیش بینی را ایجاد کرده وخود مسبب امواج چندگانه شده است.

ما در این جا آثار و پیامدهای این امواج را مورد بررسی و واکاوی قرار می دهیم:

موج اول

انعکاس آثار ناشی از فرایند پروسه تحقیقات جنایی از زوایای پنهان و ابعاد نامرئی جنایت هولناکی که مراحل شکل گیری طبییعی پروسه تحقیقات و اجزای آن و قرائن و ادله های مندرج در این پرونده، انرژی های تخریبی فراوانی را علیه پنهانکاری و رسوائی های جدید موجود در لایه های مقاصد شوم توطئه گران این فاجعه شنیع را به طور روزانه متبلور می کند.

موج دوم

شخصیت خاشقجی بعنوان یک ستون نویس رسانه ای و بسیار تاثیرگذار در روزنامه واشنگتن پست و آثار گسترده ای که  قتل فجیع  او درداخل محافل تصمیم ساز و حقوق بشری امریکا و غرب به همراه داشته است و بخصوص انتشار جزئیات متعددی از نحوه قتل شنیع خاشقجی نیز به گونه ای که گواه یک رویکرد متعمدانه از سوی تیم محمد سلمان بوده است، آن هم با نشر تدریجی و متوالی ابعاد کشف پروسه تحقیقات، همچون بمب های هیدروژنیک، پس لرزه های بسیار سنگین تری را در عرصه جهانی و افکارعمومی جهان را همچون زلزله های با چندین ریشتری سنگین تر را خلق می کند.

موج سوم

بروز رخداد در مکانی بسیار حساس که از مصونیت دیپلماتیک برخوردار بوده و به ویژه نوعی از جنایت سازمان یافته و منحصر به فرد توسط یک دولتمردی سرکش و بی محابا علیه امنیت کشور دیگری بطور کاملا فاحش و گستاخانه ای حاکمیت آن را مورد هدف قرار داده است که به طور روشن در تاریخ چندین دهه مناسبات کشورها این نوع جنایت بی نظیر و سابقه دومی نداشته است و به شدت مناسبات بین المللی و فیمابین کشورها را متاثر و شکننده ساخته است.

موج چهارم

در آستانه انتخابات میان دوره ای کنگره امریکا در۶ نوامبر، آثار ویرانگر حقوق بشری آن به شدت توازنات و معادلات داخلی و خارجی امریکا را متاثر ساخته و هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات را در برابر این اقدام هولناک، منسجم تر و دچار وحدت رویه ساخته و عملا ترامپ که در مرحله اول به گونه ناشیانه درصدد تبرئه جانی و قاتل و عوامل اجرایی برآمده بود و احساس می کرد بتواند آن را با توصیف کردن به عنوان یک عمل خودسرانه، ابعاد آن را کنترل و نهایتا آن را منجمد و از دستور کار خارج سازد ولیکن به علت ظرفیت های متنوع و حساسیت آمیزی که این رخداد چندوجهی به وجود آورده است، عملا ترامپ را در شرایطی کاملا لغزنده قرار داده و به هیچ نحو اقدامات مدیریتی مرحله اول که با نوعی گفتمان تبرئه سازی مسئولین سعودی مواجه بود و ظرف ۴۸ ساعت راهبرد خود را مجبور شد، تغییر داده و با تحدید دامنه تحقیقات و اعلام مسئولیت موضوع توسط متصدیان آن، درصدد سیاست پیشی گرفتن تعیین ضرب العجل و بیان حقایق با فرصت ۷۲ ساعته دادن به پادشاهی سلمان از طریق پمپئو، به سرعت خود را از عوارض همنوازی آن با خانواده سلمان، جدا ساخته تا گرفتار پیامدهای شکننده آن نشود.

موج پنجم

موج ویرانگری دیگری که ناشی از خاستگاه و پیامدهای جبری و شکننده این رخداد که به طور ناگهانی در داخل خانواده سعودی به بار آورده است و ملک سلمان را در شرایط شدیدا تنگنایی برای جابه جایی ناخواسته ناشی از این زلزله توام با طوفان سهمگین را به وجود آورده است که به علت فروپاشی های ناهنجار قبلی ناشی از بهم ریختگی ساختارهای سنتی و فراهم نبودن زمینه های جدید  و ساختارهای جایگزین مطلوب ملک سلمان را بین انتخاب های سخت ودشوار دچار نوعی دودلی توام بانگرانی مفرط ساخته است.

گزینه های دشوار فراروی ترامپ:

ترامپ درپرتو فقدان مشاورینی حاذق وعاقل و نبود درایت های مناسب  و کارویژه های پخته سیاسی، شرایط کاملا متزلزل و لغزنده ای را در خصوص گزینه های فراروی خود داشته و دست هایش برای انتخاب مناسب بین گزینه های بد از بدتر نیز به صورت کاملا شکننده ای بسته است، ترامپ سه گزینه سخت و دشوار به شرح زیر دارد:

گزینه یک

رویکرد تسریع دادن به بستن پرونده  بحران قتل هولناک  خاشقجی که این امر با اعلام اتمام نتایج تحقیقات از سوی ترکیه و پذیرش مسئولیت آن توسط سعودی می تواند شکل گیرد که به علت خلاء شدید تکنیکی، قابل رویت نیست.

گزینه دو

خاستگاه ترامپ مبتنی برنوعی پذیرش مسئولیت  قتل‌ توسط بخشی از دولتمردان سعودی به علت ایجاد سطحی ازاصطحکاک بین خانواده سلمان و مغایرت با منافع ولابیگری نتانیاهو احتمالا به طور شکلی اجراشود ولیکن به طور واقعی عینیت نخواهد یافت.

گزینه سوم

ترامپ به منظور کسب نتایج بهتر در انتخابات میان دوره ای ۶ نوامبر ناگزیز بر حفظ همراهی جمهوریخواهان و دموکرات ها و دفاع برجسته و متابعت از احترام به ارزشهای حقوق بشری و اعمال قدرت از طریق بازوهای نفوذ خود در حاکمیت سعودی بوده و با ایجاد یک نوع تغییر و اصلاحات جزئی در مجموعه خاندان سلمان که با جانمایی عناصر جدید شکل می گیرد، بدین وسیله خود را از نتایج یک شکست برهاند.

نویسنده: اکبر قاسمی، سفیر پیشین ایران دراوکراین ورئیس اسبق دفترحفاظت منافع ایران در مصر- دیپلماسی ایرانی