شفقا افغانستان – با پایان یافتن مهلت چهار روزهی دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی به کمیسیون انتخابات مبنی بر ابطال حدود ۳۰۰ هزار رأی، این کمیسیون اعلام کرد که نمیتواند قبل از بازشماری و تفتیش، آرا را باطل کند.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان؛ دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی، به تاریخ ششم قوس به کمیسیون انتخابات هشدار داده بود که اگر تا چهار روز (شنبه، نهم قوس) آرای تقلبی را باطل نکند، این تیم به اعتراضهای مدنی دست خواهد زد.
تیم «ثبات و همگرایی» مدعی است که حدود ۳۰۰ هزار رأی که شامل ۱۳۷ هزار رأی قرنطینشده، ۱۰۲ هزار رأی استفادهشده خارج از زمان رسمی در روز انتخابات (ششم میزان) و آرای دو هزار و ۴۲۳ محل رأیدهی فاقد معلومات بیومتریکی میشود، باطل است و باید از دور خارج شود.
تیم ثبات و همگرایی معتقد است که این ۳۰۰ هزار رأی بهدلیل نداشتن یا کمبود معلومات بیومتریکی، ثبتشدن در خارج از زمان رایدهی در روز انتخابات و نداشتن همهی هفت شاخص آرای سالم و قانونی، آرای تقلبی و فاقد اعتبار است و باید از سیستم حذف شود.
کمیسیون انتخابات اما دیروز (شنبه، نهم قوس) که در واقع مهلت چهارروزهی تیم ثبات و همگرایی به این کمیسیون پایان مییافت، اعلام کرد که طبق مادهی ۸۴ قانون انتخابات کمیسیون نمیتواند پیش از تفتیش و بازشماری، آرا را باطل کند.
کمیسیون انتخابات اصرار دارد که این آرا اگرچه فاقد هر هفت شاخص آرای سالم و قانونی است، اما آرای تقلبی نیست. کمیسیون میگوید که این ۳۰۰ هزار رأی بهدلیل عوارض فنی، بروز اشتباهات فنی توسط کارمندان این کمیسیون در روز انتخابات و مفقودشدن کارت حافظهی حاوی معلومات بیومتریکی، نتوانسته هفت شاخص آرای سالم را برآورده کند.
کمیسیون انتخابات استدلال میکند که این آرا واقعی است و شهروندانی که آن را استفاده کردهاند بهدلیل عوارض و اشتباهات فنی نباید از حق رأی خود محروم شوند.
کمیسیون انتخابات گفته است که ماده ۸۶ قانون انتخابات، این کمیسیون را مکلف ساخته تا در صورت موجودیت «شکایات موجه یا علایم مشهود مبنی بر ارتکاب تخلف یا جرم» در رابطه به صندوقهای اوراق رأیدهی، صندوقهای مذکور را قرنطین و در حضور ناظرین و مشاهدین بررسی کند.
دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی میگوید که براساس قوانین، طرزالعملها و مقررههای انتخاباتی، حدود ۳۰۰ هزار رأی باطل است و پیش از تفتیش و بررسی باید از میان آرای معتبر خارج شود.
اسدالله سعادتی، معاون دوم این تیم در صحبت با روزنامه اطلاعات روز تأکید میکند که کمیسیون پس از خارج کردن حدود ۳۰۰ هزار رأی تقلبی، سقف آرای معتبر را اعلام و بر مبنای آن بازشماری و تفتیش آرا را آغاز کند: «با این حساب اگر آرای تقلبی از سیستم خارج شود، سقف آرا از حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار به حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار میرسد.»
آقای سعادتی اصرار کمیسیون به بازشماری و اعتباردهی حدود ۳۰۰ هزار «رأی باطل» را تلاشی برای ابقای محمداشرف غنی در ارگ ریاستجمهوری میداند.
او با اشارهی تلویحی به کمیسیون انتخابات هشدار میدهد که تیمش اجازه نخواهد داد کمیسیون با آرای تقلبی کسی را رییسجمهور بسازد: «تصمیم بعدی ما این است که اگر ما مأیوس شویم که قانون و طرزالعمل و مقررات جواب نداد، در یک کلام اشرف غنی جایش در ارگ نخواهد بود.»
آقای سعادتی میگوید که کمیسیون انتخابات تصمیم گرفته با تقلب اشرف غنی را رییسجمهور بسازد: «ولی من فکر میکنم برایشان بسیار دشوار خواهد بود که بتواند این تصمیم را عملی کند. بحث این نیست که ما چقدر زور داریم، بحث این است که مردم افغانستان تصمیم گرفتهاند که به تقلب نه بگویند.» او میافزاید: «از گوشه و کنار کشور بر ما فشار وارد میشود که چرا کارهای انقلابیتر نمیکنیم که متقلبین به جای خود بنشینند.»
با این حال آقای سعادتی به برگزاری یک نشست علنی با کمیسیون در حضور رسانهها و ناظران ملی و بینالمللی تأکید میکند تا مشخص شود که حق با کیست.
شماری از نهادهای ناظر نیز برای بیرون رفت از این بنبست پیشنهاد میکنند که کمیسیون و دستهها انتخاباتی دنبال یک راه میانه باشند.
یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانهی افغانستان (فیفا) از کمیسیون انتخابات میخواهد که زمینهی برگزاری نشستی را فراهم کند که در آن اعضای کمیسیون و دستههای انتخاباتی در حضور رسانهها و نهادهای ناظر ملی و بینالمللی روی موضوعات اختلافی گفتوگو کنند تا مشخص شود که کدام طرف برحق است.
با آنکه کمیسیون مستقل انتخابات پیش از این بارها گفته بود که حدود ۱۰۰ نشست با دستههای انتخاباتی برگزار کرده، اما به گفتهی آقای رشید این نشستها سری برگزار شده و هیچ نهاد ناظری در آن حضور نداشته است. از همینرو به اعتقاد آقای رشید، برگزاری یک نشستِ باز تخنیکی میتواند راه بیرونرفت از این بنبست باشد.
آقای رشید همزمان با اینکه به برگزاری چنان نشستی تأکید میکند، از دستههای انتخاباتی معترض میخواهد که اجازه دهد روند بازشماری و تفتیش آرا در هفت ولایت دیگر نیز انجام شود. آقای رشید عدم حضور ناظران دستههای انتخاباتی معترض در روند بازشماری و تفتیش آرا را یک «خلای بزرگ» میداند و به رفع آن تأکید میکند: «ما تأکید می کنیم که رابطه دسته های انتخاباتی معترض با پروسه قطع نشود و این رابطه حفظ شود.»
در سوی دیگر کمیسیون انتخابات نیز میگوید که با برگزاری نشست علنی مشکلی ندارد و هر زمانی که دستههای انتخاباتی معترض بخواهند، چنین نشستی را برگزار خواهد کرد. علی افتخاری، معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات میگوید که همانطوری که کمیسیون پیش از این نشستهای متعددی با دستههای انتخاباتی معترض داشته است، پس از این نیز حاضر به برگزاری چنان نشستها خواهد بود: «مانعی نیست. کمیسیون به برگزاری چنین نشستی حاضر است.»
حدود سه هفته از آغاز روند بازشماری و تفتیش آرا میگذرد. با آنکه این روند از همان آغاز توسط دستههای انتخاباتی به استثنای دولتساز تحریم شد، اما کمیسیون انتخابات کارش را ادامه داد. بهتازگی کمیسیون انتخابات اعلام کرده که روند بازشماری در ۲۸ ولایت تکمیل شده است.
این روند اما در ولایتهای فاریاب، سرپل، جوزجان بدخشان، پنجشیر، بغلان و تخار متوقف است و در شماری از این ولایتها نیز این روند به خشونت کشیده شده بود.
با این حال کمیسیون گفته است که تا روند بازشماری در هفت ولایت دیگر نیز تکمیل نشده، نمیتواند نتیجهی ابتدایی را اعلام کند.