شفقنا افغانستان – با گذشت دو هفته از ترور وحیده مژده، کارشناس مسائل سیاسی افغانستان که اطلاعات گسترده و دقیقی از طالبان داشت، هیچ شخص و گروهی مسئولیت قتل او را برعهده نگرفته است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان؛ حمله به آقای مژده در ادامه حملاتی صورت گرفته که برخی از آن به عنوان «حملات زنجیرهای» نام میبرند.
قبل از کشتهشدن وحید مژده این حملات علیه شماری از افرادی رخ داده است که دیدگاههای مشابهای با این تحلیلگر سیاسی داشتند. آنها اطلاعات گستردهای از طالبان دارند، با شماری از اعضای این گروه در تماس هستند، دیدگاهشان در برخی موارد مشابه دیدگاه طالبان هست و در این اواخر هم شماری از آنها با ملا برادر، معاون گروه طالبان و برخی دیگر از اعضای دفتر سیاسی این گروه در قطر دیدار کردهاند.
دستکم به چهار نفر از این افراد در کابل حمله شده است؛ وحید مژده، حسن حقیار، نظر محمد مطمئن و خیرالله شینواری.
به غیر از آقای شینواری، سه نفر دیگر، پیشتر از سوی نیروهای امنیتی افغانستان بازداشت و پس از مدتی رها شده بودند.
در ۹ دور مذاکره ده ماهه آمریکا و طالبان در قطر، بخش عمدهای از اطلاعات و تحلیلها درباره این نشست و مواضع طالبان را همین افراد و شماری از اعضای پیشین گروه طالبان در اختیار رسانهها قرار میدادند.
این چهرهها در میزگردهای متعدد دهها تلویزیون و رادیو شرکت میکردند. اطلاعاتشان را که در برخی موارد مستقیم از اعضای طالبان در قطر به دست میآوردند، در برنامهها مطرح میکردند و دیدگاه خود را درباره جنگ افغانستان و راههای پایان آن بیان میکردند.
رسانههای افغانستان هم اکثر خوراک اطلاعاتی و خبریشان را از همین افراد و شماری از اعضای پیشین گروه طالبان که در کابل حضور دارند، به دست میآوردند. تنها شمار اندکی از خبرنگاران با سهیل شاهین و عباس استانکزی از سخنگویان دفتر طالبان در قطر در تماس بودند.
موجی از دادههای اطلاعاتی و تحلیل این افراد در رسانهها در حالی مطرح میشد که دولت افغانستان دیدگاه مثبتی به این سلسله نشستها بین فرستاده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان و نمایندگان طالبان نداشت. نشستهایی که حتی طالبان اجازه ندادند هیات دولت افغانستان به عنوان ناظر در آن شرکت کند.
وحید مژده به ضرب گلوگه دو موتر سوار کشته شد
چهارشنبه هفته گذشته (۲۹ عقرب) هنگامی که آقای مژده میخواست برای ادای نماز به مسجد برود، دو موتور سیکلتسوار در منطقهای نسبتا پر رفتوآمد کابل به ضرب گلوله اورا از پا درآوردند. گروه طالبان ترور او را محکوم کردند و گفتند که با کشتهشدن وحید مژده «نقاب از حوصلهمندی چهرههای پنهانشده تحت شعارهای آزادی بیان برداشته شد که در این اواخر شماری از کادرهای علمی، تحلیلگران و فعالان سیاسی را هدف قرار دادهاند.»
برخلاف روال معمول، ترور چهرهای با نظریات متفاوت نسبت به دیدگاه حاکم، در بین نهادهای بینالمللی مدافع آزادی بیان و سفارتخانههایی که در جزئیترین مسائل افغانستان اظهار نظر میکنند، واکنشی در پی نداشت. فقط سفارت آلمان در کابل آنرا محکوم کرد.
حسن حقیار: مرد مسلح سرم را نشانه گرفته بود
کمتر از یک ماه قبل از حمله به وحید مژده، زمانیکه حسن حقیار، پس از یک برنامه تلویزیونی به سمت خانهاش در حرکت بود، در منطقهای نسبتا پر رفتوآمد شهر کابل یک موترجلو خودرو آقای حقیار میپیچد و فردی با سلاح از داخل آن خارج میشود.
آقای حقیار تعریف میکند: «آن فرد از خودرو بیرون شد و سلاحش را به سمت من نشانه گرفته و شلیک کرد. من بلافاصله خودم را روی زمین انداختم. هشت گلوله به سمتم شلیک کرد.»
در این حمله پاهای حسن حقیار زخمی شد و پلیس او را به شفاخانه منتقل کرد. پلیس موفق شد تا حملهکننده را دستگیر کند و او را برای شناسایی پیش آقای حقیار در شفاخانه آوردند. پس از تائید چهره فردی که حمله کرده بود، پلیس به آقای حقیار گفت که چون موضوع سیاسی است این فرد را به ریاست امنیت ملی میسپارند.
این تحلیلگر سیاسی که موضوعات مربوط به طالبان را از نزدیک دنبال میکند، از بیتوجهی حکومت به تعقیب پروندهاش گلهمند است. به گفته خودش در دو کنفرانس خبری از حکومت خواهان پیگیری موضوع شد، اما «هیچ کس پیگیری نکرد.»
به گفته او شب قبل از فردایی که قرار بود کنفرانس خبری برگزار کند، افرادی با شمارههای ناشناس با او تماس گرفته و خواسته بودند که کنفرانس خبری برگزار نکند، وگرنه برایش خوب تمام نمیشود.
آقای حقیار میگوید: نمیگویم که حکومت اینکار (حمله) را انجام داده، اما حرکت حکومت خودش مشکوک است.
در زمان تهیه این گزارش حسن حقیار برای مداوای زخمهایش به خارج از افغانستان رفته و با او تلفنی گفتوگو کردم.
نظرمحمد مطمئن: جان به سلامت بردم
آقای مطمئن با حضور در بسیاری از برنامههای تلویزیونی و رادیویی به چهرهای نزدیک به دیدگاههای طالبان مشهور شده است. او یکبار گفته بود که ملا اختر محمد منصور، رهبر طالبان پس از ملامحمد عمر که در یک حمله هوایی کشته شد، به دنبال صلح بوده است.
یک ماه قبل از حمله به حسن حقیار، آقای مطمئن از حملهای جان سالم به در برد.
او میگوید بعد از نماز جمعه به سمت خانهاش در حرکت بود که یک فرد به سمت او شلیک کرد. دستش را گرفتم و سلاح را گرفتم. دو نیروی امنیت ملی با یونیفورم امنیت ملی هم آنجا بودند. وقتی فرد حملهکننده فرار کرد، آنها نگاه میکردند و هیچ عکسالعملی برای دستگیریاش نشان ندادند.
خیرالله شینواری: یک تیر خطا رفت، تیر دیگری به پایم خورد
سال گذشته زمانی که خیرالله شینواری پس از یک برنامه رادیویی نزدیک خانهاش رسیده بود و در موتر منتظر بود تا دروازه حویلی باز شود، یک نفر چاقو به دست دروازه موترش را باز کرد و به سمت او حمله کرد. آقای شینواری خودش را کنار کشید و نگذاشت چاقو به او صدمهای برساند.
او میگوید: حدود پانزده بیست ثانیه با این فرد درگیر بودم و او نتوانست به من آسیبی برساند. در همین حال دیدم که یک نفر دیگر با سلاح آنجا هست. به سمت من دو بار تیراندازی کرد. یک تیر خطا رفت اما تیر دیگری به پایم اصابت کرد. زخمی شدم. آنها فرار کردند.
خیرالله شینواری را هم میتوان در گروه وحید مژده، نظرمحمد مطمئن و حسن حقیار قرار داد؛ مجموعهای از افراد با دیدگاه نسبتا نزدیک به گروه طالبان. آنها موافق حضور نیروهای خارجی در افغانستان نیستند و باور دارند که در دو طرف جنگ افغانستان دو برادر در حال کشته شدن هستند.
این گروه خود را “فعالان صلح” میدانند. در کابل با مقامهای دولت افغانستان وارد گفتوگو میشوند. با رئیس اجرایی دولت دیدار میکنند و در قطر با ملا برادر، معاون گروه طالبان و اعضای دفتر سیاسی این گروه نیز ملاقات کردند.
حالا آنها نگران حملات زنجیرهای هستند که جان فعالان و تحلیلگرانی از این دسته را نشانه گرفته است.
حملات تروریستی بوده است
وزارت داخله افغانستان به این نظر است که حمله به این چهار نفر همه «تروریستی» بوده است.
این وزارت گفته است: همانطور که تروریستان وقتاً فوقتاً انجنیران، داکتران، متنفذین قومی، سران قومی، ملا امامان، عالمان و خبرنگاران را هدف قرار دادهاند و به هیچ کس رحم نکردهاند، این افراد هم در نتیجه فعالیتهای تروریستی مورد حمله قرار گرفتهاند. ‘
کرزی به نیروهای امنیتی: به مردم خود حمله نکنید
دوشنبه ۴ قوس حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان در یکی از متفاوتترین کنفرانسهای خبریاش حاضر شد و از نیروهای امنیتی افغانستان خواست که نگذارند بر ضد صلح بهکار گرفته شوند.
این نشست خبری در واکنش به ترور وحید مژده و در دفاع از آزادی بیان برگزار شده بود.
آقای کرزی افزود که نیروهای امنیتی افغانستان باید مطلقا بیطرف باشند، نه اینکه برای اهداف شخصی و سیاسی به مردم حمله کنند.
رئیس جمهوری پیشین افغانستان در کمتر از یک هفته، آنهم در پی ترور وحید مژده دستکم دوبار از نیروهای امنیتی خواست که به مردم حمله نکنند.
حامد کرزی در کنفرانس خبریاش از همین افراد نام برد و گفت مردم افغانستان حق آزادی بیان دارد که باید از این حق حمایت شود. او در همین کنفرانس خبریاش بعد از اینکه از تهدیدها علیه تحلیلگران سیاسی صحبت کرد، وحید مژده را «شهید» خواند.
کرزی از نیروهای امنیتی افغانستان خواست که نگذارند نام نیکشان برای اهداف شخصی، سیاسی و یا ضد صلح به کار برده شود. او با تاکید بر لزوم بیطرفی نیروهای امنیتی گفت: نه اینکه (نیروهای امنیتی) خدای نخواسته برای اهداف شخصی افراد و یا اهداف سیاسی دیگر، مردم خود را زیر حمله قرار دهند.
اظهارات رئیس جمهور پیشین افغانستان این سوال را ایجاد کرد که چرا آقای کرزی در کشوری که بیش از ۲۰ نوع گروه شورشی و جنگجو فعال است، فقط از نیروهای امنیتی افغانستان خواست که به مردم خود حمله نکنید.
در نشست خبری روز دوشنبه وقتی از حامد کرزی پرسیده شد که آیا به این باور است که نیروهای امنیتی پشت این حملات هستند، او گفت: اینکه ما امروز جمع شدیم که بگوییم دولت افغانستان عامل این خشونتها و این قتلها است، این را امروز نمیگوییم، نخیر. امروز فقط از دولت افغانستان میخواهیم که نگهدار این حق «آزادی بیان» باشد و از نیروهای امنیتی میخواهیم که برای اهداف شخصی و یا سیاسی به کار برده نشوند.
اما موضوع قابل تأمل در اعلامیهای بود که رئیس جمهوری پیشین افغانستان بعد از ترور آقای مژده صادر کرد؛ او گفت: مردم افغانستان شکهای بسیار جدی در مورد برخاستگاه و منابع این نوع تروریزم دارند و بر این باورند که مسئولیت و وظیفه نهادهای دولتی حراست از زندگی و آزادی مردم است و نه برعکس آن.
وزارت داخله افغانستان: ادعاها علیه نیروهای امنیتی افواهات است
اما امنیت ملی افغانستان میگوید این اداره در گرو هیچ گروه، سازمان و شخص نیست. هیچگاه هم برای اهداف سیاسی و شخصی کار نکرده است. منافع ملی افغانستان اولویت نخست این اداره است.
وزارت داخله هم ادعاها علیه نیروهای امنیتی را «افواهات» خواند و گفت: «شایعات مبنی بر اینکه این حملات توسط نیروهای امنیتی صورت گرفته کاملا بیاساس است و چنین اظهاراتی ترفند دروغ محض بوده و دور از واقعیت است.»
بی بی سی