شفقنا اافغانستان –هر چند ارتباط خواهری «ستی فاطمه خاتون» و «گوهرشاد بیگم» دو بانوی نیکوکار عصر تیموری بر خلاف رابطه نزدیک همسرانشان تنها در حد منقولات است ولی شباهتهای قابلتوجهی بین مقبرههای آنها که یکی در ولایت یزد ایران و دیگری در هرات است، وجود دارد.
«گوهرشاد بیگم» بانی مسجد گوهرشاد در جوار بارگاه مقدس امام رضا(ع) یکی از بانوان ثروتمند بسیار خیر و نیکوکار عصر تیموری و همسر شاهرخ تیموری بود که در خراسان بزرگ که بخشهایی از افغانستان کنونی را نیز شامل میشده، میزیسته است و با وجود این که مستندات شاخصی وجود ندارد ولی برخی کارشناسان معتقدند که وی خواهر «ستی فاطمه خاتون» همسر امیرچقماق شامی بوده است.
البته آنچه در این مورد جالب توجه است رابطه بسیار نزدیک امیرچقماق و شاهرخ تیموری است به طوری که حتی در جنگهای مختلفی در کنار هم حضور داشتهاند و از طرفی نیز تشابهات بسیاری زیادی را میتوان مابین آثار معماری شهر یزد در ایران و شهر هرات در کشور افغاستان در این رابطه مشاهده کرد.
یکی از آثار بسیار ارزشمند شهر هرات ، گنبد مقبرهی «گوهرشاد خاتون» است که از نظر معماری به تنها گنبد باقیمانده از عصر تیموری در ایران که همان گنبد مقبره «ستی فاطمه خاتون» در شهر یزد است، شباهت بسیاری دارد.
گنبد مقبره گوهرشاد خاتون همانند گنبد ستی فاطمه در یزد به شکل خیارهای که مرسوم عصر تیموری بوده، طراحی و بنا شده است.
منبع: ایسنا