پنج‌شنبه 9 حمل 1403

آخرین اخبار

طالبان ساخت قطعه چهارم راه آهن هرات-خواف را به یک شرکت روسی سپرد

شفقنا افغانستان - طالبان اعلام کرده‌اند که قرارداد ساخت...

طالبان در پسابند غور با حمله بر یک خانه دختری را ربودند

شفقناافغانستان- منابع محلی در غور می‌گویند‌ که طالبان یک...

طالبان 5 نفر را در قندهار در ملاءعام شلاق زدند

شفقناافغانستان- منابع محلی می‌گویند که طالبان پنج تن را...

طالبان ‏هفت نفر را در کابل و قندهار در محضر عام شلاق زدند

شفقنا افغانستان- دادگاه عالی طالبان از تطبیق حکم تعزیزی...

حباب ماهی، زشت ترین موجود دریایی+ویدئو

شفقناافغانستان _ ویدئو؛ عجایب خلقت/ حباب ماهی لقب زشت...

وزارت صحت غزه: آمار شهدا در نوار غزه به ۳۲۵۵۲ نفر افزایش یافت

شفقناافغانستان- وزارت صحت فلسطین امروز(پنج‌شنبه) تعداد قربانیان جنگ میان...

وقوع زلزله ۵.۱ ریشتری در مرز افغانستان و پاکستان

شفقنا افغانستان- مرکز زلزله‌نگاری امریکا از وقوع یک زمین‌لرزه...

خبرنگاران در تبعید: عبیدالله احمدی و رامین امیری هر چه زودتر باید از بند طالبان رها شوند

شفقناافغانستان- گروهی از خبرنگاران تبعیدی افغان در امریکای شمالی...

انستیتوت مطالعات استراتژیک استرالیا: طالبان در خصوص مبارزه با داعش و القاعده در افغانستان دروغ می گوید

شفقناافغانستان- انستیتوت مطالعات استراتژیک آسترالیا می‌گوید که ادعای طالبان...

ابراز نگرانی عفو بین‌الملل از نقض حقوق زنان و دختران درپی اخراج مهاجران افغان از پاکستان

شفقناافغانستان- سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که طرح بازگرداندن اتباع...

آغاز به کار اولین بانک اسلامی در اوگاندا

شفقناافغانستان- اولین بانک اسلامی در اوگاندا آغاز به کار...

فروش آیفون در بزرگترین بازار دنیا حدود 33 درصد کاهش یافت

شفقناافغانستان- فروش آیفون در چین در فوریه نسبت به...

وضعیت آب و هوای کابل و دیگر ولایات/ ۹ حمل 1403

شفقناافغانستان- ریاست هواشناسی طالبان از احتمال بارش باران در...

باران الماس در سیاره نپتون+ویدئو

شفقناافغانستان _ ویدئو؛ عجایب خلقت/ باران الماس در نپتون

پرچم عزا در حرم مطهر امام علی علیه‌السلام برافراشته شد+ تصاویر

شفقناافغانستان- در آستانه سالروز شهادت امام علی علیه‌السلام مراسم...

رییس کمیته روابط خارجی پارلمان آمریکا خواستار آزادی فوری یک شهروند آمریکایی از زندان طالبان شد

شفقناافغانستان- مایکل مک‌کال، رییس کمیته‌ روابط خارجی مجلس نماینده‌گان...

کرن دیکر:محدودیت‌های طالبان بر زنان شاغل سالانه یک میلیارد دالر برای افغانستان هزینه دارد

شفقناافغانستان-  کرن دیکر، کاردار سفارت امریکا برای کابل گفته...

نرخ مواد سوختی و غذایی در بازارهای کابل/ ٩ حمل ١۴٠٣

شفقناافغانستان- قیمت مواد سوختی و مواد غذایی در بازار...

نرخ پول افغانی در برابر ارزهای خارجی/٩ حمل ١۴٠٣

شفقناافغانستان- ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی در...

پاسخ آیت شبیری زنجانی درباره حکم نماز و روزه در سفر شخصی با ماشین دولتی

شفقناافغانستان – حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی به...

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان

شفقناافغانستان– دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان را در...

مروری بر تحولات یک‌ماه اخیر افغانستان پس از سقوط کابل

شفقناافغانستان – یک ماه از سقوط کابل به دست طالبان می‌گذرد. در این مدت اما چرخه زنده‌گی مردم به‌طور کامل دگرگون شده و بازار کار‌و‌بار کساد است. شهروندان با سقوط حکومت پیشین، اقدام به مهاجرت کردند و شماری با استفاده از روند تخلیه، در کشورهای غربی پناهنده شدند. اکنون که این روند کامل شده و طالبان اختیار کامل کشور را در دست دارند، باز هم شماری زیاد از شهروندان، دست به مهاجرت غیرقانونی می‌زنند و در صدد خروج‌ از کشورند. با این وضع طالبان بارها از مردم خواسته‌اند که از رفتن به خارج خودداری کنند، اما تاکنون به این خواست‌ها لبیک گفته نشده و مردم هم‌چنان تلاش دارند تا از کشور بیرون شوند‌. از سوی دیگر با وجودی که یک ماه از سقوط حکومت پیشین می‌گذرد، اما ادارات دولتی نیمه‌فعال و در مواردی غیرفعال‌اند و اکثر کارمندان هنوز به کارهای‌شان برنگشته‌اند. در این میان اما زنده‌گی زنان به‌طور غیر‌قابل تصور، دچار تغییر شده است. طالبان به استثنای کارمندان زن در وزارت‌های صحت عامه و معارف، به سایر کارمندان زن ادارات دولتی اجازه حضور در محل کار را نداده‌اند. در ضمن طالبان برای از‌سرگیری آموزش و پرورش نیز خط‌ونشان کشیده‌ و بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها را منوط به جدایی صنف‌های دختر و پسر دانسته‌اند. این عملکرد طالبان اما انتقادهای شهروندان و فعالان مدنی را به همراه داشته است. جدا از این بحث‌ها، طالبان کابینه‌ سرپرست‌شان را اعلام کردند و  همه‌ سرپرست‌وزیران را از اعضای تحریک اسلامی طالبان انتخاب کردند. اعلام این کابینه، نگرانی جامعه بین‌المللی و سیاسیون کشور را در پی داشت. ‌‌‌آن‌ها این کابینه را همه‌شمول ندانستند و هشدار دادند که انحصار قدرت و سیاست تک‌قومی، محکوم به شکست است.

ورود طالبان به کابل و فرار پنهانی غنی از کشور

گروه طالبان در بیست‌وچهارم اسد‌، کابل را محاصره کرد و بدون درگیری قدرت را به دست گرفت. هرچند در ابتدا قرار بود قدرت را اشرف غنی، رییس جمهور پیشین، در مراسمی به طالبان تحویل دهد، اما پیش از آمدن طالبان به کابل، او با چند تن از همکاران نزدیکش از کابل گریختند و این کار سبب ایجاد خلای قدرت در کشور شد. در آن روز نیروهای امنیتی غیرفعال بودند و شماری نیز با سوءاستفاده از نام طالبان، دست به ایجاد هرج‌‌و‌‌مرج و حتا دزدی زدند. هرچند قرار بود تا انتقال قدرت، نیروهای طالبان پشت دروازه‌های کابل بمانند و داخل شهر نشوند، اما پس از خلای قدرت و فرار اشرف غنی، طالبان به نیروهای‌شان دستور دادند که وارد شهر شوند. نیروهای طالبان شام روز یک‌شنبه، بیست‌وچهارم اسد، وارد شهر کابل شدند و رسماً امنیت شهر را به دست گرفتند.

هم‌زمان با ورود طالبان، عبدالله عبدالله با نشر یک ویدیو فرار غنی را تأیید کرد و گفت که برای پر کردن خلای قدرت، با حامد کرزی و حکمتیار، «شورای هماهنگی» را ایجاد کرده‌اند. هدف از تشکیل این شورا، جلوگیری از هرج‌و‌‌مرج و کاهش درد و رنج مردم و اداره هرچه بهتر امور مربوط به صلح و انتقال مسالمت‌آمیز قدرت خوانده شد‌. از سوی دیگر، یک روز پس از فرار غنی، سفارت روسیه در کابل ادعا کرد که رییس جمهور پیشین، هنگام فرار چهار موتر و یک چرخ‌بال پر از پول را با خود برده است. این ادعا از سوی رییس جمهور فراری کشور رد شد. او در یک نوار تصویری گفت که علت فرارش از افغانستان، جلوگیری از کشت‌وخون و ویران شدن شهر بوده است. هم‌چنان او ادعای بردن ۱۶۵ میلیون دالر را نیز رد کرد. غنی اکنون در امارات متحده عربی پناهنده است و اعتراف کرده است که حکومت او در سیاست شکست خورد. او شکست نیروهای امنیتی در نبرد با طالبان را نپذیرفته است.

در همین حال امرالله صالح، معاون اول رییس جمهور پیشین، روز سه‌شنبه، بیست‌وششم اسد، خود را سرپرست دولت اعلام کرد و در توییتی نوشت: «براساس حکم صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان، در صورت غیابت، فرار و یا مرگ رییس جمهور، معاون اول به‌حیث سرپرست مقام ریاست جمهوری قرار می‌گیرد.» او تأکید کرد که در داخل کشور است و به‌صورت قانونی و مشروع سرپرست «مقام/کرسی» ریاست جمهوری شمرده می‌شود و برای تحکیم این جایگاه با تمام رهبران کشور در حال مشورت است.

نخستین کنفرانس خبری ذبیح‌الله مجاهد

درست دو روز بعد از سقوط کابل، ذبیح‌الله مجاهد برای نخستین بار روز سه‌شنبه، بیست‌وهفتم اسد، در یک کنفرانس خبری ظاهر شد و ختم جنگ در کشور را اعلام کرد. مجاهد از تشکیل یک حکومت همه‌شمول سخن گفت و اطمینان داد که در دولت آینده‌شان تمامی اقشار سهیم خواهند بود. هم‌چنان مجاهد در پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران مبنی بر فعالیت و حضور زنان در جامعه گفت که زنان بخش مهمی از جامعه هستند و چگونه‌گی فعالیت آنان براساس آموزه‌های دین اسلام در اجتماع مشخص شده و طالبان نیز به جایگاه و حقوق آنان ارج می‌گذارند. ذبیح‌الله مجاهد در این نشست خبری به تمام مردم کشور اطمینان داد که طالبان از جان و مال آنان در برابر هر گونه اقدام افراد سودجو و فرصت‌طلب دفاع و حراست می‌کنند. او افزود که حکومت آینده برای نابودی کشت کوکنار، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، توسعه و انکشاف در کشور به حمایت‌های جامعه جهانی نیازمند است و از جامعه جهانی خواهان همکاری با حکومت آینده در افغانستان شد.

عکس: خلیل رسولی
عکاس: خلیل رسولی، خبرنگار ۸صبح- ذبیح‌الله مجاهد برای نخستین بار در کنفرانس خبری ظاهر شد. او بیست سال با رسانه‌ها به‌عنوان سخنگوی طالبان صحبت کرد، اما هیچ تصویری از او منتشر نشده بود

از سوی دیگر با سقوط حکومت پیشین، کشورهای امریکا، فرانسه، آلمان، استرالیا، بریتانیا، ایتالیا و شماری دیگر، روند تخلیه شهروندان‌ و همکاران‌ افغان‌شان را آغاز کردند. این تخلیه بزرگ‌ترین تخلیه در تاریخ خوانده شده است. امریکا که در رأس این پروسه قرار داشت، گفته است که ضمن خروج شهروندان خارجی، نزدیک به ۱۲۳ هزار شهروند افغان را نیز به خارج از کشور منتقل کرده‌اند. با آغاز روند تخلیه، شمار زیادی از شهروندان کشور پشت دروازه‌های میدان هوایی تجمع کردند و در تلاش بودند که از این فرصت استفاده کنند و از کشور خارج شوند. طبق معلومات، ده‌ها تن در نتیجه ازحام کشته و زخمی شدند. هم‌چنان سه تن که خود را به تایر هوایپما چسبانده بودند، از هواپیما به زمین افتادند و جان باختند. هم‌زمان با این، سازمان استخباراتی بریتانیا و امریکا از حمله داعش بر میدان هوایی کابل هشدار دادند و از مردم خواستند که فوراً میدان هوایی را ترک کنند. درست پس از این هشدار، عصر روز پنج‌شنبه، چهارم سنبله، دو انفجار در یکی از ورودی‌های میدان هوایی کابل و کمپ باران در نزدیکی این میدان در میان انبوهی از جمعیت رخ داد. براساس معلومات رسمی، در این انفجار ۱۷۰ تن کشته و نزدیک به ۲۰۰ تن دیگر زخمی شدند. در میان قربانیان این رویداد، ۱۳ نیروی امریکایی نیز شامل بودند. امریکایی‌ها یک روز پس از انفجار، اعلام کردند که یک موتر مملو از مواد منفجره را در سرک میدان‌ هوایی کابل هدف قرار داده و یک عضو گروه داعش را کشته‌اند. این حمله اما در یک خانه مسکونی انجام شده بود و نُه عضو یک خانواده کشته شده بودند. پسان‌تر‌ وال‌ا‌ستریت، سی‌ان‌ان و نیویارک تایمز گزارش دادند که در این حمله غیرنظامیان هدف قرار داده شده و تمام اعضای یک خانواده کشته شده‌اند.

تجمع مردم در میدان هوایی کابل- عکس از شبکه‌های اجتماعی

خروج امریکا از افغانستان

پس از احتمال حملات مجدد از سوی داعش، کشورهای غربی روند تخلیه را متوقف کردند. امریکا آخرین کشوری بود که افغانستان را ترک کرد. آخرین هواپیمای نظامی امریکا نیمه دوشنبه‌شب، هشتم سنبله، میدان هوایی کابل را به مقصد امریکا ترک کرد. به این ترتیب حضور و جنگ ۲۰ ساله امریکا در افغانستان پایان یافت. طالبان از خروج آخرین نیروی امریکا از افغانستان با شلیک شادیانه استقبال کردند و این لحظه را تاریخی خواندند. با این حال طبق ادعای طالبان، نیروهای امریکایی پس از ترک‌شان، چرخ‌بال‌ها و هواپیماهای کشور را آسیب زده و سیستم رادار میدان هوایی کابل را تخریب کرده‌اند. ذبیح‌الله مجاهد گفت که این نیروها میلیون‌ها دالر به افغانستان ضربه اقتصاد وارد کرده‌اند. با این حال به دلیل خراب بودن سیستم رادارد و نبود کنترل روی ترافیک هوایی، پروازهای بین‌المللی به افغانستان متوقف شد‌. به‌تازه‌گی طالبان از قطر و ترکیه کمک خواسته‌اند تا کنترل میدان هوایی را برعهده بگیرند. تاکنون تنها هواپیماهایی از قطر، پاکستان و ایران بعضی پروازها را انجام داده‌اند. طالبان اطمینان داده‌اند که به‌زودی پروازهای بین‌المللی از سر گرفته می‌شود.

طبق اعلام سنتکام، ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا، کریس دوناهو فرمانده سپاه۸۲ هوابرد ارتش امریکا، آخرین نیروی این کشور بود که نیمه دوشنبه‌شب، هشتم سنبله، کابل را ترک کرد

تشکیل جبهه مقاومت ملی و رویارویی با طالبان

با این حال پس از مدتی «جبهه مقاومت ملی» به رهبری احمد مسعود در پنجشیر شکل گرفت. مسعود به طالبان هشدار داد که در صورت تشکیل نشدن دولت همه‌شمول و فراگیر، به مبارزاتش ادامه می‌دهد. هرچند دو طرف مذاکراتی را برای رسیدن به یک توافق آغاز کردند، اما ظاهراً این مذاکرات نتیجه‌ای در پی‌ نداشت و طالبان به زور متوسل شدند. در پی لشکرکشی طالبان به پنجشیر، جبهبه مقاومت نیز به مقابله پرداخت و سبب تلفات سنگین دو طرف شد. تاکنون میزان دقیق تلفات دو طرف مشخص نشده است. پس از چند روز نبرد نفس‌گیر، طالبان به داخل پنجشیر پیش‌روی کردند و در این نبردها چهر‌ه‌های مشهوری چون فهیم دشتی و جنرال عبدالودود ذره، از نزدیکان مسعود، نیز کشته شدند. پس از این حادثه، احمد مسعود مردم را به قیام عمومی علیه طالبان فرا‌خواند. او از مردم خواست که با استفاده از هر شیوه و ابزار ممکن، علیه طالبان قیام کنند.

مذاکرات طالبان و جبهه مقاومت ملی در پروان_ عکس از صفحه محمدعلم ایزد یار

ورود رییس آی‌اس‌آی به کابل و دیدار با مقام‌های طالبان

روز دوشنبه، پانزدهم سنبله، طالبان وارد پنجشیر شدند و خبر سقوط این ولایت را به نشر رساندند. این خبر اما از سوی جبهه مقاومت ملی رد شد. این جبهه گفت که مبارزه‌اش علیه «تمامیت‌خواهی طالبان» ادامه دارد. هم‌چنان در جنگ پنجشیر خبرهایی از مداخله نظامی پاکستان نیز به نشر رسید. این خبر اما از سوی طالبان و پاکستان رد شد. این جنگ‌ها در حالی شدت گرفت که جنرال فیض حمید، رییس سازمان استخباراتی پاکستان (آی‌اس‌آی) روز شنبه، سیزدهم سنبله، به کابل آمده بود. گفته شده بود که این سفر به دعوت طالبان انجام شده است. جزییات زیادی از گفت‌وگوها و دیدارهای فیض حمید رسانه‌ای نشده است. طالبان می‌گویند که مشکلات مرزی یکی از محورهای گفت‌وگو بوده است. به گفته ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، پاکستان پیشنهاد کرده است که با افغانستان در تأمین امنیت میدان هوایی کابل کمک کند. ویدیوی کوتاهی از سخنان فیض حمید که در هوتل کابل سرینا ثبت شده‌، به نشر رسیده است. او در این ویدیو در سخنان کوتاهی در پاسخ به خبرنگاران می‌گوید: «نگران نباشید، همه‌چیز خوب خواهد شد.» به گزارش رسانه‌های پاکستانی، سفر فیض‌ حمید به کابل یک‌روزه بوده است.

جنرال فیض حمید، رییس آی‌اس‌آی در کابل- هوتل کابل سرینا

اعلام کابینه سرپرست طالبان

هم‌زمان با ورود گروه طالبان به پنجشیر، کابینه سرپرست طالبان نیز اعلام شد. اعلام این کابینه اما اعتراض‌های جدی را در پی داشت. طالبان روز سه‌شنبه، شانزدهم سنبله، اسامی سرپرست رییس‌الوزرا و اعضای کابینه خود را اعلام کردند. طبق فهرست اعلام ‌شده، کابینه جدید طالبان ۳۳ نفر را شامل می‌شود. ملا محمدحسن آخوند با دو معاون به‌عنوان سرپرست رییس‌الوزرا تعیین شده‌ است و ملا عبدالغنی برادر و ملا عبدالسلام حنفی به‌عنوان معاونان او کار خواهند کرد. مولوی محمدیعقوب مجاهد، پسر ملا عمر، به‌عنوان سرپرست وزارت دفاع ملی، سراج‌الدین حقانی به‌عنوان سرپرست وزارت امور داخله و امیرخان متقی به‌عنوان سرپرست وزارت خارجه از سوی طالبان تعیین شده‌اند. به همین ترتیب، ملا هدایت‌الله بدری به‌عنوان سرپرست وزارت مالیه، شیخ مولوی نورالله منیر به‌عنوان سرپرست وزارت معارف، ملا خیرالله خیرخواه به‌عنوان سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ، قاری دین‌محمد حنیف به‌عنوان سرپرست وزارت اقتصاد، شیخ نورمحمد ثاقب به‌عنوان سرپرست وزارت حج و اوقاف و عبدالحیکم شرعی به‌عنوان سرپرست وزارت عدلیه تعیین شده‌اند.

هم‌چنان ملا نورالله نوری به‌عنوان سرپرست وزارت سرحدات و قبایل، ملا محمدیوسف آخوندزاده به‌عنوان سرپرست وزارت انکشاف دهات، شیخ محمدخالد به‌عنوان سرپرست وزارت دعوت، ارشاد، امر به معروف و نهی از منکر، ملا عبدالمنان به‌عنوان سرپرست وزارت فواید عامه، ملا محمدعیسا به‌عنوان سرپرست وزارت معادن و پترولیم، ملا عبداللطیف منصور به‌عنوان سرپرست وزارت آب و برق، ملا حمیدالله آخوندزاده به‌عنوان سرپرست وزارت هوانوردی و ترانسپورت، مولوی عبدالباقی حقانی به‌عنوان سرپرست وزارت تحصیلات عالی، مولوی نجیب‌الله حقانی به‌عنوان سرپرست وزارت مخابرات و خلیل‌الرحمان حقانی به‌عنوان سرپرست وزارت مهاجرین از سوی طالبان تعیین شده‌اند. طالبان ملا عبدالحق وثیق را به‌عنوان سرپرست ریاست عمومی استخبارات، مولوی فصیح‌الدین را به‌عنوان رییس ستاد ارتش، حاجی محمدادریس را به‌عنوان سرپرست ریاست بانک مرکزی و مولوی احمدجان احمدی را به‌عنوان سرپرست اداره امور تعیین کرده‌اند.

اعلام کابینه از سوی طالبان، واکنش‌های متفاوت کشورها را به همراه‌ داشت. شماری از کشورها به استثنای پاکستان، کابینه طالبان را همه‌شمول ندانستند. امریکا از تشکیل چنین کابینه ابراز نگرانی کرد و گفت که در جمع سرپرست‌وزیران کسانی شامل‌اند که سال‌ها مورد تحریم و پی‌گرد این کشور قرار داشته‌‌اند. ظاهراً اشاره امریکا به سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله طالبان، بوده است. امریکا برای بازداشت او پنج میلیون دالر جایزه تعیین کرده بود که با تعیین او به‌عنوان سرپرست وزارت داخله طالبان، این مبلغ را به ده میلیون دالر افزایش داد. رهبران سیاسی کشور نیز از اعلام کابینه انتقاد کردند و آن را «انحصار قدرت» و «سیاست تک‌قومی» دانستند. آنان هشدار دادند که سیاست تک‌قومی و انحصار قدرت محکوم به شکست است. جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود نیز به اعلام کابینه سرپرست طالبان واکنش نشان داد و گفت که به‌زودی پس از مشورت با شخصیت‌های سیاسی و کادرهای متخصص، ساختار «حکومت انتقالی مردم‌سالار و پاسخ‌گو» را اعلام می‌کند. این جبهه تشکیل کابینه سرپرست از سوی طالبان را «غیرقانونی و نماد بارز دشمنی آنان با مردم» عنوان کرد‌. این جبهه، مردم را به مقاومت و ایستاده‌گی در برابر طالبان ترغیب کرد و حکومت جدید را تهدیدی برای ثبات افغانستان، منطقه و جهان خواند‌.

برگزاری چندین تظاهرات در کابل و برخی از شهرهای دیگر

سه روز پس از ورود طالبان به کابل، روز چهارشنبه، بیست‌وهفتم اسد، تعدادی از زنان در کابل اعتراض کردند و ضمن این‌که محاکمه اشرف غنی را مطرح کردند، خواهان مشارکت زنان در تمامی عرصه‌ها شدند. در کابینه سرپرست که از سوی طالبان اعلام شده اما هیچ زنی ندارد و علاوه بر آن هیچ شیعه‌مذهب و هیچ هزاره‌ای هم در ترکیب خود ندارد. ظاهراً وزارت امور زنان نیز حذف شده است. این عملکرد طالبان انتقادات زنان کشور را به همراه داشت و شماری از زنان در ولایت‌های کابل، هرات، بلخ، نیمروز، غور، بدخشان، تخار، کاپیسا و پروان از یازدهم تا هفدهم سنبله دست به تظاهرات زدند و خواستار تأمین حقوق‌شان از سوی طالبان شدند. از سوی دیگر، به دلیل هم‌زمان شدن اعلام کابینه طالبان با فراخوان قیام ملی از سوی احمد مسعود، دوشنبه‌شب، پانزدهم سنبله، تعدادی از باشنده‌گان کابل که بخش بزرگ آنان را زنان تشکیل می‌دادند، به جاده‌ها ریختند و علیه پاکستان شعار دادند. فردا و پس‌فردایش اما تظاهرات گسترده‌تر شد و در نقاط مختلف شهر کابل مردم تجمع کردند. این تجمعات از جمله تظاهرات در کارته پروان، از سوی طالبان سرکوب شد و سپس تعدادی از زنان معترض در زیرزمین ساختمان عزیزی بانک از سوی طالبان برای مدتی محبوس شدند. شعارهای محوری این اعتراض‌ها، «مرگ بر پاکستان» و «آزادی» بود. طالبان با سرکوب اعتراض‌ها، اجازه تظاهرات را ندادند و اعلام کردند که با توجه به وضعیت کشور، هرگونه تجمع اعتراضی را «شورش» به حساب می‌آروند.

طالبان به خبرنگاران اجازه پوشش اعتراضات مدنی زنان را ندادند. آن‌ها معتقدند که زنان را دست‌هایی از بیرون کشور حمایت می‌کنند و درصدد بد‌نام ساختن طالبان هستند. با این‌همه شماری از خبرنگاران که برای پوشش این اعتراضات رفته بودند، از سوی طالبان بازداشت و شکنجه شدند.

 

اعتراضات مدنی زنان در شهرهای مختلف – عکس از شبکه‌های اجتماعی

طالبان با اعلام کابینه سرپرست، برای شروع دانشگاه‌ها نیز دستورالعمل‌های تازه وضع کرد. براساس این دستورالعمل، صنف‌های دختر و پسر باید از هم جدا شود. در کنار آن، صنف‌هایی که کم‌تر از ۱۵ دانشجوی دختر دارند، با کشیدن «پرده شرعی» از هم جدا شدند. افزون بر این، مطابق این دستورالعمل، دختران باید پنج دقیقه پیش‌تر از پسران رخصت شوند و هنگام ورود به صنف، پنج دقیقه دیرتر از پسران داخل صنف شوند. این دستور‌العمل‌ها واکنش جدی شهروندان را به دنبال داشت و مردم خواهان لغو این دستورالعمل شدند.

«افراد وابسته به طالبان» مردم را در ولایت‌های دایکندی و قندهار به کوچ اجباری مجبور کرده‌اند

به‌تازه‌گی شماری از باشنده‌گان ولسوالی گیزاب ارزگان که از سوی طالبان به واحد اداری دایکندی ملحق شده است و تعدادی دیگر از باشنده‌گان شهر قندهار مدعی شده‌اند که نیروهای وابسته به طالبان آنان را مجبور به ترک اجباری خانه‌های‌شان کرده‌اند. تعدادی روز دوشنبه، بیست‌ودوم سنبله، در دایکندی علیه این تصمیم اعتراض کردند و صدها نفر در ولایت قندهار روز سه‌شنبه، بیست‌وسوم سنبله، دست به تظاهرات زدند. معترضان می‌گویند که طالبان حدود سه هزار خانواده را در مربوطات ناحیه اول شهر قندهار مجبور کرده‌اند که خانه‌های‌شان را ترک کنند. این خانواده‌ها در محله‌ای به نام «فرقه کهنه» از مربوطات ناحیه اول شهر قندهار زنده‌گی می‌کنند. این خانواده‌ها کسانی‌اند که بیش‌ترشان سرپرستان و نان‌آوران خانه را در دوران حکومت قبلی در نتیجه جنگ از دست داده‌اند. این افراد در زمین‌های وزارت دفاع ملی برای‌شان خانه ساخته بوده‌اند. هم‌چنان چند قطعه نوار ویدیویی در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده که نشان می‌دهد هزاره‌ها در برخی ولسوالی‌های ولایت دایکندی، توسط افراد زورمند وادار به کوچ اجباری شده‌اند. در این ویدیوها، باشنده‌گان محل مدعی‌اند که افراد وابسته به مقام‌های محلی طالبان در دایکندی، تلاش دارند تا زمین‌ها و ملکیت شخصی آنان را تصرف کنند. طالبان در قندهار نسبت به این ادعاها چیزی نگفته‌اند، اما صدیق‌الله عابد، فرمانده امنیه طالبان در دایکندی، به روزنامه ۸صبح گفت که ممکن است این خبر حقیقت نداشته باشد و به گفته وی چنین خبرها «تبلیغات دشمن» است؛ اما اگر کسی یا گروهی با استفاده از نام طالبان دست به چنین کاری بزند، از طرف طالبان اجازه داده نمی‌شود.

اعتراض خانواده‌هایی که در دایکندی مجبور به ترک خانه‌های‌‌شان شده‌اند

افزایش بیکاری و مشکلات اقتصادی مردم

با ورود طالبان به کابل و سقوط حکومت پیشین، بانک‌های کشور نیز با مشکل روبه‌رو شده است. شماری از شهروندان پیش از سقوط کابل پول‌های‌شان را از بانک کشیدند و این کار سبب کاهش قیمت افغانی در بازارهای ارزی کشور شد. در روزی که کابل به دست طالبان سقوط کرد، یک دالر به ۹۶ افغانی به فروش رسید و سپس فعالیت بانک‌ها متوقف شد. این بانک‌ها اما پس از مدتی فعالیت‌شان را با تعیین شرط تازه بانک مرکزی از سر گرفتند. بانک مرکزی دستور داد که بانک‌های خصوصی می‌توانند با پرداخت ۲۰۰ دالر و یا ۲۰ هزار افغانی به مشتریانش، فعالیت‌شان را از سر گیرند. اکنون این بانک‌ها با مشکل روبه‌رو هستند و در شماری از ولایات، هنوز فعال نشده‌اند. این امر سبب بروز مشکلات اقتصادی برای شهروندان کشور شده است.

از سویی هم شهروندان کشور دیدگاه‌های متفاوت نسبت به سقوط حکومت پیشین و به قدرت رسیدن طالبان دارند. هرچند شماری از آمدن طالبان خوش‌بین به نظر می‌رسند، اما تعداد زیادی از مردم چندان از طالبان خوش‌بین نیستند. شهروندان کشور مدعی‌اند که با آمدن طالبان، نظم زنده‌گی‌شان برهم خورده و اقتصاد‌شان به صفر تقرب کرده است. به گفته آنان پس از آمدن طالبان، درآمدشان را از دست داده‌اند. جمشید از باشنده‌گان کابل است. او که شغل موچی‌گری دارد، می‌گوید که از روز ورود طالبان به شهر کابل‌، درآمدش به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. او می‌افزاید که پیش از این، روزانه تا یک هزار افغانی درآمد داشت، اما اکنون این رقم به ۲۰۰ افغانی کاهش یافته است. جمشید می‌گوید: «فامیلم پنج نفر جمعیت دارد و در خانه کرایی زنده‌گی می‌کنیم. تنها نان‌آور خانه هم خودم هستم. با این ۲۰۰ افغانی چه کاری می‌شود کرد. نان بخرم، دوا برای خودم بخرم یا کرایه خانه را بدهم؟»

مثل جمشید، شمار زیادی از شهروندان هستند که یا کارشان را از دست داده‌اند یا هم اقتصاد‌شان با رکود روبه‌رو شده است. با این حال طالبان می‌پذیرند که بیکاری و فقر افزایش یافته است، اما تصریح می‌کنند که برنامه‌هایی برای اشتغال‌زایی روی دست دارند. از سوی دیگر جامعه جهانی از افزایش نرخ فقر در کشور هشدار داده است. به‌تازه‌گی نشست‌هایی بشردوستانه سازمان ملل متحد برای رسیده‌گی به مشکلات معیشتی مردم افغانستان برگزار شده است. در این نشست‌ها کشورهای جهان تعهد سپرده‌اند که ۱٫۲ میلیارد دالر را برای مردم افغانستان کمک کنند. از سوی دیگر امیرخان متقی، سرپرست‌ وزارت امور خارجه طالبان، روز سه‌شنبه، بیست‌وسوم سنبله، در یک نشست خبری از جامعه جهانی خواست تا پول‌های کمکی را که به حکومت پیشین می‌پرداختند، به دولت طالبان بدهند.

اخبار مرتبط