شفقنا افغانستان – گروه طالبان از زمان تسلط بر افغانستان، همواره ادعا کردهاند که امنیت کامل و سراسری در این کشور تأمین شده است و آن را یکی از مهمترین دستاوردهای خود میدانند.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، طالبان دیروز در اعلامیهای که به مناسبت صد و بیست و سومین سالروز استقلال افغانستان منتشر کردند، نیز مدعی شدند که اکنون در افغانستان «امنیت بیمثال تأمین و نظام اسلامی کامل حکم فرما» است.
اما آیا واقعا امنیت در افغانستان تأمین شده است؟ ادعای طالبان در مورد تأمین امنیت سرتاسری در افغانستان تا چه اندازه با واقعیت عینی و آنچه مردم در زندگی روز مره خود تجربه میکنند، مطابقت دارد؟
در این گزارش نگاهی انداخته شده است به شماری از حوادث امنیتی که در یک ماه اخیر اتفاق افتاده است؛ از انفجارهای بزرگ و هدفمند تا قتلهای مرموز که عاملان آن ناشناخته ماندهاند.
حملات تروریستی
در یک ماه اخیر دست کم چهار حمله تروریستی مرگبار در افغانستان اتفاق افتاده است که مسئولیت شماری از آنها را گروه داعش به عهده گرفته است.
علاوه بر این، در یک مورد دیگر، نیروهای طالبان با نیروهای وابسته به داعش، ساعتها در یک محله مسکونی درگیر شدند و مردم محل یک روز تمام در ترس و وحشت و با صدای انفجار و سلاحهای سبک و سنگین زندگی زندگی را بسر بردند.
تازه ترین رویداد، شامگاه چهارشنبه (26 اسد) در منطقه «خیرخانه» در شمال کابل اتفاق افتاد و مهاجم انتحاری نمازگزاران مسجد «صدیقیه» را هدف قرار داد.
بر اساس آماری که مسئولان امنیتی طالبان منتشر کردهاند، در انفجاری که در این مسجد رخ داد، 21 نفر به شمول مولوی امیر محمد کابلی امام جمعه این مسجد، کشته و 23 نفر دیگر زخمی شدند.
اما شبکه الجزیره به نقل از منابعی گزارش داد که در این انفجار 20 نفر کشته و 40 نفر دیگر زخمی شدند و شفاخانه «ایمرجنسی» اعلام کرد که 27 زخمی از محل حادثه به این شفاخانه رسیده است.
مسئولیت این انفجار را هنوز هیچ گروهی به عهده نگرفته است، اما در گذشته مسئولیت حملات بر مساجد و اماکن مذهبی را، گروه داعش به عهده میگرفت.
روز شنبه (22 اسد) انفجاری در منطقه «دشت برچی» در غرب کابل و در مقابل دروازه «شعبه توزیع تذکره الکترونیکی» رخ داد که ناشی از یک ماین جاسازی شده در موتور سایکل بود. مسئولان امنیتی طالبان در کابل در مورد این انفجار جزئیاتی ارائه نکردند، اما منابع محلی گفتند که در این انفجار سه نفر کشته و چهار نفر دیگر زخمی شدند. هیچ گروهی مسئولیت این انفجار را به عهده نگرفته است.
روز پنجشنبه (20 اسد) انفجاری در یک مدرسه دینی مربوط شیخ رحیم الله حقانی، عضو طالبان در منطقه «شش درک» کابل اتفاق افتاد. مسئولان امنیتی طالبان در کابل تأیید کردند که در این انفجار شیخ رحیم الله حقانی، همراه با برادرش کشته شده است و سه نفر دیگر زخمی شدهاند. مسئولیت این انفجار را گروه داعش به عهده گرفت.
منطقه شش درک یکی از مناطق سبز کابل به شمار میرود و در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری، وزارت دفاع ملی و ریاست عمومی استخبارات طالبان قرار دارد.
روز شنبه (15 اسد) انفجاری در منطقه «پل سوخته» در غرب کابل در میان کسانی که پرچم محرم و روز عاشورا را میفروختند، اتفاق افتاد. این انفجار از جمله حملات هدفمند علیه شیعیان هزاره، تلقی شد.
مسئولان امنیتی طالبان در کابل اعلام کردند که در این انفجار دو نفر شهید و 22 نفر دیگر زخمی شدند، اما شاهدان عینی آمار تلفات را بیش از 43 شهید و زخمی اعلام کردند؛ از جمله شفاخانه «فردوس» که در نزدیکی محل حادثه قرار دارد، آمار 22 زخمی را ثبت کرده بود. مسئولیت این انفجار را گروه داعش به عهده گرفت.
عصر روز جمعه (14 اسد) انفجاری مرگبار در منطقه شیعه نشین «سرکاریز» در غرب کابل اتفاق افتاد. این انفجار زمانی رخ داد که عزاداران حسینی از چندین مسجد و تکیهخانه بیرون شده بودند و در مقابل مسجد امام محمد باقر در چهارراهی سرکاریز رسیده بودند. این انفجار نیز از جمله حملات هدفمند علیه شیعیان هزاره، تلقی شد.
مسئولان امنیتی کابل اعلام کردند که در این انفجار، 8 نفر شهید و 18 نفر دیگر زخمی شدند، اما منابع محلی آمار قربانیان را بیش از 50 شهید و زخمی اعلام کردند. مسئولیت این حمله را نیز گروه داعش به عهده گرفت.
درگیری طالبان و داعش در یک منطقه شیعه نشین
روز چهارشنبه (12 اسد) منطقه شیعه نشین «کارته سخی» در غرب کابل، شاهد چندین ساعت درگیری شدید بین نیروهای طالبان و افراد داعش بود.
ساکنان کارته سخی به خبرنگار شفقنا گفتند که طالبان در این منطقه تلاشی خانه به خانه راه اندازی کرده بودند که از یک ساختمان چندین طبقه، مورد حمله قرار گرفتند و درگیری آغاز شد.
معصومه، یک ساکن منطقه کارته سخی روز بعد از این درگیری به خبرنگار شفقنا گفت که آنها، تمام روز را در ترس و وحشت و در زیر زمین خانه شان سپری کردند. او افزوده بود که دو طرف از سلاحهای سبک و سنگین استفاده کردند و چندین بار انفجار شد که تمام خانه را میلرزاند و ترس و حشت را بیشتر میکرد.
درگیری در کارته سخی حوالی ساعت 11:30 دقییقه قبل از ظهر آغاز شد و تا ناوقت شب ادامه داشت. طالبان در این درگیری از سلاحهای سبک و سنگین و بمبهای بشکهای استفاده کردند
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفت که آنها بر یک لانه گروه داعش در این منطقه حمله کردند و چهار نفر آنها را کشته و یک نفر شان را دستگیر کردند. او افزوده بود که این افراد داعش قصد داشتند که بر مراسم عزاداری اهل تشیع در روزهای محرم، حمله کنند.
این حمله زمانی رخ داد که شیعیان مشغول عزاداری ماه محرم بودند و زیارت موسوم به «زیارت سخی»، یکی از مکانهای اصلی عزاداری شیعیان در شهر کابل، در این محل قرار دارد.
با وجود اینکه طالبان ادعا کردند که لانه یک گروه از افراد داعش که قصد حمله به مراسم محرم را داشتند، از بین بردهاند، اما در روزهای بعد دو حمله مرگبار بر عزاداران ماه محرم انجام شد که مسئولیت هردو حمله را گروه داعش به عهده گرفت.
قتلهای مرموز
علاوه بر حملات تروریستی و هدفمند، در طول ماه گذشته قتلهای مرموز که عوامل آن ناشناخته مانده است، در سراسر افغانستان اتفاق افتاده است که نشان میدهد جرایم جنایی در افغانستان، رو به گسترش است.
روز یکشنبه (23 اسد) منابع محلی در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان از کشف شش جسد شش مرد در ناحیه ششم شهر جلالآباد، مرکز این ولایت خبر دادند. این اجساد در منطقه «فامیلی خالص» شهر جلال آباد پیدا شده بود و در حالی که در جاده افتاده بودند، از سوی مردم محل کشف شدند.
هویت این افراد مشخص نشد، اما منابع محلی گفتند که به نظر میرسید این افراد به قتل رسیدهاند؛ هرچند که مسئولان محلی طالبان در این مورد ابراز نظر نکردند.
چندی پیشتر از این حادثه، دیده بان حقوق بشر گزارش داده بود که از زمانی که طالبان قدرت را در دست گرفتهاند، ساکنان ولایتهای ننگرهار و کنر اجساد بیش از ۱۰۰ مرد را که در کانالها و مکانهای دیگر انداخته شده بودند، کشف کردهاند.
علاوه بر این، در این ماه افرادی در ولایت بادغیس، نیمروز، ننگرهار، هلمند، دایکندی، فاریاب و شماری دیگر از ولایات افغانستان بر اثر حملات افراد مسلح ناشناس، کشته شدهاند.
همچنین در درگیریها بین نیروهای طالبان و جبهه مقاومت ملی در ولایتهای پنجشیر و بغلان نیز شماری از نیروهای دو طرف کشته و زخمی شدهاند.
گزارش سازمان ملل
بعد از حمله بر مسجد صدیقیه در شمال کابل، سازمان ملل متحد با ابراز تأسف از این حمله، اعلام کرد که در حملاتی که در هفتههای اخیر در کابل رخ داده است، 250 نفر کشته و زخمی شدهاند.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) گفته بود که این آمار نشان دهنده بالاترین میزان تلفات ماهانه در یک سال اخیر است.
یوناما گفت که با بدتر شدن امنیت، سازمان ملل از مقامات طالبان میخواهد تا گامهای مشخصی برای جلوگیری از هرگونه فعالیت تروریستی در افغانستان بردارند.
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان همچنین از گروه طالبان خواست که باید از «جوامع آسیب» حمایت بیشتر صورت گیرد و عاملان حملات، به عدالت سپرده شوند.
در این گزارش، به عمده ترین حملات و رویدادهای امنیتی در یک ماه اخیر پرداخته شد و بدون تردید تمام حوادث و اتفاقات امنیتی در سراسر افغانستان را در بر نمیگیرد.
همچنین در این گزارش ادعاها در مورد کشتار غیرنظامیان و شکنجه و آزار و اذیت آنها توسط نیروهای طالبان گنجانده نشده است.
با نگاه واقع بینانه به رویدادهای امنیتی در ماه گذشته، در مییابیم که بر خلاف ادعای رهبران طالبان، وضعیت امنیتی در شهرهای بزرگ افغانستان، به ویژه پایتخت، شکننده است و نیروهای طالبان علاوه بر امنیت فزیکی، امنیت روانی جامعه را نیز برهم زدهاند.