جمعه 10 حمل 1403

آخرین اخبار

بازداشت 3 نظامی حکومت پیشین توسط طالبان در رخه پنجشیر

شفقناافغانستان- منابع محلی از بازداشت سه نظامی حکومت پیشین...

طالبان همایون افغان را به‌ دلیل نشر بدون اجازه مصاحبه یک خانم بازداشت کرد

شفقناافغانستان- پس از نشر خبر بازداشت همایون افغان، یوتیوبر...

آرتی: مسلمانان روسیه در مقابل مجتمع «کروکوس» اقامه نماز کردند

شفقناافغانستان- اداره دینی مسلمانان روسیه در مقابل مجتمع «کروکوس»...

45 کشته بر اثر سقوط بس مسافربری به یک دره در آفریقای جنوبی

شفقناافغانستان- رسانه ها گزارش داده اند که 45 زائر...

برگزاری نماز سومین جمعه رمضان در مسجدالاقصی+ تصاویر

شفقناافغانستان- اداره اوقاف اسلامی بیت المقدس اشغالی از حضور...

ملاله یوسف‌زی: طالبان با سوءاستفاده از اسلام عمل شان توجیه می‌کند

شفقنا افغانستان - ملاله یوسف‌زی، برنده جایزه صلح نوبل،...

گشت‌زنی هواپیمای بی‌سرنشین نخست در نیمروز و اکنون در آسمان قندهار

شفقنا افغانستان - منابع محلی در قندهار از گشت‌زنی...

امریکا خواستار آزادی بدون قید شرط شهروندانش از زندان طالبان شد

شفقنا افغانستان - به ‌ادامه نگرانی‌ مایکل مک‌کال، رییس...

شیعه گراف/ پوستر سالگرد شهادت حضرت امام علی بن ابیطالب (ع)

شفقناافغانستان– شیعه گراف/ حضرت امام علی بن ابیطالب (ع): پوستر...

سه دختر فعال حقوق زن و برادرشان در کابل بازداشت شدند

شفقنا افغانستان - منابع می‌گویند که جنگ‌جویان طالبان سه...

شیعه گراف/ پوستر سالگرد شهادت حضرت امام علی(ع)

شفقناافغانستان– شیعه گراف/ حضرت امام علی بن ابیطالب (ع): پوستر...

دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان

شفقناافغانستان – دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان را...

اعمال اولیه شب قدر

شفقناافغانستان- حضرت محمد(ص) می‌فرمایند: «خداوند به امت من شب...

ممنوعیت ریش گذاشتن در ارتش انگلیس پس از یک قرن لغو شد

شفقناافغانستان- روزنامه تلگراف نوشت: ارتش انگلیس پس از گذشت...

امریکا: برای آزادی شهروندان خود از زندان طالبان از هر اهرمی استفاده می‌کنیم

شفقنا افغانستان - به ‌ادامه نگرانی‌ مایکل مک‌کال، رییس...

گشت‌زنی هواپیمای بی‌سرنشین ناشناس در آسمان قندهار

شفقنا افغانستان - منابع محلی در قندهار از گشت‌زنی...

طالبان ساخت قطعه چهارم راه آهن هرات-خواف را به یک شرکت روسی سپرد

شفقنا افغانستان - طالبان اعلام کرده‌اند که قرارداد ساخت...

طالبان در پسابند غور با حمله بر یک خانه دختری را ربودند

شفقناافغانستان- منابع محلی در غور می‌گویند‌ که طالبان یک...

پس لرزه های سقوط قندوز/ تحلیلی از ماندگار

شفقنا افغانستان- روزنامه ماندگار در شماره امروز- چهارشنبه هشتم میزان- با اشاره به وضعیت این روزهای قندوز می نویسد: شوک سقوط قندوز به‌حـدی بزرگ است که شاید ماه‌ها از آن بیرون نشویم. آن‌چه که نباید اتفاق می‌افتاد، اتفاق افتاد و هراس‌افکنان برای نخستین‌بار پس از چهارده سال موفق به انجامِ وعده‌یی شدند که سال‌ها در پیِ تحققِ آن بودند.

 

 

934

 

سقوط یک شهر آن‌هم شهر بزرگی چون قندوز که یکی از شهرهای کلیـدی و استراتژیک شمال کشور است، عملاً تغییر جغرافیای جنگ را به نمایش می‌گذارد. پس از این، دیگر جنگ در جغرافیای مشخصی متمرکز نیست و عملاً از یک ساحه به ساحۀ دیگر انتقال یافته است. هزینۀ این انتقال می‌تواند بسیار بزرگ و حتا فاجعه‌بار تخمین شود.

 

وقتی جغرافیای جنگ تغییر می‌کند، بدون شک انگیزه‌ها و هدف‌ها نیز از مسیرِ گذشته منحرف می‌شوند و مسیرهای تازه‌یی را می‌یابند. سقوط قندوز به صورت عملی، مسیرهای دیگرِ جنگِ افغانستان را مشخص می‌سازد. گاهی که سخن از باز شدن دروازه‌های شمال به روی داعش می‌رود، این گمانه تقویت می‌شود که توطیه بزرگتر از آن است که در حال حاضر بتوان آن را درک و تصور کرد.

 

سقوط قندوز نانوشته‌های دیگری را هم تداعی می‌کند و از جمله این‌که نقش استخباراتِ بیگانه در این جنگ چیست و چه امیدهایی را آن‌ها به چنین جنگی بسته‌اند. سرراست‌ترین حدسی که می‌توان زد این است که پاکستانی‌ها بدون هیچ تردیدی، نقش اساسی و کلیدی می‌توانند در این نبرد داشته باشند. حداقل آن‌ها پس از این با دستِ بالاتری می‌توانند ادعای «افغانی بودنِ پدیدۀ طالبان» را مطرح کنند.

 

استخبارات پاکستان از مدت‌ها به این‌سو در واکنش به اتهام‌های مربوط به حمایت از گروه‌های هراس‌افکن، بر «افغانی بودن طالبان و جنگ افغانستان» تأکید داشته و گفته است که این جنگ پیش از آن‌ که ریشه‌هایی در بیرون از این کشور داشته باشد، یک پدیده و بحـرانِ داخلی است. آیا پس از این ادعای «افغانی بودن جنگ» شعار اصلی در گفت‌وگوهای دیپلماتیک نخواهد بود؟!… بدون شک چنین است و پاکستانی‌ها پس از این می‌توانند بر «افغانی بودن» جنگ تأکید ورزند و از آن به سود منافع درازمدتِ خود بهره‌برداری کنند.

 

سقوط قندوز تنها سقوط یک شهر نیست، سقوط ارزش‌های یک نظام به‌وسیلۀ گروه‌های تمامیت‌خواه و اقتدارطلب نیز می‌تواند باشد. پیش از این همواره دولت‌مردان در پاسخ به چنین سوالی که آیا شهرها سقوط خواهند کرد، اطمینان می‌دادند که هیچ شهری قرار نیست که در معرض سقوط قرار گیرد و یا به دست نیروهای مخالف بیفتد. اما این اطمینان دیگر وجود ندارد و هر آن می‌تواند شهر دیگری به سرنوشتِ قندوز دچار شود.

 

سرنوشت قندوز، سرنوشت جمعیِ شهروندانِ کشوری می‌تواند باشد که به وعده‌های دولت‌مردانِ خود دیگر باور ندارند. قندوز در چهارده سال گذشته به نقطۀ عطفِ خطرناکی در جنگ افغانستان تبدیل شد. قندوز نشان داد که پیمان امنیتی با امریکا نیز نمی‌تواند جلو بحرانی را که خلق می‌شود، بگیرد. آیا زمانِ آن فرا رسیده که نسبت به نوع همکاری‌های بین‌المللی با افغانستان دچار شک و تردید شد؟

 

وقتی پس از حادثۀ یازده سپتمبر نیروهای ایتلاف جهانی به رهبری امریکا وارد جنگ با طالبان شدند، در ظرف مدتِ کوتاهی این گروه را از تمامی بخش‌های افغانستان بیرون راندند، اما امروز چه‌گونه است که نزدیک به چهارهزار مرد مسلح در اطرافِ یک شهر با موترها و موترسایکل‌های خود تجمع می‌کنند اما هیچ اطلاعی از آن‌ها مخابره نمی‌شود؟ آیا نیروهای امنیتی از آغاز چنین حمله‌یی بر یکی از کلان‌شهرهای افغانستان بی‌خبر بوده‌اند؟

 

سقوط قندوز تصور همه‌گانی را نسبت به وضعیت کاملاً دگرگون کرد. دیگر باوری برای فردا وجود ندارد. شاید امروز و یا فردا شهرهای دیگری به بهایی کمتر از قنـدوز در اختیار نیروهای طالبان قرار گیرد؛ طالبانی که به باور اکثر دولت‌مردانِ کشور پس از مرگ ملا عمر دچار اختلاف‌های درونی شده اند و احتمال می‌رفت که به زودی در ورطۀ فروپاشی قرار گیرند. اما همین طالبانِ در حال فروپاشی و اضمحلال می‌توانند چنان منسجم عمل کنند که در ظرف کمتر از ۱۲ ساعت، کنترول شهری را به ‌دست گیرند. آیا پس از این می‌توان از فروپاشی طالبان سخن گفت؟

 

بدون تردید به میزانی که سقوط قندوز بر دولت افغانستان آسیب جدی وارد کرد، به همان میزان توانایی نیروهای مخالف را به نمایش گذاشت. این مسالۀ کوچکی نیست و نباید آن را نادیده گرفت. اما نگرانی جدی‌تر و مهم‌تر هنگامی است که نیروهای طالبان بخواهند این شهر را ترک کنند. گفته می‌شود که در ظرف ۲۴ ساعت پس از تسخیر قنـدوز، فجایعِ بزرگی در این شهر رقم خورده است و احتمال این‌ نیز وجود دارد که طالبان در زمانِ بیرون شدن از قندوز جنایات بزرگ‌تری را مرتکب شوند. در همین حال، نگرانی‌هایی هم وجود دارد که قندوز پس از این، به مرکز تنش‌های قومی تبدیل شود و شرایط خطرناک‌تری را چشم به راه باشـد.

 

انتهای پیام

www.af.shafaqna.com

اخبار مرتبط