شفقناافغانستان- فضای سیاسی عراق با اقدام عمار حکیم در جدایی از مجلس اعلا و تشکیل جریان سیاسی ‘حکمت ملی’، در آستانه انتخابات پارلمانی آینده درمارس ۲۰۱۸ ، عملا وارد مرحله جدیدی شده است و پیش بینی می شود تا زمان باقی مانده به انتخابات، انشقاق ها و ائتلاف های جدیدی در این کشور شکل بگیرد.
***العبادی و حزب جدید
به گزارش ایرنا، به رغم آنکه حیدر العبادی نخست وزیر عراق سه شنبه گذشته، هرگونه تلاش برای ایجاد یک جریان جدید سیاسی را رد کرد، اما رسانه های این کشور ساعاتی بعد از اظهارات العبادی بار دیگر نوشتند که وی قصد دارد همانند عمار حکیم، فضای سیاسی عراق را غافلگیر کند.
خبرگزاری ‘السومریه نیوز’ در گزارشی در این خصوص ، از قول منابعی اعلام کرد که العبادی نخست وزیر عراق در پی تشکیل یک حزب جدید به نام ‘جنبش آزادی و سازندگی’ است.
آن طور که این منابع گفته اند، گویا العبادی قصد دارد حزب جدید خود را جایگزین ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، کند.
در گزارش السومریه نیوز همچنین آمده است که نخست وزیر عراق تلاش دارد رهبران سیاسی برجسته در خارج از ائتلاف ملی و چهره های جدید و همچنین از بین چهره های با نفوذ اجتماعی و عشایری را نیز جذب کند.
خانم ‘نهله الهبابی’ از ائتلاف دولت قانون در پارلمان عراق نیز پیش از این، گفته بود که العبادی در صدد تشکیل یک حزب جدید سیاسی است و برای انتخابات مارس ۲۰۱۸ قصد دارد از شخصیت ها و چهره های جوان و نیز زنان در خارج از حزب الدعوه استفاده کند.
برخی ناظران سیاسی در عراق معتقدند، العبادی، در میان اعضای ائتلاف ملی، بیشترین احتمال ایجاد یک ائتلاف پارلمانی را با جریان صدر دارد؛ چه آنکه اختلافات وی با نوری المالکی رقیب هم حزبی اش و عمار حکیم که هم اکنون رهبری ائتلاف ملی را بر عهده دارد، همچنان حل نشده باقی مانده است.
***نوری المالکی و سلیم الجبوری
نوری المالکی نخست وزیر سابق و معاون فعلی رئیس جمهور عراق که در ۲۰۱۴ به رغم کسب اکثریت پارلمانی تحت فشارهای داخلی و خارجی از تشکیل کابینه انصراف داد، چهار سال پیش با ائتلاف دولت قانون، همه جریان های سیاسی عراق را پشت سر گذاشت، اما برای این دوره، با توجه به تمایل بخشی از بدنه ائتلاف دولت قانون به حیدرالعبادی، مشخص نیست که آیا او همچنان بتواند با ساختار فعلی ائتلاف دولت قانون در رقابت های انتخاباتی موفق ظاهر شود.
نوری المالکی که رهبری حزب الدعوه اسلامی را نیز بر عهده دارد، در داخل ائتلاف ملی همچنان با العبادی، مقتدا صدر و تا حدودی عمار حکیم زاویه اش را حفظ کرده است.
با اینحال در روزهای اخیر گزارش هایی مبنی بر رایزنی هایی برای ائتلاف جدیدی میان وی و سلیم الجبوری از اتحاد قوا (جریان اهل سنت) وجود داشته است.
***آرایش سیاسی نهایی
‘جاسم محمد جعفر’ از نمایندگان پارلمان و عضو ائتلاف دولت عراق روز پنجشنبه در گفت وگویی با خبرنگار ایرنا، درباره آرایش جریان های سیاسی عراق در آستانه انتخابات آتی گفت: نوری المالکی (ائتلاف دولت قانون)، سید عمار حکیم (جریان حکمت) و سلیم الجبوری (حزب اسلامی اهل سنت) به علاوه اتحادیه میهنی کردستان عراق و تغییر در یک جبهه سیاسی قرار خواهند گرفت.
در مقابل مقتدا صدر (جریان صدر)، اسامه النجیفی (متحدون اهل سنت) و مسعود بارزانی (حزب دمکرات کردستان عراق) در صف مقابل خواهند بود.
به اعتقاد جاسم محمد جعفر این دو جبهه مهم سیاسی، مهمترین ائتلاف های پیش بینی شده برای انتخابات آینده هستند و احزاب کوچکتر بر حسب نزدیکی دیدگاه به هریک از این دو جریان، به یکی از آنها خواهند پیوست و یا ائتلاف های ثانوی ایجاد خواهند کرد.
جاسم محمد جعفر، وجود اختلافات بین نوری المالکی و حیدر العبادی را جدی دانست، اما توضیح نداد که آیا العبادی به ائتلاف ‘صدری ها – نجیفی ها – بارزانی ها’ خواهد پیوست، یا اینکه ترجیح می دهد به صورت انفرادی و با جریان های ثانوی ائتلاف تشکیل دهد.
از سوی دیگر این گمانه که ایاد علاوی رهبر جریان العراقیه الوطنیه نیز به ائتلاف احتمالی صدری ها، بارزانی ها ملحق شود، وجود دارد.
بنابراین آرایش کلی سیاسی عراق در آستانه انتخابات از هم اکنون در حال پی ریزی است و جاسم محمد جعفر پیش بینی کرده است که در انتخابات آینده دیگر بحث از ‘توافق سیاسی’ مطرح نباشد بلکه اصلی که بر آن دولت جدید شکل خواهد گرفت ‘اکثریت سیاسی’ است.
طبق این اصل دمکراتیک، بازندگان انتخابات آینده همانند دیگر نظام های دمکراسی در جهان، در صف اپوزیسیون سیاسی در پارلمان فعالیت خواهند کرد و به تبع آن می بایست نظام سهمیه بندی در عراق عملا حذف شود؛ آیا اینگونه خواهد شد؟