شفقنا افغانستان – جنگ عراق چه از نظر آمریکاییها و چه مردم سراسر جهان یک فاجعه بود. با این وجود از سربازان آمریکایی که در جنگ عراق شرکت داشتند، تجلیل میشود. این رفتار با طرز برخورد با سربازانی که از جنگ ویتنام بازمیگشتند تفاوت زیادی دارد.
در جنوری ۲۰۱۹، به دیوید بلاویا استوار سابق نیروی هوایی ارتش آمریکا، بالاترین مدال افتخار جنگ کشور را دریافت کرد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، طی مراسمی در کاخ سفید از او تجلیل کرده و”شجاعت” او را ستود، او اولین دریافت کننده زنده این نشان برای شرکت در جنگ عراق است.
در مراسمی که به افتخار بلاویا برگزار شد، اعضای کنگره آمریکا، فرماندهان ارشد نظامی و بسیاری شرکت داشتند. این مراسم نشان دهنده این بود که چگونه در آمریکا به سربازان بازگشته از جنگ عراق احترام گذاشته میشود.
نحوه رفتار با دیوید بلاویا و سایر سربازان بازگشته از عراق، با طرز برخورد با سربازانی که در ویتنام جنگیده بودند، کاملا متفاوت است.
جنگهای ویتنام و عراق در ایالات متحده عمیقا نامحبوب بودند و به عنوان صفحههای تاریک تاریخ دیده میشوند.
در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ حدود ۵۸ هزار سرباز آمریکایی در ویتنام کشته یا ناپدید شدند و بنا به تخمینها، نزدیک به ۲۰۰ هزار سرباز ویتنام جنوبی نیز جان خود را از دست دادند.
صدمه کلی جنگ به غیرنظامیان حیرتآور بود. حدود دو میلیون مرد، زن و کودک کشته شدند.
جنگ عراق در سال ۲۰۰۳ شروع شد و در طی چند سال نزدیک به ۵ هزار سرباز آمریکایی کشته شدند. تخمین زده میشود که در جریان منازعه بیش از نیم میلیون عراقی هم جان خود را ازدست دادند.
همان طور که توماس ریکز،روزنامهنگار که کتابی در باره این جنگ نوشته میگوید از نظر بسیاری جنگ عراق یک “افتضاح” بود.
ولی سربازانی که در این جنگ شرکت داشتند به دلیل شکست ملامت نشده، یا آن موضوع موجب سرافکندگی آنان نمیشود. به جای آن، احساس میکنند که از خدمتشان در ارتش قدردانی میشود.
جیسون نالتون، رئیس دانشگاه دره اوهایو در ویانای ویرجینای غربی، و یک کهنهسرباز نیروی هوایی آمریکا و نویسنده کتابی درباره نحوه رفتار با کسانی که در ارتش خدمت کردهاند، میگوید: “حتی اگر شخصی با سیاستهای جنگ موافق نباشد، هنوز به کسانی که در ارتش خدمت کردهاند، احترام میگذارد.”
ولی در مورد جنگ ویتنام این چنین نبود. کهنه سربازان آن جنگ میگویند هنگام بازگشت با آنها بد رفتار شده و تقصیر جنگی را که به بیراهه رفته بود، به گردن آنان انداخته بودند.
جیمز رایت، که مورخ است در نشریه نیویورکر مینویسد در آن موقع به کهنهسربازان به چشم “قربانیان یک جنگ ظالمانه” نگاه نمیکردند بلکه آنها را “مرتکبین یک جنگ ظالمانه” میدانستند.
اد باریک، یک راننده کامیون بازنشسته ۷۳ ساله، که در حال حاضر در سن دیهگو زندگی میکند، از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۷ به عنوان مهندس ارتش آمریکا در ویتنام خدمت کرده و بعد به آمریکا، ملتی که عمیقا با جنگ مخالف بود، بازگشته بود.
او می گوید: “یادم هست که به من تف میانداختند و مرا “بچهکُش” میخواندند. این رفتار “تا حدی آزاردهنده بود.”
ولی حالا برعکس غیرنظامیان آمریکایی از کهنه سربازان جنگ عراق بیشتر حمایت میکنند. آلیر مکلین از دانشگاه ایالتی واشنگتن که در باره وضعیت سربازان از جنگ بازگشته آمریکایی مطالعه کرده، نشان میدهد کهنهسربازان جنگ جهانی دوم در مقایسه با سربازانی که از جنگ ویتنام برمیگشتند، وضع بهتری داشتند.
او میگوید متوجه این نکته شده بود که نگاه به سربازانی از عراق به آمریکا بازمیگشتند “متفاوت” از نگاه به کسانی بود که در ارتش خدمت نکرده بودند و شرمنده نبودند. برعکس، کهنهسربازان جنگ عراق از “امتیازات” بهرهمند شده و به نگاه مثبت از اطرافیان دیده میشدند.
بخشی از تغییر تصور عمومی نسبت به کهنهسربازان آمریکایی، به دلیل نحوهای است که خود این سربازان اعم از زن یا مرد در اجتماع ظاهر میشوند و قسمتی هم به دلیل تغییر درک فرهنگی از جنگ و عواقب آن است.
در طول جنگ ویتنام سربازانی که در میدان نبرد شدیدا زخمی میشدند، شانس زنده ماندنشان بسیار کم بود. ولی با تکنیکها و تجهیزات تازه پزشکی، آن دسته از سربازان آمریکایی که در عراق مجروح شده بودند حتی اگر جراحتشان جدی بود، شانس زنده ماندن بیشتری داشتند.
بنابر گزارش پزشکی نظامی، ۷۶ درصد سربازانی که در جنگ ویتنام شدیدا زخم برداشتند، زنده ماندند. در عراق به دلیل بهبود مراقبتهای پزشکی در میدان نبرد و به دنبال آن در درمانگاههای پزشکی، شمار سربازان مجروح که جان سالم به در برده بودند به ۸۰ درصد رسید.
سربازان با جراحات وخیم که توانستند از عراق زنده برگردند، اثرات جنگ در آنها بیشتر مشهود بود، غیرنظامیان آمریکایی، سربازان مجروح، زنان و مردان معلول را میدیدند که به زندگی ادامه میدهند. این موضوع به غیرنظامیان داخل آمریکا کمک میکرد که شاهد جنگ باشند، و با تمام وجود اثرات جنگ را درک کنند.
علاوه بر این، در آمریکا مردم اعم از این که در دنیای نظامی یا غیرنظامی زندگی میکنند، در مقایسه با گذشته بیشتر در باره اثرات روانی جنگ صحبت میکنند. همان طور که کهنهسربازان هر دو جنگ عراق و ویتنام میگویند مشکل روانی استرس پس از جنگ هنوز به جای خود باقی است ولی کمتر از سابق به زبان آورده میشود.
دیوید همیلتون، که به عنوان یک کارشناس ارتش که در سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ در عراق خدمت کرده و پس از جنگ استندآپ کمدین شده است، میگوید بعد از بازگشت به کالیفرنیا مردم حمایت قابل توجهی از او کرده بودند.
او میگوید وقتی هواپیما فرود آمد یک پوستر با رنگ “زرد روشن و سفید” را دیده بود که رویش اسم واحد او نوشته شده بود. دیوید همیلتون اضافه میکند این پوستر که به نظر میرسید “وقت زیادی صرف آن شده، مظهر عشق و انرژی” بود.
او میگوید استقبال گرمی از او شده بود بهویژه در مقایسه با نحوه رفتار با سربازانی که از ویتنام بازگشته بودند.
آسیبی که جنگ عراق به اشخاص وارد کرده، خواه به دلیل چالشهای روانی یا جسمی، روایت از جنگ را به کلی تغییر داده و در چگونگی پذیرفتن کهنه سربازان در جامعه اثر گذاشته. در نتیجه، مردم، زنان و مردانی را که در عراق خدمت کردند بیشتر میپذیرفتند نسبت به از سربازانی که در ویتنام جنگیده بودند.
بیشتر مردم آمریکا هنوز معتقدند که جنگ عراق یک اشتباه بوده. ولی پیت منصور، استاد دانشگاه ایالتی اوهایو، که درعراق خدمت کرده و از منتقدین جنگ است، اعطای مدال به بلاویا را تقدیر از “رهبری و فداکاری شخصی” دانسته و این اقدام را مثبت ارزیابی میکند.
بلاویا پس از جنگ او دوباره به زندگی عادی بازگشت. کتاب خاطراتش به نام “خانه به خانه” نوشت که در باره نبرد در فلوجه است. وی اکنون مجری برنامه در ایستگاه رادیویی بوفالو در نیویورک است.
دیوید بلاویا، وقتی به تجربیاتش در عراق فکر میکند، میگوید او به سیاستهای جنگ کاری نداشت و در جایگاهی نبود که خوب و بد جنگ را ارزیابی کند.
او که در حال آماده شدن برای دریافت مدال بود به خبرنگاران گفت: “دلیلی برای عذرخواهی نداریم. ما به کشورمان خدمت میکنیم. ما آنچه را که رهبرانمان به ما میگویند انجام میدهیم.”